Thế
Đào
3-3-2016
Mấy ai dám ngờ ông
Dũng một lần nữa lại là lãnh đạo Việt Nam tham dự thượng đỉnh Mỹ-Asean tại nông
trại Rancho Mirage, California nơi mà hồi tháng 6-2013 Tổng thống Mỹ Barack
Obama có buổi họp với Tập Cận Bình, Tổng bí thư, Chủ tịch Nhà nước Trung Quốc, trên
chủ đề “Thái
Bình Dương còn đủ rộng để cho Mỹ và Trung Quốc chung sống với nhau”.
Phải có cái nhìn đầy đủ như vậy mới nhận diện được tầm quan trọng và ý nghĩa
của yêu cầu từ phía Mỹ đích danh Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhà lãnh đạo Việt
Nam đến tham dự thượng đỉnh Mỹ Asean và gặp gỡ tay đôi với Tổng thống Barack
Obama bên lề hội nghị này.
Có người đặt câu
hỏi: Việt Nam có thật sư quan trọng với Hoa kỳ hay không? Qua hai hình ảnh
trên, chúng ta có quyền nói rằng sau những ngập ngừng, e dè, ngần ngại, cuối
cùng…qua thiện chí của Tổng thống Obama và của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại
hội nghị cấp cao Sunnylands, Việt Nam và Mỹ thật sự quan trọng và cần thiết lẫn
nhau.
Trong thực tế, Việt Nam và Mỹ đã là hai đối tác làm ăn thân thiện, cạnh
tranh lành mạnh trong thế giới Toàn Cầu Hóa, trong Tổ chức Mậu địch Quốc
tế-WTO. Và nhất là mới đây trong Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương vừa
được ký kết tại Auckland, New Zealand hôm 4-2-2016. Bên cạnh đó VN và Mỹ đang
xúc tiến những bước thực tiển và hiệu năng hơn trong công tác xây dựng Niềm Tin
Chiến Lược tại mặt trận Biển Đông.
Tại buổi họp bên lề
thượng đỉnh Mỹ-Asean hôm 16-2, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị Hoa kỳ có
tiếng nói mạnh mẽ hơn và có những hành động thiết thực hơn hiệu quả hơn để yêu
cầu TQ chấm dứt mọi hành động thay đổi hiện trạng của Biển Đông, đặc biệt là
chấm dứt xây dựng các đảo nhân tạo với qui mô lớn, chấm dứt ngay việc quân sự
hóa Biển Đông. Yêu cầu Hoa Kỳ thúc đẩy TQ phải tôn trọng và thực hiện đầy đủ
tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông-DOC-sớm thỏa thuận thực chất Bộ Qui tắc
ứng xử ở Biển Đông-COC. Thủ tướng Dũng còn yêu cầu Hoa Kỳ thừa nhận Việt
Nam có một Nền Kinh tế Thị trường. Và
yêu cầu Hoa Kỳ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương cho ViệtNam-đây
cũng là biện pháp quan trọng để củng cố lòng tin chính trị giữa hai nước,
đồng thời tiếp tục hỗ trợ trong vấn đề tăng cường năng lực thực thi pháp luật
trên biển, hỗ trợ kỹ thuật cho lực lượng Cảnh sát biển VN
Bày tỏ nhất trí với
Thủ tướng Dũng, Tổng thống Obama khẳng định Hoa Kỳ lo ngại tình hình Biển Đông
và ông ủng hộ mạnh mẽ những nỗ lực ngoại giao và tiến trình pháp lý nhầm giải
quyết vấn đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Tổng thống Obama khẳng định sẽ chỉ đạo các cơ quan Hoa Kỳ có chức năng liên hệ
với những vấn đề ở trên, sẽ phối hợp với phía VN để đề ra các giải pháp xử lý
phù hợp cho từng vấn đề nhầm tăng cường lòng tin và hiểu biết lẫn nhau và làm
sâu sắc thực chất hơn Quan hệ Đối tác, Hợp tác toàn diện giữa Hoa Kỳ và VN.
Tôi nghĩ rằng Ban
Chấp Hành Trung Ương, Bộ Chính Trị của ĐCSVN và ngay cả TBT Nguyễn Phú Trọng
rất lấy làm phấn khởi nếu không muốn nói là kinh ngạc trước sự vận động hữu
hiệu và những thành đạt của Thủ tướng Nguyễn tấn Dũng tại hội nghị cấp cao
Mỹ-Asean tại Sunnylands. Do đó có nhiều người lầm tưởng Thủ Tướng Nguyễn Tấn
Dũng đang lấy lại thanh thế tại hội nghị Mỹ-Asean. Trong thực tế Thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng vốn dĩ là một nhà lãnh đạo mạnh của
Việt Nam, uy tín và thanh thế của ông chưa hề bị sứt mẻ nhất là từ tầm nhìn của
các nhà lãnh đạo thế giới bên ngoài. Ngay cả Chủ tịch Nhà nước Trung Quốc Tập
Cận Bình cũng không dấu được sự nễ trọng của ông đối với Thủ tướng Nguyễn Tấn
Dũng mỗi lần được hội kiến.
TT Obama và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Ảnh: TTXVN
Tại buổi họp bên lề
thượng đỉnh Mỹ-Asean hôm 16-2, Thủ tướng Dũng đưa ra lời mời Tổng tống Obama
viếng thăm chính thức Việt Nam. Lời mời của Thủ tướng Dũng được Tổng thống
Obama đáp ứng thích đáng và sâu sắc. Tổng thống Obama cho hay ông sẽ có chuyến
viếng thăm chính thức Việt Nam vào khỏang cuối tháng 5 này.
Trước đây, Chủ tịch
Trương Tấn Sang cũng như TBT Nguyễn Phú Trọng trong những chuyến thăm Mỹ cũng
đưa ra lời mời Tổng thống Obama viếng thăm ViệtNam. Tổng thống Obama cũng chấp
nhận lời mời, nhưng chưa bao giờ xác định thời gian và lúc nào ông sẽ viếng thăm
Việt Nam. Động thái này biểu hiện sâu sắc sự quan tâm và coi trọng của Tổng
thống Obama và Chính phủ Hoa Kỳ đối với lời mời của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Có điều cần chú ý,
cuối tháng 5-2016 là thời khoảng nhạy cảm với tình hình chính trị của Việt Nam-
Đó là thời khoảng mà Việt Nam vừa hoàn tất bầu cử Quốc Hội khóa 14. Do đó những
ngày cuối tháng 5-2016 cũng là thời điểm chuyển giao quyền lực ở Việt Nam, nhất
là cho 3 vị trí chủ chốt: Thủ Tướng, Chủ Tịch nước và Chủ tịch Quốc hội.
Câu
hỏi đặt ra ngay bây giờ ai là người chính thức đại diện Việt Nam tiếp đón và
chiêu đãi Tổng Thống Obama vào những ngày cuối tháng 5 này, nếu Thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng vẫn còn đương tại chức? Cảm nhận sư phức tạp này, ngay tại buổi
họp riêng giữa Mỹ à Việt Nam hôm 16-2 bên lề thượng đỉnh Mỹ-Asean, Thủ Tướng
Dũng đã khẳng định “lãnh đạo và nhân dân Việt Nam sẽ
chào đón Tổng thống Obama và ông sẽ giao cho bộ Ngoai giao VN phối hợp với phía
Hoa Kỳ chuẩn bị tốt nhất cho chuyến viếng thăm. Thủ tướng Dũng bày tỏ vui mừng
chuyến viếng thăm sẽ góp phần mở ra một giai đoạn hợp tác mới vì hòa bình và
phát triển trong quan hệ đối tác, hợp tác toàn diện giữa hai nước, đưa quan hệ
Việt Nam-Hoa Kỳ lên tầm cao mới”.
Trong lúc đó có tin
đồn đoán rằng (theo VietNamnet hôm 26-2-2016) Ban Chấp
Hành Trung Ương-BCHTƯ-và Bộ Chính Tri-BCT-của ĐCSVN đang cố gắng thuyết phục
Chủ tịch Quốc Hội, Nguyễn Sinh Hùng nên rút ngắn thời gian hoàn tất bầu cử Quốc
Hội khóa 14 trước thời hạn càng sớm càng tốt, không nhất nhất phải kéo dài đến
tận cuối tháng Năm. Vì theo Hiến định sau bầu cử
Quốc Hội mới, kỳ họp đầu tiên, các Đại biểu Quốc Hội sẽ bàn và phê chuẩn các Chức
danh Nhà nước. Do đó Ủy Ban Thường Vụ Quốc Hội bắt buộc phải lên
chương trình kỳ họp Quốc Hội khóa 13, diễn ra vào cuối tháng 3 đến đầu tháng 4.
Có điều đáng chú ý ở đây, trong chương trình dự kiến có 3 ngày dành cho công
tác nhân sự có nhiều khả năng liên quan đến việc bàn giao công tác giữa những
chức danh nhà nước thuộc diện Quốc Hội bầu, phê chuẩn mà không liên quan gì đến
Ban Chấp Hành Trung Ương-BCHTƯ-12, cho những ứng cử viên mới trúng cử tại Đại
Hội Toàn quốc lần thứ XII. Như vậy trong kỳ họp vào cuối tháng 3 và đầu tháng 4
này, Quốc Hội khoá 13 (Quốc Hội cũ) có khả
năng (dù
là vi hiến) thực thi công tác nhân sự: bầu và phê chuẩn bàn giao
công tác, chuyển giao quyền lực cho những ứng cử viên mới trúng cử tại Đại
Hội-XII, chẳng hạn như Bộ trưởng Công an Trần Đại Quang, Phó Thủ Tướng Nguyễn
Xuân Phúc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn thị Kim Ngân vào vị trí Chủ tịch nước,
Thủ Tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc Hội.
Nhiều nhà trí thức và nhân sĩ Việt nam đã
vô cùng nhạy cảm trước động thái vi hiến này của ĐCSVN. Ông Trần Hữu Dũng, Giáo sư Kinh Tế ở tận bên
Mỹ tại viện đại học Wright-Ohio- người sở hữu trang mạng Việt Studies, đã phải
lên tíếng cảnh báo nhẹ nhàng: “Có người nóng ruột rồi đó nha!”. Đúng
vậy, sau khi được Tổng thống Hoa Kỳ Thông báo sẽ có chuyến viếng thăm Việt Nam
và cuối tháng 5 này, ĐCSVN cuống cuồng lên vì lo sợ sự chồng chéo về quyền lực
và người đại diện Chính phủ Việt Nam tiếp đón Tổng thống Hoa Kỳ nhất là vào
thời điểm đó Thủ tướng Mguyễn Tấn Dũng vẫn còn tại chức.
Cho nên ĐCSVN nhất là
TBT Nguyễn Phú Trọng muốn dứt điểm vấn đề này càng sớm càng tốt. Với lại dùng
Quốc Hội khóa 13, nghĩa là Quốc hội cũ, thực thi công tác nhân sự này thì dễ
tin cậy hơn. Nếu đợi khoá họp đầu tiên của Quốc hôi khóa 14 (Quốc
Hội mới) thì e rằng có thể có nhiều bất trắc xảy ra ngoài ý muốn
của phe bảo thủ cực đoan của TBT Nguyễn Phú Trọng.
Ngoài việc quá trễ, chồng
chéo quyền lực và người đại diện tiếp đón và chiêu đãi Tổng thống Obama, Quốc
Hội mới khóa 14 có nhiều thành viên vẫn còn là thân tín của Thủ Tướng Nguyễn
Tấn Dũng, ngay cả Chủ tịch của Quốc hội mới bà Nguyrễn Thị Kim Ngân. Họ có thể
bất ngờ bắt-tay-nhau đề cử Thủ tướng Nguyên Tấn Dũng tiếp tục thêm một nhiệm kỳ
nữa vì nhu cầu thiết yếu của tình trạng quốc gia đang đối đầu, tranh chấp gay
gắt với TQ về chủ quyền biển đảo thuộc VN trên Biển Đông.
Và vì uy tín, ảnh
hưởng sâu đậm của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong sứ mệnh nâng cao vị thế Viêt
Nam trên trường Quốc tế cũng như trong những quan hệ phát triển kinh tế, thương
mại tự do- FTA-song phương hoặc đa phương với thế giới như với Nam Hàn, với
Liên Minh Thống nhất Âu Châu E.U, Công đồng Kinh tế Âu Châu, và với 12 nước
trên vành đai Thái Bình Dương xuyên qua Hiệp Định Thương Mại Tự Do-TPP- Và nhất
là vị thế của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong phát triển quan hê Đối tác, Hợp
tác toàn diện với Mỹ không ai có đủ tầm vóc thay thế được như chúng ta đã thấy
tại hội nghị cấp cao Mỹ-Asean tại California. Dựa
theo Hiến định Thủ tướng Việt Nam không cần phải là thành viên của BCHTƯ cũng
như của BCT.
Trong khi Hà nội bối
rối như vậy, thì Washington cho hay tháng Ba này một phái đoàn của tòa Bạch Ốc
và Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ có thể sẽ đến Hà Nội để bàn thảo về lịch trình cụ thể
cho chuyến công du Việt Nam của ông Obama. Ngoài một số tiết mục thông thường
như lễ tân tiếp đón, quốc yến…phía Mỹ còn muốn biết là Tổng thống Obama sẽ đi
đâu, gặp ai, hội kiến với những ai trong hàng ngũ lãnh đạo Nhà nước Việt Nam?
Cũng như tầt cả các lãnh đạo của bất cứ quốc nào muốn tạo dấu ấn riêng cho mình
tại các quốc gia mà họ viếng thăm, Tổng thống Obama cũng muốn có buổi phát biểu
trước công chúng tại sân Tiền đình của Dinh Độc Lập cũ ở Saigòn. Nhưng phía VN
quan ngại và đưa ra điều kiện chỉ sẽ có thể chấp nhận nếu Hoa Kỳ đồng ý hủy bỏ
hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương.
Qua đòi hỏi của Hà Nội về điều kiện
hủy bỏ lệnh cấm vận vũ khí sát thương, cho phép chúng ta ngầm hiểu rằng đã có
sự đồng ý của Hà Nội. Vì hôm 16-2 tại buổi họp giữa Tổng thống Obama và Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng bên lề hội nghị Mỹ Asean, tổng thống Obama có hứa sẽ xúc
tiến việc chuẩn thuận đề nghị của Thủ tướng Dũng là hủy bỏ lệnh cấm vận vũ khí
sát thương cho Việt Nam. Trong những tháng gần đây bộ trưởng Quốc phòng Mỹ,
Ashton Carter và TNS John McCain và nhiều yếu nhân khác của Mỹ cũng đã nhiều
lần kêu gọi chính phủ Mỹ hủy bỏ lệnh này cho Việt Nam.
Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: internet
Có điều lý thú,
trước tình hình đó hôm 26-2-2016, qua trang mạng BBC-London, Luật sư Vũ Đức
Khanh đưa ra gợi ý xin phép chính phủ Việt Nam nên để Tổng thống Obama có bài
phát biểu nêu trên tại quảng trường Ba Đình, nơi khai sinh Bản Tuyên Ngôn Độc
Lập của nước ViệtNam Dân Chủ Cộng Hoà-năm 1945. “Đổi
lại TT Obama, ngoài thỏa mãn một số yêu cầu cụ thể về hợp tác quân sự, ông cũng
sẽ nhấn mạnh ý chí Độc Lập của dân tộc VN trong bối cảnh tranh chấp chủ quyền ở
Biển Đông. Đồng thời qua bài diễn văn này tổng thống Obama cũng có thể đưa ra
một thông điệp mới định hình chính sách Á châu Thái Bình Dương của HK. Đây cũng
là phép thử cho “Ý chí Độc lập” của lãnh đạo DCSVN, cái mà họ đang cần để
‘chính danh’ sư cầm quyền của họ.”. Chúng ta cũng nên nhớ rằng,
tượng đài Nữ thần Tự Do, biểu tượng của nước Mỹ, đã từng được dựng lên trong
nội thành Hà Nội vào những năm 30-40 của thế kỷ trước.
Dù cho Tổng thống
Barack Obama có được diễn thuyết trước cộng đồng Việt Nam tại sân Tiền đình
Dinh Độc Lập-Saigòn cũ hoặc tại Quảng trường Ba Đình ở Hà Nội, tôi tin chắc
rằng nội dung của buổi diễn thuyết này sẽ vang dội rất xa trên toàn cầu và lôi
cuốn sự quan tâm và phản ứng tất nhiên của các lãnh đạo chóp bu ở Trung Nam
Hải-Bắc Kinh.
Từ đây đến cuối
tháng 5-2016, chỉ còn không đầy 3 tháng. Bình thường đây là khoảng thời gian
ngắn.
Nhưng với những nhà lãnh đạo ĐCSVN hiện tại, với TBT Nguyễn Phú Trọng,
đây là cả một chặng đường lịch sử khá dài đầy thách thức, đấu tranh rất cam go.
Nhất là mỗi khi Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vẫn còn đó như một biểu tượng Nhân
văn, như một ý chí bảo vệ Tổ quốc, Độc lập, Tự do, Dân chủ và quyết tâm chống
lại sự lệ thuộc ngoại bang, chống lại sự xâm lăng của Trung Quốc ở Biển Đông.
Đào
Như
__._,_.___