Nhật
Ký Biển Đông:
Rút
Giàn Khoan Xong Tập Trận Ra Oai
Nhật Ký Biển Đông hạ tuần Tháng Bảy ghi nhận
những chuyển biến quan trọng như sau:
-Báo Tempo (Phi Luật Tân) ngày 22/7/2014 đưa
tin: “Nga đang thảo luận và có thể cung cấp các hệ thống radar và tên lửa cho
Philippines. Động thái này diễn ra giữa lúc căng thẳng đang gia tăng trên Biển
Đông giữa Phi Luật Tân và Trung Quốc.” Câu hỏi đặt ra ở đây là tại sao Mỹ không
bán vũ khí với giá rẻ cho Phi Luật Tân để đến nỗi Phi Luật Tân phải mua vũ khí
của Nga? Hay Phi Luật Tân bắt chước Việt Nam theo sách lược ngọai giao đa
phương?
-VOV ngày 23/7/2014: “Tại Hội
Nghị Bộ Trưởng Ngọai Giao ASEAN-EU lần thứ 20 diễn ra tại Bruselles (Bỉ) các nước
bày tỏ quan tâm và ủng hộ quan điểm của Việt Nam giải quyết tranh chấp Biển
Đông bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế.”
-VOV
ngày 23/7/2014: “Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ ngày 22/7 đã thông qua thỏa
thuận hợp tác hạt nhân dân sự với Việt Nam. Thỏa thuận sẽ cho phép các công ty
của Mỹ thâm nhập sâu hơn vào thị trường điện hạt nhân đang mở rộng của Việt
Nam. Thỏa thuận này hiện đã được đệ trình lên Thượng viện Mỹ chờ thông qua trong
một phiên họp toàn thể.”
-BBC tiếng
Việt ngày 24/7/2014: “Cựu
Thủ tướng Anh quốc Tony Blair hiện đang ở Hà Nội trong chuyến thăm
Việt Nam nhằm thúc đẩy đầu tư và phát triển. Chiều thứ Tư
23/7, ông Blair đã hội kiến Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng.”
-VOV ngày 24/7/2014: “Trung Quốc đang nạo vét các kênh trên đảo Duy Mộng (Drummond)
thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam nhằm tạo điều kiện thuận tiện cho ngư dân
và thuyền cung ứng của Trung Quốc tại đây. Giới quan sát cho rằng động thái này
một lần nữa cho thấy Bắc Kinh tiếp tục nỗ lực xác lập chủ quyền chủ quyền đối
với khu vực này.”
-Voice of Russia tiếng
Việt ngày 24/7/2014: “Bộ
Ngoại giao Nga kêu gọi Seoul cân nhắc những tác động an ninh từ việc nước này
cho phép bố trí tổ hợp tên lửa THAAD của Mỹ. Sự phát triển sự kiện như vậy chắc chắn sẽ tác
động tiêu cực đến tình hình chiến lược trong khu vực, kích động cuộc chạy đua
vũ trang ở Đông Bắc Á, tạo ra những biến chứng bổ sung cho giải pháp của vấn đề
hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên.”
-BBC tiếng
Việt ngày 25/7/2014: “Ngoại trưởng Nhật Bản thông báo sẽ có chuyến thăm Việt Nam
từ ngày 31/7 đến 2/8 nhằm đẩy mạnh hợp tác về an ninh trên biển cũng như trong
các lĩnh vực khác.”
-VnExpress ngày
27/7/2014: “Trung
Quốc đang tiến hành tập trận bắn đạn thật trên vịnh Bắc Bộ, gần sát Việt Nam và
sẽ bắt đầu tập trận tại biển Hoa Đông vào ngày 29/7 tới. Cả hai cuộc tập trận này được Bộ Quốc phòng
Trung Quốc gọi là huấn luyện thường lệ, theo Bloomberg. Cuộc
tập trận trên Biển Đông sẽ kết thúc vào ngày 1/8, cuộc tập trận trên biển Hoa
Đông sẽ kết thúc ngày 2/8. Cục Hải sự
Trung Quốc ra thông báo yêu cầu các loại tàu thuyền không được đi vào
vùng biển có ‘hoạt động quân sự’ trong thời gian nêu trên.”
-The
World Post ngày 28/7/2014: “ Artyon Lukin nói rằng chính sách kiềm chế của Hoa
Kỳ đã đẩy Trung Quốc và Nga thành lập một liên minh hùng mạnh chống lại đồng
minh Phương Tây tạo nguy cơ lớn lao bùng nổ Thế Chiến III.” (Artyom Lukin says the U.S.
policy of containment is pushing China and Russia ever closer to forming a
powerful anti-Western alliance, greatly raising the possibility of a Third
World War) (*)
-Voice of Russia ngày 28/7/2014: “Ngày 23 tháng 7, Trung Quốc đã tiến hành một vũ thử tên lửa
mới được thiết kế để tiêu diệt các vệ tinh trên quỹ đạo Trái đất. Đó là tin
của Bộ Ngoại giao Mỹ dựa theo các dữ liệu tình báo.Vào tháng Tư năm nay,
trong chuyến đi thị sát một đơn vị không quân, Chủ tịch Trung Quốc Tập
Cận Bình lần đầu tiên tuyên bố rằng, Trung Quốc phải có khả năng đáp trả
quá trình quân sự hóa vũ trụ do các đối thủ của Trung Quốc, trước hết là
Mỹ, thực hiện. Tháng 5 năm 2013, Bắc Kinh đã thực hiện cuộc thử nghiệm
đầu tiên tên lửa tiêu diệt các vệ tinh. Mỹ lo ngại rằng, Trung Quốc có thể thành
lập hệ thống chống vệ tinh có thể cản trở việc chỉ huy quân đội thông qua
các vệ tinh”.
-RFI tiếng Việt ngày 30/7/2014: “Tư lệnh lực lượng Mỹ ở Thái Bình Dương cho biết là Hoa Kỳ cũng sẽ
do thám các cuộc tập trận đơn phương của Trung Quốc tại vùng Biển Đông trong
tuần này, với sự tham gia của 20 chiến hạm.
Theo thông báo của Bộ
Quốc phòng Trung Quốc, các cuộc tập trận kéo dài 5 ngày ở Biển Đông đã bắt đầu
hôm qua, vào lúc hải quân nước này cũng đang tập trận bắn đạn thật ở Vịnh Bắc
Bộ và ở eo biển Bột Hải. Hai cuộc tập trận này sẽ đều kết thúc vào ngày 01/08.”
-PetroTimes ngày
30/7/2014: “Trong chuyến viếng thăm Phi Luật Tân, Bà
Catherine Ashton - phụ trách đối ngọai và an ninh Liên Hiệp Âu Châu khẳng định,
tất cả các nước phải tôn trọng luật pháp quốc tế trong việc giải quyết các
tranh chấp trên Biển Đông. EU kêu gọi các bên tìm kiếm giải pháp hòa bình thông
qua đối thoại và hợp tác với nhau trên tinh thần tôn trọng luật pháp quốc tế,
đặc biệt là Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982)”.
-Tuổi
Trẻ Online ngày 31/7/2014: “Đô Đốc Nguyễn Văn Hiến-Tư Lệnh Quân Chủng Hải Quân
tuyên bố Hải Quân Việt Nam đủ sức đánh bại các cuộc tiến công trên biển.”
-VOA
tiếng Việt ngày 31/7/2014: “Tân Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Hồng Tiểu Dũng
cam kết sẽ làm tất cả để củng cố quan hệ chiến lược toàn diện với Việt Nam
trong nhiệm kỳ của ông ở Hà nội.”
-AP ngày 1/8/2014: Trong
cuộc gặp gỡ với ngọai trưởng Việt Nam Phạm Bình Minh ngày 1/8/2014, ngọai
trưởng Nhật Bản tuyên bố sẽ cung cấp cho Việt Nam 06 tàu tuần duyên trị giá 5
triệu đô-la để Việt Nam tăng cường khả năng thi hành luật pháp trên biển giữa
lúc tại Biển Đông căng thẳng lên cao.
Nhận Định:
Trong
khi cuộc đối đầu Nga-Mỹ-NATO mỗi lúc mỗi căng thẳng vì vụ máy bay MH17 của Mã
Lai chở 298 hành khách rớt ở Đông Ukraine nơi đang diễn ra những cuộc giao
tranh giữa quân chính phủ và lực lượng ly khai thân Nga, thì Do Thái tiến quân,
bắn hỏa tiễn vào Gaza khiến hơn 1300 người chết trong đó hơn hai phần ba là
thường dân gây phẫn nộ trên tòan thế giới, rồi tình hình Libya nát như tương
khiến Hoa Kỳ, Pháp phải di tản tòa đại sứ, rồi giao tranh và tàn sát ở Iraq
chưa có dấu hiệu ngưng tay khiến Nga phải đổ vũ khí vào để cứu nguy chế độ của
Ô. Maliki nhưng Mỹ không phản đối vì Ô. Maliki do Mỹ dựng lên, còn Ô. Kim Jong
Un thì dọa cho Tòa Bạch Ốc ăn hỏa tiễn. Trong khi tình hình thế giới rối bời
như thế thì Trung Quốc ung dung tập trận để thị uy.
-Cuộc
tập trận bắn đạn thật ở Vịnh Bắc Bộ rõ ràng là để răn đe và khiêu khích Việt
Nam và có thể làm tổn hại đến việc đánh cá của ngư dân Việt Nam ở vùng này.
-Còn
cuộc tập trận ở Biển Đông là để răn đe Việt Nam, Phi Luật Tân và cảnh cáo Hoa
Kỳ.
Tuy
nhiên Hoa Kỳ cũng chẳng vừa gì. Lấy cớ Hoa Lục gửi tàu tới do thám cuộc tập
trận RIMPAC ở ngòai khơi Hawaii, Hoa Kỳ cũng gửi tàu tới để do thám. Chắc chắn
hành vi này khiến Hoa Lục vô cùng khó chịu - vì do thám còn có nghĩa là “giám
sát” xem anh có làm ẩu không? Biết đâu tập trận chỉ là thủ đọan trá hình để bất
ngờ đành chiếm các đảo của Phi Luật Tân và Việt Nam nếu hai quốc gia này không
phòng bị. Đây là phản ứng khá mạnh và linh hoạt của Hoa Kỳ và chứng tỏ giữ gìn
an nguy cho Biển Đông không phải chỉ là mối lo của Việt Nam và Phi Luật Tân mà
nó còn là mối lo của Hoa Kỳ. Nếu Trung Quốc khống chế được Biển Đông, Hoa Kỳ
không còn là cường quốc Thái Bình Dương nữa. Từ siêu cường sẽ rớt xuống thành
cường quốc khu vực (regional power) điều mà Hoa Kỳ không bao giờ chấp nhận.
Ngòai ra, khi hải lộ quốc tế thông quá Biển Đông tắc nghẽn thì Nhật Bản, Nam Hàn,
Đài Loan chết trước, cho nên hợp tác ngọai giao, kinh tế và quân sự giữa Nhật Bản,
Hoa Kỳ, Việt Nam, Phi Luật Tân là xu thế nổi bật trong giai đoạn hiện tại.
Hiện
nay tại Phi Luật Tân đang hình thành luận điểm: Liên minh với Mỹ nhưng phải xây
dựng quốc phong tự chủ theo đường lối ngọai giao đa phương. Việc Ô. Abe thăm
Phi Luật Tân, Ô. Aquino thăm Nhật Bản và mới đây nhất Nga đang thảo luận việc
cung cấp hệ thống radar và hỏa tiễn phòng thủ cho Phi Luật Tân đã chứng minh
điều này. Cũng như Việt Nam, Phi Luật Tân nhận thấy ngòai Mỹ thì Nga và Nhật
Bản là hai cường quốc có thể làm đối trọng với Hoa Lục, từ đó có thể cùng Mỹ
giữ yên Biển Đông.
Sau khi
rút giàn khoan Haijang 981, không ai biết Hoa Lục sẽ làm gì. Có lẽ ”tập trận”
là việc vừa dễ làm để thị uy vừa để “giữ lửa” (lửa bành trướng). Nhưng hiện nay
Hoa Lục đang phải chịu áp lực nặng nề của thế giới với hai ràng buộc:
-Tuân
thủ luật pháp quốc tế.
-Dùng
Công Ước Luật Biển 1982 để giải quyết những tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.
Nếu Hoa
Lục chịu tuân thủ luật pháp quốc tế thì chẳng khác nào con cọp muốn tung hoành
nơi rừng sâu lại bị nhốt vào trong sở thú. Thế nhưng con hổ Trung Quốc khó lòng
thóat khỏi sợi giây trói này. Bởi vì khi anh tuyên bố “Trỗi dậy trong hòa bình”
thì điều kiện ắt có của hòa bình là tuân thủ luật pháp quốc tế. Nếu không tuân
thủ luật pháp quốc tế mà dùng luật của kẻ mạnh thi không thế nói “Hòa bình”.
Đây là điều Trung Quốc khó ăn khó nói, khó giải thích với thế giới. Trong mấy
tháng qua rất nhiều cuộc hội thảo quốc tế về Biển Đông đã diễn ra với chiều
hướng vô cùng bất lợi cho Trung Quốc. Trung Quốc hiểu điều đó và đây có thể là
lý do rút giàn khoan Haijang 981. Tuy nhiên dù rút giàn khoan nhưng tham vọng
vẫn còn nguyên đó. Chiến thuật có thay đổi nhưng mục tiêu không hề thay đổi cho
đến khi Trung Quốc hủy bỏ Đường Lưỡi Bò và chấp nhận nhờ trọng tài quốc tế phân
xử những tranh chấp chủ quyền biển đảo.
Về mặt
chiến lược mà nói việc hủy bỏ Đường Lưỡi Bò hòan tòan có lợi cho Trung Quốc vì
nó làm an lòng các quốc gia Đông Nam Á. Sau đó Trung Quốc có thể ngồi vào bàn
hội nghị để giải quyết các vùng tranh có chấp thực sự và cùng khai thác chung ở
những vùng chồng lấn…thì tôi nghĩ các quốc gia Đông Nam Á sẽ chẳng quan tâm đến
chuyện Trung Quốc trỗi dậy để tranh bá đồ vương với Hoa Kỳ.
Thế nhưng Hoa Lục lại
không làm thế. Việc Trung Quốc đơn phương và ngang ngược công bố Đuờng Lưỡi Bò
gom hết 90% Biển Đông về cho mình làm cho các quốc gia Đông Nam Á kinh sợ, từ
đó rước Mỹ vào chứ thực sự không quốc gia Đông Nam Á nào muốn Mỹ hiện diện quân
sự ở vùng này. Sự hiện diện quân sự của Mỹ tại Đông Nam Á sẽ là nối nguy về an ninh
cho Trung Quốc. Để sinh tồn, Trung Quốc sẽ lấy cớ “tranh chấp chủ quyền biển
đảo” để huy động sức mạnh hải quân -thông qua tập trận thường xuyên- để đối phó
với Mỹ, thị uy với các quốc gia Đông Nam Á, từ đó Biển Đông sẽ vô cùng căng thẳng.
Nếu Phi Lụât Tân không có khả năng tự vệ và các căn cứ Subic Bay, Clark nay
thêm Palawan trở thành các căn cứ khổng lồ của Mỹ xuất phát hàng không mẫu hạm,
tàu ngầm, máy bay B-52 như thời Chiến Tranh Việt Nam thì Biển Đông rồi Đông Nam
Á sẽ trở thành bãi chiến trường. Do đó cuộc tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông sẽ
còn dai dẳng cho đến khi Hoa Lục và Mỹ thay đổi chiến lược.Trong khi chờ đợi,
các nước láng giềng với Trung Quốc cần tăng cường sức mạnh quốc phòng tự chủ,
đoàn kết và luôn luôn cảnh giác.
Còn ông tân đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam hứa,
“Sẽ làm tất cả để củng cố quan hệ chiến lược toàn diện với Việt Nam trong
nhiệm kỳ của ông ở Hà Nội” thì hãy cứ nghe và để đó. Phải chăng qua cuộc
đụng độ với Việt Nam ở giàn khoan Haijang 981 Trung Quốc đã “học được bài
học” và thay đổi chiến thuật? Quan hệ chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung
Quốc không gì tốt đẹp hơn và cụ thể hơn là hãy trao trả Hoàng Sa lại cho Việt
Nam và trước mắt hãy ngưng húc, bắn hỏa pháo vào tàu đánh cá và bắt giữ trái
phép, giết hại ngư dân Việt Nam làm ăn hợp pháp tại vùng này và xin đừng kéo
giàn khoan tới những vùng còn tranh chấp hay vùng đặc quyền kinh tế của Việt
Nam.
Đào Văn Bình
(California ngày 1/8/2014)
(*) Artyom Lukin là phó giám
đốc của Research at the School of Regional and International Studies, Far
Eastern Federal University (Vladivostok, Russia).
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment