Truyền thông bất lương:
Thượng bất chính hạ tắc loạn
Nam Nguyên, phóng
viên RFA
2016-12-17
2016-12-17
Người dân Sài Gòn
đọc báo sáng.
AFP photo
Truyền thông bất
lương: Thượng bất chính hạ tắc loạn
Bộ trưởng Thông tin Truyền Thông Trương Minh Tuấn, hôm 14/12/2016
nhìn nhận quản lý nhà nước yếu kém và không chủ động trong lĩnh vực truyền
thông báo chí.
Có chức vụ Đảng là Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ trưởng
Trương Minh Tuấn đã phát biểu như vừa nêu tại Hội nghị tổng kết năm 2016 và
triển khai kế hoạch 2017 của các đơn vị thuộc quyền, gồm Cục Báo chí, Cục Thông
tin đối ngoại, Vụ Thông tin cơ sở, Cục Phát thanh truyền hình và thông tin điện
tử.
Dẹp loạn báo chí
Câu chuyện quản lý nhà nước diễn ra trong bối cảnh, báo chí dòng
chính có tới 50 đơn vị dính líu vào chiến dịch truyền thông bẩn mang tên “nước
mắm nhiễm độc”. Chiến dịch này được mô tả là do báo Thanh Niên và Hội tiêu
chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Vinastas cầm trịch.
Bộ trưởng Trương Minh Tuấn, một nhân vật bảo thủ, lần đầu tiên
được dư luận khen ngợi vì đã nhanh chóng dẹp loạn báo chí. Theo VnExpress bản
tin trên mạng ngày 6/12/2016, Bộ Thông tin Truyền thông đã thu hồi thẻ nhà báo
của hai lãnh đạo báo Thanh Niên là Phó Tổng Biên tập Đặng Ngọc Hoa và Tổng Thư
ký Võ Khối của tờ báo. Trước đó ngày 21/11/2016, có đến 50 cơ quan báo chí dòng
chính đứng đầu là báo Thanh Niên bị phạt 200 triệu đồng, báo Người tiêu dùng 50
triệu đồng, còn các báo khác từ mức 40 triệu tới thấp nhất là 10 triệu. Có thể
nói hầu hết các báo giấy và báo điện tử lớn ở Việt Nam đã rơi vào vũng lầy
truyền thông bẩn.
Luật báo chí vừa rồi đã có sửa đổi, do đó những người đứng đàng
sau việc này họ không thực hiện đúng chức năng của báo chí là phản ánh dư luận
xã hội.
- Luật sư Nguyễn Văn Hậu
- Luật sư Nguyễn Văn Hậu
TS Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo độc lập nằm ngoài sự kiểm
soát của chính quyền cho rằng, một số báo chí từng được gọi là báo chí cách
mạng, giờ đây chạy theo chủ nghĩa kim tiền và truyền thông bẩn mượn danh ý thức
hệ.
Theo lời nhân vật từng được tổ chức Phóng viên không biên giới
(RSF) đưa vào danh sách 100 anh hùng truyền thông thế giới năm 2014, thì những
tờ báo dính vào vụ truyền thông bôi bẩn nước mắm truyền thống đã có được những
hợp đồng quảng cáo béo bở; một số nhà báo trực tiếp nhận tiền để giúp một đại
công ty nước mắm công nghiệp giành chiếm thị trường 200 triệu lít nước mắm/năm,
mà phần lớn đang nằm trong tay các nhà làm nước mắm truyền thống quốc hồn quốc
túy. Từ Saigon, TS Phạm Chí Dũng tiếp lời:
“Việc này cho thấy là một bộ phận lớn trong giới truyền thông nhà
nước không những vô cảm mà họ còn dính dáng vào những vụ ăn chia bất hợp pháp.
Đáng kể hơn là họ đã đạp trên đầu người dân, đạp trên đầu nước mắm truyền
thống. Gần đây báo giới xôn xao về chuyện có một nhà báo bị công an khám nhà và
tìm thấy tới 168 tỷ đồng tiền mặt trong nhà nhà báo đó, cùng với 8 sổ đỏ tức là
chứng nhận sở hữu nhà. Tôi nghe chuyện này và rất ngạc nhiên, không thể tưởng
tượng được số tiền tới hơn 7 triệu đô la tiền mặt, tức 168 tỷ đồng nằm trong
nhà một nhà báo. Người ta còn khẳng định với tôi những chuyện như thế này ở Hà
Nội là bình thường…tình hình thực tế cho thấy truyền thông ở Việt Nam đã bị suy
thoái toàn thân… ”
Trên thực tế truyền thông báo chí Việt Nam thuộc về nhà nước, do
nhà nước lãnh đạo và quản lý, cho dù cơ quan chủ quản có thể khác nhau về danh
hiệu. Đáp câu hỏi về khả năng có sự buông lỏng quản lý trong vụ bê bối truyền
thông bất lương, Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia TP.HCM nhận
định:
“Luật báo chí vừa rồi đã có sửa đổi, do đó những người đứng đàng
sau việc này họ không thực hiện đúng chức năng của báo chí là phản ánh dư luận
xã hội. Đối với những người làm sai đó, cơ quan quản lý nhà nước đã căn cứ vào
Luật Báo chí để xử lý. Đây là một trò mà dư luận xã hội đã lên án, như vậy xử
lý mạnh tay vừa rồi chính là lời cảnh báo đối với những người làm báo không
chân chính. Thông qua câu chuyện này thì pháp luật ở Việt Nam cần sửa đổi những
quy định, những kẻ hở của Luật Cạnh tranh để có sự cạnh tranh lành mạnh. Về
phía các nhà báo, tôi nghĩ rằng luật pháp không thiên vị bất cứ ai, họ có những
sai phạm thì phải xử lý một cách nghiêm minh.”
Báo chí và nhóm quyền lực
Các nhà sản xuất nước mắm truyền thống bày tỏ thái độ bất bình,
khi báo chí do nhà nước quản lý lại tiếp tay trở thành công cụ cho kẻ xấu cạnh
tranh bất chính. Kỹ sư Lê Anh, chủ hãng nước mắm truyền thống Lê Gia ở Thanh
Hóa, mô tả nước mắm truyền thống làm bằng cá, đặc biệt cá cơm ủ chượp với muối
trong thùng gỗ, thời gian lên men từ 18 tháng tới 24 tháng mới cho ra sản phẩm
nước mắm. Còn nước mắm công nghiệp được cho là sử dụng một lượng nhỏ nước mắm
truyền thống rồi pha loãng và cho thêm các phụ gia khác.
Một người dân phố
cổ Hà Nội đọc báo. AFP
photo
Vẫn theo lời ông Lê Anh, vừa rồi truyền thông bất lương trở thành
công cụ cho một đại công ty nước mắm công nghiệp muốn soán đoạt thị
trường của nước mắm truyền thống, sản phẩm quốc hồn quốc túy của Việt Nam. Kỹ
sư Lê Anh đặt vấn đề về trách nhiệm quản lý nhà nước. Ông nói:
“Nếu tôi nhớ không nhầm, Bộ trưởng Thông tin Truyền thông cũng có
nêu ra những bất cập trong quản lý báo chí. Cũng rất may ngoài thông tin các tờ
báo lớn còn có thông tin mạng xã hội, thông tin trên internet cho nên mọi thứ
được cân bằng hơn. Tuy nhiên là sức mạnh của báo chí, cũng như sự quản lý thì
nó chi phối và trách nhiệm của cơ quan quản lý rất quan trọng. Chúng tôi rất
mong báo chí truyền thông cũng như cơ quan quản lý nhà nước hãy làm sao để
thông tin không bị nhiễu loạn, không bị các thế lực đứng phía sau làm nhiễu
loạn vì các mục đích không lành mạnh, không trong sáng.”
Trả lời chúng tôi, nhà báo độc lập Phạm Chí Dũng nói rằng, khủng
hoảng truyền thông bẩn về vụ nước mắm nhiễm độc không phải là biểu hiện của tự
diễn biến, tự chuyển hóa trong giới báo chí, mà nó phản ánh một thực tế khác.
Ông nói:
Khi nhìn vào quan chức ‘ăn’ thế nào thì thấy báo chí ‘ăn’ chẳng là
gì so với quan chức cả, thành thử cứ thoải mái mà ‘ăn’.
- Ông Phạm Chí Dũng
- Ông Phạm Chí Dũng
“Một số người bạn của tôi bên trong báo giới nhà nước nói thẳng
với tôi là ‘Thượng bất chính hạ tắc loạn”. Khi nhìn vào quan chức ‘ăn’ thế nào
thì thấy báo chí ‘ăn’ chẳng là gì so với quan chức cả, thành thử cứ thoải mái
mà ‘ăn’.”
VietnamNet đưa tin về Hội nghị tổng kết năm 2016 và triển khai kế
hoạch 2017 của các đơn vị trực thuộc Bộ Thông tin Truyền thông dẫn lời Bộ
trưởng Trương Minh Tuấn cho rằng, cần lấy sự ổn định của báo chí làm mục tiêu
quản lý, báo chí phải ở trong khuôn khổ hoạt động đúng pháp luật. Bộ Thông tin
Truyền thông không lấy việc xử phạt làm thành tích.
Giáo sư Trần Hữu Dũng chủ trang mạng Viet Studies ở Hoa Kỳ, khi
đưa tin về hoạt động vừa nêu đã bình luận vui rằng, cách “quản lý” tốt nhất cho
ông Trương Minh Tuấn là đóng cửa tất cả các báo chí chừa báo Nhân Dân!
Trong khi đó, TS Phạm Chí Dũng từ Saigon nói với chúng tôi là đã
quá muộn để Bộ trưởng Trương Minh Tuấn chấn chỉnh quản lý, làm sạch làng báo.
Bởi vì theo lời nhà báo tự do, sâu thẳm bên trong làng báo đã hình thành những
tổ hợp khá vững chắc liên kết với những nhóm quyền lực chính trị, đứng sau lưng
một nhân vật quyền lực nào đó.
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment