Chiến lược thâm
hiểm của Trung Quốc
Lữ Giang
Nói
về Biển Đông mà không nắm vững chiến lược và chiến thuật của Hoa Kỳ cũng như
Trung Quốc, chỉ đọc các tin tức về các diễn biến đang diễn ra mỗi ngày, thường
được thổi phòng để phục vụ cho các mục tiêu từng giai đoạn, rất khó biết được
chính xác “Địch” và “Đồng Minh” đang làm gì và sẽ đưa Biển Đông đi tới đâu. Suy
nghĩ và hành động theo cảm tính thường đưa tới chiến bại.
Chúng
tôi đã viết nhiều bài nói về chiến lược của Mỹ ở Biển Đông dựa trên sự phân tích
và phê phán của một số chuyên gia quốc tế, đó là xử dụng “chiến lược
chiến tranh ủy nhiệm” (poxy war strategy) bằng cách gây áp
lực và thúc đẩy các quốc gia trong khu vực hình thành một lực lượng đối phó với
Trung Quốc, còn Mỹ chỉ đứng ngoài yểm trợ, bán vũ khí và xin gia tăng chi phí
quốc phòng để sáng chế các vũ khí mới. Chiến lược này đã được áp dụng tại Trung
Đông và đang thành công, nhưng nó đã thất bại khi thử đem áp dụng tại Đông Âu.
Còn tại Biển Đông thì sao?
Giáo sư Alexander
L. Vuving
Chúng
tôi cũng đã nghiên cứu, nói và viết nhiều lần về mục tiêu và chiến lược của
Trung Quốc tại Biển Đông. Qua các cuộc nghiên cứu, chúng tôi nhận thấy rằng
công trình nghiên cứu và phân tích của Giáo sư Alexander L. Vuving về vấn đề
này rất hữu ích. Ông là Giáo sư trường Đại Học Tulane, dạy về các môn Quan hệ
Quốc tế và đang tham gia vào Các cuộc Nghiên cứu về An ninh của Trung Tâm Á
Châu Thái Bình Dương Daniel K. Inouye ở Honolulu, một viện nghiên cứu của Bộ
Quốc Phòng Hoa Kỳ. Chúng tôi xin tổng kết những tài liệu chính của ông về Biển
Đông để giúp độc giả thấy rõ hơn tham vọng của Trung Quốc ở Biển Đông, cách
thức hành động của Trung Quốc để đạt mục tiêu họ muốn,
Mỹ và các cường quốc đang đối phó như thế nào.
THỰC HIỆN “GIẤC MƠ TRUNG QUỐC”
Giáo
sư Alexander L. Vuving cho rằng chiến lược lấn chiếm Biển Đông của Trung Quốc
chỉ là một phần của một nỗ lực lớn hơn để đạt được “Giấc mơ Trung
Quốc”, khôi phục lại vị trí mà Trung Quốc tự cho là chỗ đứng xứng đáng
của họ, đó là ở trên đầu các quốc gia khác.
Chúng
tôi xin nhắc lại, ngày 17.3.2013, tại Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ 12, kỳ
họp thứ nhất. Tập Cận Bình được bầu làm Chủ tịch Nước. Trong bài phát biểu ông
đã đề cập đến cụm từ "Giấc mơ Trung Quốc ". Sau đó
cụm từ này được sử dụng rộng rãi trên các phương tiện truyền thông Trung Quốc.
Tập Cận Bình mô tả rằng "Sự phục hưng vĩ đại của dân tộc Trung Hoa là
giấc mơ lớn nhất của Trung Quốc". Ông cũng tuyên bố rằng những người trẻ
tuổi nên "dám ước mơ, làm việc cần mẫn để thực hiện những ước mơ và đóng
góp vào sự phục hồi của quốc gia".
Sau
đó, Tập Cận Bình đưa ra quyết định tái cơ cấu, hiện đại hóa và tăng cường khả
năng chiến đấu của quân đội Trung Quốc nhằm mục đích bắt kịp trình độ các cường
quốc ở châu Âu và Mỹ, mở rộng phạm vi hoạt động của quân đội Trung Quốc ra bên
ngoài lãnh thổ quốc gia.
Giáo
sư Alexander L. Vuving cho rằng nếu các đối thủ của Trung Quốc không có đối
sách bẻ gãy chiến lược này, Trung Quốc sẽ nổi lên như là chúa tể của Biển Đông,
ít nhất là trong nhận thức của hầu hết các nước trong khu vực. Từ đây, sẽ chỉ
còn vài bước để vươn tới vị trí bá quyền khu vực và toàn cầu. Theo ông, trong
thực tế, huyết mạch của nền kinh tế châu Á chạy qua Biển Đông, và châu Á đã trở
thành chấn tâm kinh tế thế giới, ai kiểm soát Biển Đông sẽ thống trị châu Á, và
bất cứ ai thống trị châu Á sẽ thống trị thế giới.
CHIẾN LƯỢC LẮT
LÉO CỦA TRUNG QUỐC
Alexander
L. Vuving nói rằng Trung Quốc đang theo đuổi một chiến lược dựa trên những
nguyên tắc rất khác với lối nghĩ thông thường. Triết lý đằng sau chiến lược này
có thể được tìm thấy trong Binh pháp của Tôn Tử. Ý tưởng then chốt là làm sao
để “không đánh mà vẫn thắng” (winning without fighting). Mục tiêu tổng thể
là giành quyền kiểm soát Biển Đông nhưng không phải thông qua các trận đánh lớn mà qua
các hoạt động từng bước thay đổi thực địa, tạo dựng một sân
chơi có lợi cho mình, làm thay đổi về mặt tâm lý những tính toán chiến lược của
các quốc gia khác. Lý luận cơ bản của chiến lược này là khéo léo tác động lên
các cấu hình chiến lược của khu vực để làm thay đổi thực tế theo xu hướng có
lợi cho sự thống trị của Trung Quốc.
Ngày
28.5.2013, tờ Daily Mail Trung Quốc xuất bản bài viết với tiêu đề “Trung Quốc tự hào chiến
lược khôi phục các đảo, bãi đá ngầm bị Philippines chiếm đóng” dựa trên
cuộc phỏng vấn truyền hình với Tướng Trương Triệu Trung của Quân Đội Nhân Dân
Trung Quốc. Ông này cho biết Hải Quân đang vây hãm đảo Scarborough, đảo nằm
trên Biển Đông và đang là tâm điểm tranh chấp giữa Trung Quốc và Philippines,
như chiếc "cải bắp" với nhiều tàu chiến. Khi có tranh chấp lãnh hải,
đầu tiên Trung Quốc đưa tàu cá đến khu vực, tiếp theo là tàu hải
giám và cuối cùng là tàu chiến. Mỗi lúc thích hợp lại sử dụng một lớp, xiết
chặt dần hơn để khẳng định yêu sách của Bắc Kinh. Chiến lược này được gọi là “chiến lược bóc
lá bắp cải” hay “chiến lược tằm ăn dâu”.
Theo
Xinhua, tính đến cuối năm 2013, hơn 50.000 tàu cá của Trung Quốc được trang bị
hệ thống định vị vệ tinh Bắc Đẩu, giúp kết nối với lực lượng tuần duyên Trung
Quốc mỗi khi có sự cố trên biển. Họ chỉ phải trả 10% giá trị thiết bị, còn lại
chính quyền hỗ trợ. Các ngư dân ở đảo Hải Nam nói với Reuters rằng chính phủ
khuyến khích họ đi đến các vùng có tranh chấp. Mỗi tàu có động cơ 500 mã lực
được trả 320-480 USD mỗi ngày. Bình luận trên National Interest, tác giả Harry
J. Kazianis cho rằng vũ khí lợi hại nhất của Bắc Kinh không phải là quân sự mà có thể
là các tàu cá.
Các tàu đánh cá
Trung Quốc đang ra khơi
Theo
Giáo sư Alexander L. Vuving, có ba yếu tố cần có để theo đuổi chiến lược bành
trướng lắt léo của Trung Quốc. Yếu tố đầu tiên là tránh tối đa những trận
đánh lớn. Yếu tố thứ hai là kiểm soát các vị trí chiến lược trong khu vực
nếu những vị trí này còn chưa có ai chiếm hữu. Cần phải chiếm
một cách âm thầm lén lút nếu có thể, và bằng một cuộc xung đột có giới hạn nếu
cần thiết. Yếu tố thứ ba
là phát triển những vị trí này thành các trạm kiểm soát mạnh, các trung tâm
hậu cần vững chắc và các căn cứ triển khai sức mạnh quân sự một cách hiệu quả.
Tất cả đến nhằm thiết lập uy thế và chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông.
THÀNH QUẢ TRUNG
QUỐC ĐẠT ĐƯỢC
Kể
từ năm 2014, quần đảo Trường Sa đã trở thành một công trường xây dựng lớn độc
nhất vô nhị. Hàng chục tàu của Trung Quốc đã làm việc suốt ngày đêm, cắt san hô
và nạo vét cát đáy biển để biến những rạn đá chìm thành đảo nổi nhân tạo. Trong
vòng chưa đầy một năm, Trung Quốc đã tạo ra hơn 10 km vuông đất mới trên 7 địa
điểm khác nhau trên cả quần đảo mà tổng diện tích đất ban đầu chỉ có khoảng 4
km vuông. Bãi Chữ Thập, chìm ở thuỷ triều cao khi bị Trung Quốc chiếm đóng vào
năm 1988, giờ đã là một hòn đảo rộng 2,74 km2 đủ lớn để chứa một đường băng dài
3.100 mét và một bến cảng rộng 63 ha. Tuy là đảo nhân tạo, Bãi Chữ Thập đã gấp gần 6
lần diện tích hòn đảo tự nhiên lớn nhất ở Trường Sa là đảo Ba Bình, nhưng nó vẫn
nhỏ hơn hai hòn đảo nhân tạo khác. Vào tháng 6 năm 2015, Trung Quốc đã tạo được
4 km vuông đất tại Xu bi và và 5,6 km vuông đất tại Vành Khăn, và những con số
này vẫn đang tiếp tục tăng trưởng.
Cảnh đảo Phú Lâm
Trên đảo Phú Lâm, Trung Quốc gần đây đã nâng cấp một đường băng
dài 3.000 mét và một cảng nước sâu dài 1.000 mét. Đường băng này có khả năng
đón nhận ít nhất 8 máy bay thế hệ thứ tư như máy bay chiến đấu SU-30MKK và máy
bay ném bom JH-7, trong khi các bến cảng có thể tiếp nhận những tàu có trọng
tải từ 5.000 tấn trở lên. Một đường băng và một cảng có kích cỡ tương tự đã
được xây dựng tại Bãi Chữ Thập.
Trung
Quốc có thể không tấn công những thực thể địa lý mà các quốc gia khác đang
chiếm đóng nhưng họ sẽ tăng cường nỗ lực bí mật kiểm soát những thực thể địa lý
chưa có người nhưng ở vào những vị trí chiến lược. Trung Quốc sẽ
không chịu đưa tranh cãi ra toà, và vì là quốc gia mạnh nhất trong khu vực, Bắc
Kinh có thể thi hành bất cứ điều gì mà họ tự cho là hợp pháp. Mục tiêu của Bắc
Kinh dường như là muốn chiếm ưu thế trên không và trên biển vào những lúc mà
không có sự can thiệp quân sự của Hoa Kỳ. Trung Quốc có thể sẽ không cản trở
các tuyến thương mại trên không và trên biển ở Biển Đông, nhưng sẽ chẳng có gì
đáng ngạc nhiên nếu như Trung Quốc sẽ thỉnh thoảng chặn một số tàu thuyền và
máy bay, cả dân sự lẫn quân sự, của những quốc gia phản đối những nỗ lực bá
quyền khu vực của họ.
RỒI BIỂN ĐÔNG SẼ ĐI VỀ ĐÂU?
Giáo
sư Alexander L. Vuving đặt câu hỏi: Vậy kết cục của cuộc chơi xây dựng đảo này
sẽ là gì? Và ông trả lời:
“Vai trò của các hòn đảo
nhân tạo này trong thời kỳ chiến tranh và ở phương diện luật biển rất đáng hoài
nghi. Những hòn đảo này quá nhỏ và quá cô lập để có thể chống đỡ các
cuộc tấn công lớn, chúng có thể dễ dàng trở thành gánh nặng trong thời gian
chiến tranh. Chỉ là đảo nhân tạo, những thực thể địa lý này sẽ không thể được
hưởng một vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý. Vậy tại sao Trung Quốc lại đầu tư
những nguồn lực khổng lồ để tạo ra những hòn đảo này? Trung Quốc cần những đảo
này làm gì?”
Khi
vẽ đường chín đoạn, Trung Quốc muốn dựa vào học thuyết “vùng nước lịch
sử” (historic water) để coi Biển Đông như ao nhà của Trung Quốc.
Nhưng Luật Biển năm 1982 không công nhận “vùng nước lịch sử”, nên Trung Quốc
quyết định dùng sức mạnh để áp đặt tham vọng của họ. Tuy nhiên, vì sức mạnh của
Trung Quốc chỉ có giới hạn, Trung Quốc phải áp dụng “chiến lược tằm ăn dâu” để
lấn chiếm dần. Nhưng các đảo nhân tạo do Trung Quốc xây dựng, như Giáo sư
Alexander L. Vuving đã phân tích, có giá trị rất ít về phương diện quân sự cũng
như kinh tế, và khi chiến tranh xảy ra, nó có thể bị thanh toán một cách dễ
dàng.
Phải
chăng khi nhận ra tham vọng và các yếu điểm về chiến lược của Trung Quốc, Hoa
Kỳ đã tương kế tựu kế, tuyên bố “xoay trục” về Á Châu và “biểu dương khí thế”
để khích thích Trung Quốc gia tăng việc thiết lập các căn cứ quân sự trên các
đảo nhân tạo ở Biển Đông, rồi thổi phồng lên để xin gia tăng chi phí quốc phòng
như tờ Washington Post đã tố cáo?
Báo
cáo “Hiện đại hóa hải quân Trung Quốc: Ảnh hưởng đối với hải quân Mỹ”
do Quốc hội Mỹ công bố cho biết số lượng tàu ngầm của Trung Quốc hiện nay dao
động trong khoảng 66 đến 75 chiếc. Theo phân tích của Ủy ban Quân sự Hạ viện
Mỹ, số lượng tàu ngầm của quân đội Trung Quốc có thể đạt con số 99 chiếc vào
trước năm 2030.
Trong
khi đó, lực lượng chống ngầm của Mỹ và đồng minh quá mạnh. Chỉ riêng Mỹ và Nhật
Bản đã có gần 200 chiếc máy bay tuần tiễu chống ngầm P-3C Orion, P-1 Kawasaki
và P-8A Poseidon. Số lượng máy bay này thừa sức giăng thiên la địa võng khắp
Biển Đông và Biển Hoa Đông, phong tỏa lối ra vào Thái Bình Dương. Trung Quốc
lại thiếu căn cứ tàu ngầm hạt nhân tên lửa đạn đạo, chỉ có một căn cứ tàu ngầm
chiến lược tại đảo Hải Nam. Các chuyên gia Mỹ nói rằng các lực lượng tàu ngầm
Trung Quốc còn rất nhiều điểm yếu mà nếu khai thác triệt để thì việc tiêu diệt
lực lượng này là không quá khó.
Nhìn
qua các chiến lược và chiến thuật của Địch và Đồng Minh trên Biển Đông, chúng
ta thấy rằng số phận của Biển Đông đã vượt ra ngoài tầm tay của các nước nhỏ
trong vùng như Việt Nam, Philippines và Mã Lai. Do đó, phương thức tranh đấu để
bảo vệ Biển Đông của người Việt đấu tranh hiện nay không có tác dụng nào đáng
kể.
Ngày
16.6.2016
Lữ
Giang
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment