'Ba kịch bản chính trị Việt Nam'
Cập nhật: 16:45
GMT - thứ hai, 11 tháng 3, 2013
BMI nói kịch bản tốt nhất là Đảng Cộng sản dần
chuyển sang tự do hóa chính trị
Đảng
Cộng sản Việt Nam đang phải đối diện với một nhiệm vụ khó khăn trong việc bảo
vệ hệ thống độc đoán, giữa lúc áp lực đòi cải cách dân chủ đang ngày càng
tăng cao.
Các bài liên quan
Chủ đề liên quan
Đây là
nhận xét của hãng tư vấn ở London, Business Monitor International ( Bấm BMI), được
đưa ra trong Bấm bản phúc trình mới nhất, dự báo tình hình kinh
doanh của Việt Nam trong thời gian từ nay tới 2022.
Trong bản
phúc trình mới nhất, công bố cho quý hai năm 2013, công ty độc lập chuyên
thu thập và đánh giá rủi ro chính trị và kinh doanh có trụ sở tại London
nói rằng về ngắn hạn, mức độ rủi ro chính trị của Việt Nam là tương đối thấp,
nhưng về mặt dài hạn lại gây quan ngại.
BMI đánh
giá rằng câu hỏi lớn nhất mà chính trị Việt Nam đang gặp chính là những lời
kêu gọi đòi phải dân chủ hóa, trong lúc về mặt chính sách ngoại giao thì việc
Trung Quốc ngày càng lớn mạnh sẽ đẩy Việt Nam gắn bó hơn với nhóm các nước
Á châu có quan hệ gần gũi với Hoa Kỳ.
Theo
cách tính toán xếp hạng của BMI, Việt Nam đạt 76,9, tức trên trung bình
trong khu vực đối với mức rủi ro chính trị ngắn hạn (73,2), đứng thứ chín.
Đứng đầu là Singapore (94,8), tiếp theo là Brunei Darussalam (90,6).
BMI xếp hạng rủi ro chính trị dài hạn
- Nam Hàn 84,2
- Singapore 80,6
- Đài Loan 75,4
- Hong Kong 72,9
- Trung Quốc 67,4
- Malaysia 67,2
- Ấn Độ 65,7
- Brunei Darussalam 65,6
- Philippines 62,8
- Bangladesh 62,6
- Thái Lan 61,8
- Sri Lanka 60,2
- Indonesia 60,0
- Campuchia 58,9
- Việt Nam 57,7
- Bắc Hàn 55,2
- Papua New Guinea 54,8
- Pakistan 52,7
- Bhutan 51,0
- Lào 44,5
- Miến Điện 37,5
Trung
bình khu vực 62,6/toàn cầu 63,4/các thị trường đang nổi 59,8
Tuy
nhiên, ở phần xếp hạng độ rủi ro dài hạn, theo BMI, Việt Nam chỉ đạt 57,7,
dưới mức trung bình (62,6) và đứng thứ 15 trên tổng số 21 quốc gia khu vực.
Trong bảng này, Nam Hàn được cho là an toàn nhất, đạt 84,2 điểm, với Miến
Điện đứng chót (37,5).
BMI cũng
đưa ra ba kịch bản cho khả năng thay đổi chính trị Việt Nam trong thời gian
tới, gồm tình huống cơ bản, tình huống tốt nhất, và tình huống xấu nhất.
Kịch bản một: Chế độ kỹ trị
Theo kịch
bản này, Đảng Cộng sản VN biến chuyển thành một chế độ kỹ trị, theo đó BMI
dự đoán Đảng sẽ chuyển hướng để chính phủ nhắm vào việc duy trì mức tăng
trưởng kinh tế cao và đảm bảo phân phối của cải một cách tương đối hợp lý
cho toàn bộ dân chúng.
Với hướng
đi này, BMI nhận định nhiều thanh niên vào Đảng nhằm thăng tiến trong sự
nghiệp và phục vụ đất nước chứ không phải vì lý tưởng cộng sản.
Do vậy,
BMI dự đoán các cải cách kinh tế sẽ được tiếp tục, bất chấp những lời chỉ
trích từ các thành viên lớn tuổi, bảo thủ trong Đảng.
Tuy
nhiên, BMI đánh giá là trong kịch bản này, việc các nhà hoạt động đòi dân
chủ và những người chỉ trích chính phủ có những giai đoạn bị đàn áp mạnh
tay chính là chỉ dấu cho thấy việc tự do hóa chính trị vẫn là điều chưa được
chấp nhận.
Kịch bản hai: Từng bước tự do
hóa chính trị
Theo
BMI, đây sẽ là tình huống tốt nhất, với việc Đảng Cộng sản áp dụng những
chuyển biến nêu trong kịch bản một, đồng thời kết hợp với việc dần dần tiến
tới tự do hóa chính trị, như mở rộng vai trò của Quốc hội, chấp nhận một
cách dễ dàng hơn những ý kiến khác ở ngay trong cùng Đảng, tăng tính cạnh
tranh chính trị trong các kỳ bầu cử, và cho truyền thông hoạt động cởi mở
hơn.
Theo kịch
bản này, BMI cho rằng Việt Nam sẽ đi từ hệ thống độc đảng sang hệ thống một
đảng nắm quyền chi phối tương tự như mô hình ở các nước láng giềng
Campuchia, Malaysia và Singapore, nơi chỉ có đảng cầm quyền là có cơ hội thực
sự để chiến thắng trong các kỳ bầu cử.
Hiện đang có nhiều kêu gọi phải sửa đổi điều 4 Hiến
pháp, qua đó thách thức sự lãnh đạo độc quyền của Đảng Cộng sản
Nếu nhìn
xa hơn, thì những gì đã xảy ra ở Nam Hàn, Đài Loan và Nhật Bản cho thấy mô
hình hệ thống một đảng nắm quyền chi phối rốt cuộc cũng sẽ mở đường cho phe
đối lập. Tuy nhiên, BMI nhận định trong trường hợp Việt Nam thì con đường
này có lẽ chỉ xảy ra sau hơn một thập niên nữa.
Kịch bản ba: Bạo loạn và đàn áp
bạo lực
Là khả
năng xấu nhất, với những bước đi sai lầm nghiêm trọng về mặt chính sách, dẫn
tới một giai đoạn biến động kinh tế kéo dài, tỷ lệ thất nghiệp cao và mức lạm
phát chóng mặt khiến mức độ sung túc bị xói mòn, theo BMI.
Tình
hình này sẽ thúc đẩy mạnh việc thay đổi thể chế, nhưng BMI đánh giá rằng
trước các cuộc biểu tình rộng khắp trên đường phố và sự thách thức toàn diện
về cơ chế độc đảng lãnh đạo, một bộ phận trong Đảng sẽ ủng hộ việc dùng các
lực lượng an ninh đàn áp người biểu tình để tiếp tục níu giữ quyền lực.
Tuy
nhiên, theo BMI, việc đàn áp bạo lực các cuộc biểu tình đường phố như từng
xảy ra Bấm tại Bắc Kinh hồi 1989 hay tại Miến Điện hồi 2007 sẽ
dễ khiến nhiều người thiệt mạng, và dẫn tới việc bị cộng đồng quốc tế áp lệnh
trừng phạt.
Mà nếu vậy,
Việt Nam nhiều khả năng sẽ phải đương đầu với không chỉ tình trạng bị cô lập
về mặt ngoại giao mà còn bị suy yếu kinh tế do ảnh hưởng tới việc xuất khẩu
và đầu tư trực tiếp của nước ngoài, BMI đánh giá.
|
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment