Con đường của Tân đại sứ Mỹ sẽ không trải
đầy hoa hồng
Việt Hà, phóng viên RFA
2014-12-08
2014-12-08
Tân đại sứ Mỹ tại Việt Nam, Ted Osius
Cuối năm 2014, Việt Nam chuẩn bị đón chào vị tân đại sứ Hoa Kỳ mới
vừa được Quốc hội Mỹ phê chuẩn việc bổ nhiệm vào tháng 11 vừa qua. Tân đại sứ
Mỹ tại Việt Nam, Ted Osius sẽ đến Việt Nam giữa lúc có nhiều những thay đổi
tích cực trong quan hệ hai nước nhưng đồng thời ông cũng sẽ phải đối mặt với
những tin tức không mấy tốt đẹp về vấn đề nhân quyền ở đất nước mà ông yêu mến
và đã từng có thời gian làm đại diện ngoại giao của Mỹ trước kia.
Trong đoạn video dài gần 2 phút được đưa lên internet vào đầu
tháng 12 vừa qua, vị tân đại sứ Mỹ tại Việt Nam nói rằng việc ông được bổ nhiệm
trở thành đại sứ Mỹ ở Việt Nam đã biến ước mơ của ông trở thành hiện thực và
ông mong muốn trong cương vị mới của mình ông sẽ góp phần thúc đẩy mối quan hệ
đối tác toàn diện giữa hai nước.
Đoạn băng ngắn ngủi nhưng chưa đựng thông điệp
về mong muốn không của chỉ một cá nhân vị tân đại sứ mà còn của cả chính phủ Mỹ
đối với Việt Nam. Đó là nước Mỹ muốn thấy một nước Việt Nam vững mạnh, thịnh
vượng và tôn trọng nhân quyền, là người bạn đồng hành không thể thiếu được của
Hoa Kỳ.
Những lý do để lạc quan
Tân đại sứ Hoa Kỳ Ted Osius có thể có nhiều lý do để lạc quan về
nhiệm kỳ sắp tới của ông tại Việt Nam. Chỉ cách đây hơn 1 năm, Việt Nam và Hoa
Kỳ đã nâng tầm quan hệ hai nước lên thành hợp tác đối tác toàn diện, một bước
tiến dài sau hơn 30 năm kể từ khi cuộc chiến Việt Nam kết thúc.
Không những thế, vào đầu tháng 10 vừa qua, Mỹ cũng tuyên bố dỡ bỏ
một phần lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam như một nhìn nhận về những
tiến bộ nhất định trong vấn đề cải thiện nhân quyền ở Việt Nam và để đáp ứng
quyền lợi về an ninh chiến lược của Mỹ tại châu Á Thái Bình Dương. Chính vị tân
đại sứ Mỹ là người đã tích cực ủng hộ việc dỡ bỏ này.
Trong buổi điều trần
trước Ủy ban đối ngoại Thượng viện Mỹ vào 18 tháng 6, ông Ted Osius nói rằng
Việt Nam đã có tiến bộ trong một vài lĩnh vực như quyền của người lao động,
chăm sóc người khuyết tật, cho phép không gian rộng mở hơn đối với xã hội dân
sự và vấn đề tự do tôn giáo. Ông nhìn nhận dù những tiến bộ này còn khiêm tốn
nhưng đã đến lúc Mỹ phải xem xét lại lệnh cấm bán vũ khí sát thương đối với
Việt Nam. Ông cũng cho rằng đây là một cơ hội để Hoa Kỳ thúc đẩy Việt Nam cải
thiện nhân quyền.
Nhận xét về những thuận lợi trước mắt của tân đại sứ Mỹ, nhà báo
độc lập Phạm Chí Dũng cho biết:
Chắc chắn là cũng có những thuận lợi với ông Ted Osius vì dù sao
thì ông cũng tới Việt Nam vào năm 2014 chứ không phải 2012 tại vì nếu ông tới
Việt Nam vào năm 2012 thì lúc đó đàm phán Việt Mỹ về vấn đề nhân quyền vẫn chưa
được diễn ra và phải đến tháng 4 năm 2013 mới bắt đầu có một số tín hiệu nào
đó.
Đối thoại nhân quyền giữa hai nước được bắt đầu thực hiện từ năm
2006 nhưng vào năm 2012 bị chững lại một thời gian do tình hình nhân quyền xấu
đi tại Việt Nam.
Trong đoạn video chào người dân Việt Nam, vị tân đại sứ cũng nói
đến mong muốn thúc đẩy mối quan hệ toàn diện giữa hai nước thông qua các chương
trình trao đổi sinh viên, hợp tác trong lĩnh vực y tế và môi trường. Đây cũng
có thể coi là những lĩnh vực hợp tác mạnh giữa hai nước. Theo báo cáo mới đây
của Viện giáo dục quốc tế và Bộ Ngoại giao Mỹ, số du học sinh Việt Nam tại Mỹ
trong năm 2014 là hơn 16 ngàn người, tăng 3% so với năm trước đó.
Việt Nam hiện
là nước nằm trong số 10 nước có du học sinh đông nhất tại Mỹ. Hoa Kỳ cũng là
nước nhiều năm qua hỗ trợ Việt Nam trong các chương trình y tế, đặc biệt là
chương trình phòng chống HIV/AIDS. Trong lĩnh vực môi trường, Hoa Kỳ mới đây
cũng đã cam kết một khoản viện trợ 17 triệu đô la cho Việt Nam dành cho chương
trình thích nghi và biến đổi khí hậu.
Con đường đầy chông gai?
Nhưng con đường trước mắt của vị tân đại sứ cũng không hẳn đã trải
đầy hoa hồng mà còn có thể có nhiều chông gai, theo như lời bình luận của nhà
báo độc lập Phạm Chí Dũng. Theo nhà báo này việc ông Ted Osius đến Việt Nam
giữa lúc chính quyền Việt Nam vừa bắt giữ hai blogger nổi tiếng và ra tay đàn
áp những hoạt động của giới dân chủ trong nước nhân ngày quốc tế nhân quyền
ngày 10 tháng 12 đã tạo ra những thách thức không nhỏ cho vị tân đại sứ.
Có lẽ là một thách thức còn lớn hơn so với đại sứ cũ tới Việt Nam
vì thời điểm đại sứ cũ đến thì chưa xảy ra những vụ bắt bớ các blogger như thế
này và cũng chưa tới cái ngày quốc tế nhân quyền đang bị ngăn cản. Cho nên việc
Ted Osius đến Việt Nam vừa nhận nhiệm sở và chuẩn bị trình quốc thư thì tôi cho
đó là một thách thức lớn với ông Ted Osius vì có nhiều vấn đề ông phải giải
quyết ở Việt Nam, mặc dù trước khi ông tới Việt Nam thì ông có vẻ lạc quan. Ông
đã ra quốc hội và đề nghị giảm hạn chế bán vũ khí sát thương cho Việt Nam. Có
lẽ cần phải có thời gian…. Khi ông đến Việt Nam thì tôi nghĩ là ông sẽ có thời
gian suy nghĩ lại đặc biệt là về vấn đề nhân quyền ở Việt Nam.
Có lẽ là một thách thức còn lớn hơn so với đại sứ cũ tới Việt Nam
vì thời điểm đại sứ cũ đến thì chưa xảy ra những vụ bắt bớ các blogger như thế
này và cũng chưa tới cái ngày quốc tế nhân quyền đang bị ngăn cản.
- Nhà báo độc lập Phạm Chí Dũng
- Nhà báo độc lập Phạm Chí Dũng
Chỉ trong vòng một tuần qua, chính quyền Việt Nam đã bắt giữ hai
blogger nổi tiếng là Hồng Lê Thọ và Nguyễn Quang Lập.
Báo cáo về tự do internet mới đây của tổ chức Freedom House đánh
giá Việt Nam vẫn là nước không có tự do internet. Báo cáo cho biết chính quyền
Việt Nam đã bắt giữ gấp đôi con số người dùng internet trong vòng 3 năm qua
tính đến năm 2014 và thậm chí bỏ tù nhiều blogger hơn bất cứ nước nào khác trên
thế giới, chỉ sau Trung Quốc.
Theo báo cáo, Việt Nam đã áp dụng các nghị định
72 và 174 để hạn chế tiếp cận internet, và áp dụng điều 258 của luật hình sự,
một điều luật mù mờ về lạm dụng quyền tự do xâm phạm lợi ích hợp pháp của nhà
nước và cá nhân, để bỏ tù các bloggers.
Blogger Hoàng Vi, thành viên của mạng lưới blogger Việt Nam, người
đã từng nhiều lần tiếp xúc với đại diện ngoại giao Mỹ tại Việt Nam cho rằng mặc
dù Mỹ đã gây áp lực lên Việt Nam về vấn đề nhân quyền nhưng những thay đổi vẫn
chưa đáng kể.
Em
thấy vừa rồi Mỹ đã có những áp lực lên Việt Nam, buộc họ phải thay đổi một số
thứ nhưng tuy nhiên vấn đề thay đổi ở Việt Nam chỉ để đáp ứng những cái thỏa
thuận ngoại giao với Mỹ thôi chứ vấn đề đàn áp nhân quyền vẫn không thay đổi,
có nghĩa là họ sẽ đem tù nhân lương tâm ra để trao đổi với phía Mỹ và các quốc
gia khác. Sau đó họ lại đi đường khác và bắt nhiều người khác.
Không những thế, trong lĩnh vực kinh tế, đàm phán về hiệp định đối
tác kinh tế chiến lược xuyên thái Bình Dương TPP giữa hai nước cũng chưa phải
đã suôn sẻ dù lãnh đạo hai nước đều mong muốn sớm hoàn tất việc ký kết hiệp
định này. Hôm 23 tháng 10 vừa qua, 8 dân biểu Mỹ đã có thư gửi đại diện Thương
mại Mỹ Michael Froman, người phụ trách đàm phán TPP với Việt Nam, thúc giục
chính phủ Hoa Kỳ gắn vấn đề nhân quyền vào việc ký kết TPP với Việt Nam.
Vị tân đại sứ có thể có nhiều lạc quan về nhiệm kỳ sắp tới dựa vào
kinh nghiệm đã từng phục vụ tại Việt Nam từ những năm đầu hai nước đặt nền tảng
quan hệ ngoại giao của ông, cũng như những gì đã diễn ra trong quan hệ hai
nước. Nhưng ông sẽ làm gì trước những khó khăn không nhỏ trong vòng 3 năm tới
thì vẫn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ đối với nhiều người.
__._,_.___
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
||
|
|||||||
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
||
|
|||||||
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment