Người Việt cố giàu lên, để làm
gì?
Nhạc sĩ Tuấn Khanh
Một
sự quan sát, cảm nhận và phân tích đầy sức thuyết phục về người Việt muốn làm
giầu thật nhanh – làm giầu nóng – và sau đó ra đi thật nhanh đến một quốc gia
khác cho dù “chỉ số hạnh phúc” thấp hơn mảnh đất “quê hương là chùm khế ngọt”
hình chữ S. Có một sự khá trái khoáy là, ở phần kết, người nhạc sĩ tài hoa này
lại khuyên mọi người, sau khi đọc xong bài viết “đừng
nói một lời nào cả. Chúng ta hãy cùng lặng im và suy ngẫm”. Phải!
Một đất nước có quá nhiều khẩu hiệu, có quá nhiều lời hứa suông cũng như có quá
nhiều “định hướng tầm nhìn” đến năm 2030, thậm chí 2050, thì không cần phải nói
gì cả mà hãy đợi những…cơn mưa.
Bauxite
Việt Nam
Trong những ngày mưa ngập lụt lội nhiều nơi tại Việt Nam, có một người
đàn ông đi xe hơi hạng đắt tiền đã giận dữ bỏ đi giữa làn nước, vốn đã lên đến
thắt lưng, để lại chiếc xe của mình một cách đau đớn bất lực. Như hàng vạn
người nghèo khó khác đã ngụp lặn, lội qua giòng nước ô nhiễm đó, chèo kéo từng
chiếc xe Honda, xe đạp của mình để về nhà, người đàn ông đó chắc cũng có chung
một câu hỏi không lời đáp về tương lai mà tiền của là vô nghĩa trước những biến
động đang ập đến ngay cửa nhà mình.
Qua những biểu đạt than phiền về ngập lụt khắp nơi, qua các trang mạng
hay báo chí, có thể thấy rằng không phải con người Việt Nam đã quá sức chịu đựng,
mà họ như sực tỉnh trước một giấc mộng dài được vỗ về bởi những người lãnh đạo
về sự hoa lệ của đô thị, về những chỉ số phát triển… nhưng chỉ trong tích tắc
đã lộ ra rằng mọi thứ chỉ là sân khấu tạm thời rực rỡ. Khi cánh màn nhung và
những lời tuyên bố vừa dứt, hiện thực đã hiện ra tàn nhẫn với tương lai về nhà
đen ngòm.
Người Việt rầm rộ làm giàu từ nhiều năm nay, tập bỏ quên mọi thứ
khác chung quanh mình, mà tưởng chừng miếng cơm manh áo no đủ sẽ giải quyết tất
cả, nhưng mọi thứ lại không phải như vậy.
Chưa bao giờ người Việt ào ạt in và ngấu nghiến đọc những công
thức dạy làm giàu, dạy thành đạt như bây giờ. Thậm chí liều thuốc cường dương dựng
đứng giấc mơ thành đạt của Mã Vân (Jack Ma) cũng được nhắc đi nhắc lại như một
kim chỉ nam “quá 35 tuổi mà còn nghèo là tại bạn”. Thế nhưng những phong trào
uống, chích các loại thuốc như vậy không hề có việc ghi chú chống chỉ định rằng
việc thành đạt nóng, phải giàu có cho bằng được đôi khi cũng tạo ra loại ác thú
núp kín sau bộ mặt niềm nở với đồng loại của mình.
Rất nhiều người trẻ ở Việt Nam muốn nhanh giàu có, nên đã bơm hoá chất
vào heo gà và rau xanh, hoặc trở thành những kẻ cướp máu lạnh. Tệ hơn nữa là
những kẻ luồn lách và làm giàu bằng gian lận và tham nhũng tiền thuế của nhân
dân. Làm giàu và khoe giàu đã trở thành một tín chỉ quan trọng để vuơn lên, leo
vào một chuồng trại khác trong xã hội Việt Nam hôm nay. Già hay trẻ cũng vậy!
Sự tôn thờ vật chất đã có rất nhiều ví dụ đau lòng như con giết cha mẹ để lấy
nhà, lấy đất cho đời thụ hưởng.
Nhưng rồi sự giàu có đó, sự tách biệt hãnh tiến đó bất chợt vỡ
toang như những chiếc bong bóng xà phòng khi cơn mưa đem lụt lội đến. Họ nhận ra
rằng mặt bằng cuộc sống không an sinh, không có gì cân bằng với giáo dục, môi
trường, an ninh… Mọi hợp đồng bảo hiểm chỉ là trò tận thu chứ không hề cứu rỗi
lúc tai ương. Mọi lời hứa vĩ đại trôi qua năm tháng, chìm vào hiện thực. Tương
tự như sự kiện “ngày đen tối” của thị trường chứng khoán Việt Nam ảnh hưởng bởi
thị trường chứng khoán Trung Quốc, trong tháng 9/2015 với gần 10 tỷ USD bốc hơi
trong vài ngày, đã nhắc khéo rằng dường như mọi lâu đài đang được dựng lên bằng
ảo tưởng của một đám đông, và bằng thực tế đáng giá của một vài kẻ đứng sau
cánh gà.
Một chị bạn để dành được ít tiền sau những năm dài vật lộn mưu
sinh, đã gọi hỏi tôi rằng có cách nào đưa con đi du học nước ngoài thật nhanh. Khi
tôi hỏi lý do vì sao chị gấp gáp như vậy, thì câu trả lời – không phải của
riêng một người – rằng chị cảm thấy lo lắng và muốn đưa con đến một môi trường
sống và giáo dục tốt hơn. Một thế hệ mới của người Việt đang tự cào cấu với
khát vọng đổi thay cuộc sống của mình nhưng bất lực, nên đành chọn cách chạy
đi?
Câu chuyện của chị bạn xảy đến cùng lúc với tin những học trò
nghèo ở Huế chưa đóng được học phí bị bêu tên dưới cột cờ. Công ty Tôn Hoa Sen kêu
gọi từ thiện nhưng chặn nguồn nước của dân thiểu số ở Đạ Mri đế ép lấy đất.
Công ty Tân Hiệp Phát thì thay vì xin lỗi người tiêu dùng, bãi nại cho người tố
cáo sản phẩm lỗi bị gài bẫy đi tù… thì thay giám đốc người nước ngoài để rửa
mặt. Và ở Hà Nội, quan lại chia nhau cai trị trong họ hàng của mình ở huyện Mỹ
Đức.
Đã có bao nhiêu người Việt đang gắng làm giàu, chỉ để tìm cách cho
mình hay con em mình rời xa quê hương? Chắc không ít, và cũng chắc chắn không
phải là một khuynh hướng tạm thời.
Nhan nhản trên các trang báo, cũng như tin nhắn rác, là các dịch
vụ môi giới đầu tư hay học nghề… ám chỉ việc ra đi, định cư ở nước ngoài. Một
người bạn làm công việc này cho biết lượng người gọi vào, tìm hiểu, làm đơn hay
hy vọng đang tăng đến mức kinh ngạc, thậm chí diện EB-5 của Mỹ, đòi hỏi phải có
ít nhất 500.000 USD cũng vậy . Trong các bài phóng sự đuợc dịch từ báo nước
ngoài cho thấy người Trung Quốc làm ra tiền đang ùn ùn tìm cách chuyển tài sản
ra khỏi nước hoặc tìm cách di cư sang các nước phương Tây. Chỉ tính trong 10
năm, từ năm 2000 đến 2011, Trung Quốc đã chảy máu hơn 3.500 tỷ USD do người
giàu Trung Quốc chuyển ra ngoài.
Chưa có con số thống kê nào về người Việt Nam nhưng tin tức vẫn
hay hé mở cho biết các đại gia Việt luôn trong thế “an toàn” khi tất cả nhà cửa,
tài sản, gia đình… được sắp xếp ở Mỹ, Canada… thậm chí ở ngay Singapore. Cũng
như người Trung Quốc, họ đã cố gắng làm giàu bằng mọi cách trên quê hương mình
nhưng không chọn tồn tại ở nơi đó. Điều này có ý nghĩa gì?
Có cái gì đó thật khó nghĩ về cách vồ vập muốn làm giàu của người Việt
hôm nay, kể cả cách sau đó họ che mặt ra đi, bất chấp Việt Nam vẫn đang sáng
rực tên trên các bản tin bình chọn là một trong những quốc gia hạnh phúc và
đáng sống nhất thế giới.
Trong bài thơ Quê hương của nhà thơ Đỗ
Trung Quân, đời thật đẹp với những chùm khế ngọt. Nhưng dường như một lớp người
Việt hôm nay không chỉ tranh nhau hái trái, đốn hạ cây mà âm mưu sở hữu bán cả
mảnh đất cha ông đã trồng cây để đầy túi. Nhưng lạ thay, sau đó họ lại lặng lẽ
gói ghém ra đi thật xa. Người Việt đang cố gắng làm giàu thật nhanh rồi như
vậy, vì sao?
Xin đừng ai trả lời. Đừng nói một lời nào cả. Chúng ta hãy cùng
lặng im và suy ngẫm.
(Hết phần 1)
T.K.
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment