Thông
tư 02: Tín hiệu mới đổ vỡ ngân hàng
Mời quý vị bấm vào link dưới đây để nghe cuộc phỏng
vấn của một người đấu tranh trong nước vừa bị CS vận động bắt ở
Thái Lan.
25-12-2013
Phạm Chí Dũng
Giáng sinh buồn
Tiết trời se lạnh bất thường ở Việt Nam vào những ngày Giáng
sinh 2013 như càng làm cho tảng băng nợ xấu đông cứng hơn bao giờ hết trong hệ
thống ngân hàng.
Lại một Giáng sinh nữa, nhưng đây là năm thứ hai liên tiếp các
ngân hàng không thể phục sinh.
Ngược lại, tai họa đang chờ đón những tác nhân đã góp một phần
không nhỏ vào sự nghiệp suy thoái kinh tế trong suốt 6 năm qua.
Nhanh nhảu hơn thời gian cuối năm
2012, vào lần này những con số lỗ lã đã phát lộ từ chính Ngân hàng nhà nước.
Tuy vẫn có hơn 100 đơn vị tín dụng có lãi trong năm 2013, nhưng đến 50% đơn vị
có mức lợi nhuận bị giảm một nửa so với năm 2012.
Một nữ nhân viên ngân hàng than thở là trong
suốt năm qua, cô đã không thể một lần đặt chân vào spa. Chỉ với 7 triệu tiền
lương hàng tháng, cô luôn phải cố gắng tằn tiện để làm sao “gìn giữ hạnh phúc
gia đình”.
Giờ đây, “hạnh phúc” là một khái niệm xa xỉ
đối với giới ngân hàng. Nếu vào thời điểm kết thúc năm 2011, những ngân hàng
được mệnh danh là “cười trên nỗi đau khổ của người khác” liên tiếp công bố khoản
lợi nhuận khủng với thái độ hân hoan không kém phần tự mãn, thì hai năm sau đó,
tình thế đảo lộn hoàn toàn.
Vào tháng Chạp năm ngoái và năm nay, thông tin
về một số ngân hàng thương mại cắt giảm nhân viên và thưởng Tết đã nhanh chóng
trở nên một phong trào rộng khắp. Vào những ngày u ám sắp Tết, người ta đã
chẳng khó khăn nhận ra bản chất của ngành ngân hàng trong hai năm qua: không
còn “ăn trên ngồi trốc” trước cái chết lâm sàng của ít nhất một phần ba số
doanh nghiệp sản xuất, các ngân hàng đã phải ăn vào vốn của mình và nặng nề hơn
thế, có khi phải ăn luôn cả vào vốn dự trữ bắt buộc.
Tương lai băng hà của khối ngân hàng thương
mại vẫn lừng lững ập đến. Ngoài những ngân hàng lớn như BIDV, Vietcombank,
Eximbank, Vietinbank, nhiều ngân hàng còn lại đã không thể trụ nổi trước cơn
cuồng phong của suy thoái kinh tế.
Agribank là một tiêu biểu cho trạng thái tâm
thần phân liệt ấy. Cho dù là quán quân về thu hút lượng tiền gửi lớn nhất trong
dân và doanh nghiệp, nhưng cũng nổi danh kỷ lục với số vụ quan chức bị đưa vào
vòng lao lý do tham nhũng và những hành vi tiêu cực khác, ngân hàng này đã
không làm sao tránh thoát nguy cơ tỷ lệ nợ xấu tăng cao, đặc biệt là nợ xấu bất
động sản.
Thông tư 02
Vào tháng Chạp năm nay, một đám mây mù mới bất
chợt hiện ra trên bầu trời kinh tế đầy u ám và tiềm ẩn sấm sét. Giới ngân hàng
và các quan chức nhà nước trở nên xung khắc quyết liệt vì bản thông tư 02.
Bình thường, đây chỉ là một văn bản nghiệp vụ
thông thường và chẳng có gì đáng sợ. Song vào thời gian này, mối đe dọa của nó
lại là quy định về phân loại nợ và trích lập dự phòng đối với các tổ chức tín
dụng được ban hành đầu năm 2013, với thời điểm áp dụng ban đầu là 1/6/2013.
Ngay lập tức, đã xuất hiện “lo ngại” từ phía ngân hàng rằng nếu áp dụng thông
tư trên thì sẽ có “đổ vỡ”.
Trước tình trạng “điều kiện sức khỏe của nhiều
ngân hàng và doanh nghiệp chưa đủ để đỡ sức nặng tác động của những quy định
mới”, Ngân hàng Nhà nước đã xin ý kiến Chính phủ và hoãn áp dụng trong 1 năm,
đến 1/6/2014. Nhiều lãnh đạo ngân hàng cùng lúc kiến nghị Ngân hàng Nhà nước
xem xét tiếp tục hoãn áp dụng Thông tư 02 thêm một thời gian, thậm chí đến 2015
và 2016.
Gần như biến mất các khuôn mặt thân quen của
giới chuyên gia ngân hàng trong cuộc tranh luận này. Gương mặt phản biện độc
lập gần như duy nhất là chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu – người mà vào năm
2012 đã nêu ra dự báo sẽ phải mất tối thiểu 5 năm để xử lý vấn đề nợ xấu, thay
vì “quyết tâm” của Ngân hàng nhà nước đến năm 2015.
Vào lần này, ông Hiếu xác nhận tác động của
Thông tư 02 là “ghê gớm”. Ông dự tính, nợ xấu tại nhiều ngân hàng theo báo cáo
chỉ khoảng 3-4%, nhưng áp Thông tư 02 có thể lên 10%, 20%, thậm chí cao hơn.
Khi đó, ngân hàng phải dồn một nguồn dự phòng lớn, có thể thua lỗ và thiếu lực
để xử lý nợ xấu, tăng chi phí và gây sức ép đối với lãi suất…
Dấu hiệu cạn kiệt tiền mặt ở nhiều ngân hàng
hiện thời là rất rõ.
Giới phân tích cũng cho rằng điều đáng sợ nằm
ở quy định trên, khi thực tế có rất nhiều doanh nghiệp cùng lúc có một số khoản
vay tại nhiều ngân hàng khác nhau, song chỉ cần một khoản rơi vào diện nợ xấu ở
ngân hàng này, tất cả các khoản vay còn lại tại những ngân hàng khác đều trở
thành nợ xấu, theo phân loại quy định tại Thông tư 02.
Một số chuyên gia lo ngại, tính chất dây
chuyền này có thể đẩy nợ xấu hệ thống ngân hàng tăng lên gấp đôi, tín dụng sẽ
càng đóng băng, lãi suất và nhiều vấn đề xoay quanh sẽ biến động rộng hơn, nền
kinh tế sẽ càng khó phục hồi, nếu không nói là xấu đi.
Hẳn nhiên, tình hình sẽ trở nên xấu tệ nếu ít
nhất người ta không thể minh bạch được tỷ lệ về nợ xấu. Cho đến nay, bất chấp
hàng loạt vũ điệu công bố của Ngân hàng nhà nước về nợ xấu chỉ vào khoảng 5-6%,
con số mà giới quan sát ủng hộ hơn nhiều vẫn cao gấp 6 lần: 35-37% là tỷ lệ nợ
xấu mà Ủy ban giám sát tài chính quốc gia công khai vào giữa năm 2013.
Nợ tương lai
Nợ xấu bất động sản – chiếm ít nhất 70% tổng
nợ xấu hiện thời – là nguồn cơn kinh hoàng nhấn chìm khối ngân hàng trong cơn
đại hồng thủy mà chính ngân hàng là một tác nhân quan yếu gây ra. Cho đến tận
giờ này, những con số về nợ xấu bất động sản vẫn nhảy múa không ngớt.
Dù đã bị ém nhẹm trong suốt một thời gian dài,
nhưng kể từ tháng 5/2012, những thông tin đầu tiên về nỗi sợ hãi hoàn toàn
không vô hình như thế cuối cùng đã phải lộ ra. Khởi đầu là Agribank, sau đó đến
Vietinbank, để vào đầu quý 4/2012, các ngân hàng thi nhau tung ra hàng loạt con
số nợ xấu như một hành động gây áp lực đối với Chính phủ.
Người đời nói không sai: vào bất cứ lúc nào
ngân hàng phải kêu gào cầu cứu thì chính đó là thời điểm nền kinh tế thực sự
nguy kịch. Không còn cầm giữ được những uẩn khúc trong bóng tối, các ngân hàng
đã bắt buộc phải trưng sự thật ra ánh sáng, dù biết làm như thế họ sẽ bị ảnh
hưởng không nhỏ về uy tín và khả năng huy động tiền gửi, tình trạng tồn ứ vốn
vay và triển khai những dự án, chương trình đặc quyền.
Trong tâm thế đặc quyền ấy, dĩ nhiên có cả
động tác “tái cơ cấu nợ vay” mà các ngân hàng thương mại cổ phần đã được Ngân
hàng nhà nước đặc cách “hướng dẫn” bởi văn bản 780 vào tháng 4/2012. Sau văn
bản này, có khoảng 250.000 tỷ đồng đã được “sắp xếp lại”, với cái cách làm sao
chưa thể trở thành nợ nguy cơ trực tiếp, giúp cho nhiều ngân hàng và doanh
nghiệp con nợ tạm tránh thoát sự đe dọa cận kề.
Nhưng trong con mắt của giới phân tích về ngân
hàng, hành động trên chỉ là cách “đẩy nợ cho tương lai”. Về bản chất, nợ xấu
nói chung và nợ xấu bất động sản vẫn không thay đổi, nếu không muốn nói là còn
tăng lên theo thời gian do nhiều con nợ đến hạn phải trả nhưng lại không thanh
toán được. Do vậy, phương châm “đẩy nợ cho tương lai” chỉ đắc dụng một khi các
con nợ tìm cách tiêu thụ được hàng tồn kho và trả được nợ.
Nhưng như hiện trạng mà tất cả mọi người đều
nhìn rõ, trong hai năm qua đã chẳng hề hiện ra bất kỳ tín hiệu nào lạc quan nào
đối với thị trường nhà đất, hệ số tiêu thụ gần như bằng 0, đặc biệt bi đát đối
với phân khúc căn hộ cao cấp.
Điều không thể đáng buồn hơn là mọi chuyện
dường như vẫn không hề thay đổi. Nói cách khác, “thời điểm Minsky” – một khái
niệm trong tài chính quốc tế liên quan đến đáo hạn nợ vay – đang đến rất gần,
nhưng tình thế vẫn chưa có chút nào khả quan.
Cũng vào cuối năm 2013, đã lần đầu tiên phát
lộ kế hoạch phát hành trái phiếu của Chính phủ và Ngân hàng nhà nước, với giá
trị kỷ lục 320.000 tỷ đồng trong năm 2014.
Không thể có bất kỳ một nguồn tiền mới nào để
làm hồi sinh huyết quản ngân hàng và hồi phục nền kinh tế, Chính phủ chỉ còn
cách dùng giấy để mua tiền.
Giai đoạn từ giữa đến cuối năm 2014 lại là
thời gian mà các ngân hàng phải tiến hành đáo hạn vô số khoản vay đã được gia
hạn đến 2 lần, từ những người đã từng có thời là đại gia bất động sản. Nhưng tỷ
lệ sụt giảm lợi nhuận của các ngân hàng lại đang xác nhận cái được gọi là nguy
cơ: sẽ có những ngân hàng đầu tiên phải ra đi vào cuối năm 2014 nếu không tự
giải quyết được “món nợ xương máu” từ thị trường bất động sản.
Hơn thế nữa, sự
ra đi có tính dây chuyền của các ngân hàng lại có thể dẫn đến sự sụp đổ của nền
kinh tế, vốn chỉ còn chân đứng rất mong manh.
P.C.D.
Dân phòng lại đánh dân giữa
Sài Gòn
Quỳnh Như (Báo Đất Việt) - Bị lực lượng dẹp lòng lề đường tịch thu
hàng hóa, người bán hàng giằng co dẫn đến xô xát. Sự việc khiến một người bán
hàng chảy máu đầm đìa. Dân phòng còn dùng dùi cui bay đánh người bán hàng này
khi người bán hàng cố giữ lại hàng hóa.
Sự việc xảy ra khoảng 16 giờ ngày 24/12, tại
phường Phú Thọ Hòa, quận Tân Phú, TP.HCM.
Theo nhiều người chứng kiến kể lại, khoảng thời
gian trên, đội dân phòng phường Phú Thọ Hòa đi dẹp trật tự lòng lề đường đã ghé
vào hàng của chị Nguyễn Thị Đông, 35 tuổi, bán trái cây ở trên vỉa hè trước cửa
hàng 358 Phú Thọ Hòa. Khi họ định thu giữ vật dụng bán buôn của chị, trong đó
có một con dao thì bị chị Đông giằng lại quyết liệt.
Trong lúc giằng co, con dao đã cứa vào tay chị
Đông, làm máu chảy đầm đìa. Dù thế, chị Đông vẫn không buông tay và không cho
đội an ninh trật tự thu tiếp đồ của mình. Máu từ tay chị Đông vấy lên người dân
phòng. Lúc này, 3 đến 4 người trong đội dân phòng mới dùng dùi cui bay lại đánh
chị để chị buông ra.
Trong lúc xô xát, chị Đông bị dao cứa vào tay
làm máu chảy đầm đìa
Anh Mai Thành Long, 38 tuổi, đang làm bảo vệ ở
chợ Hoàng Ngọc Phách, cho biết, thấy sự việc hỗn loạn, lại có người bị thương
nên rất nhiều người dân ở xung quanh hô hoán, làm ầm lên. Chưa hết, nhiều người
còn tới quay phim, chụp ảnh.
Trước phản ứng dữ dội của người dân, đội dân
phòng của phường Phú Thọ Hòa đã không "đánh" chị Đông nữa. Nhưng, họ
lập tức quay sang "đuổi đánh" những người đến quay phim, chụp ảnh.
Trong lúc đuổi đánh, một người dân tham gia chụp
ảnh bị rơi điện thoại ra giữa đường. Sau đó, người này đã bị giải lên đồn công
an của phường.
* Một số hình ảnh được ghi lại tại hiện trường
vụ việc:
Quỳnh Như
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment