PHỎNG VẤN - 

Bài đăng : Thứ hai 17 Tháng Ba 2014 - Sửa đổi lần cuối Thứ hai 17 Tháng Ba 2014

Dư luận Mỹ đòi mạnh tay trừng phạt Nga

Biểu tình trước Nhà Trắng kêu gọi Mỹ có 'hành động' đối với Nga can thiệp vào Ukraina. Ảnh ngày 01/03/2014.

REUTERS/Jonathan Ernst

Thanh Hà  RFI

Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama ngày hôm qua 16/03/2014 đã điện đàm với tổng thống Nga, Vladimir Putin và tuyên bố không công nhận kết quả trưng cầu dân ý về Crimée. Quốc hội và công luận Mỹ chủ trương mạnh tay trừng phạt Matxcơva đề phòng kịch bản một số những nước chư hầu cũ của Liên Xô ở đông Âu ngả vào vòng tay của nước Nga. 

Phân tích của nhà báo Phạm Trần từ thủ đô Washington :

Nhà báo Phạm Trần từ Washington 17/03/2014 Nghe (08:29)    Tổng thống Obama loan báo các biện pháp trừng phạt Nga In Ý kiến Chia sẻ: Phát biểu tại Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Obama loan báo đã ra lệnh chế tài nhắm vào 11 giới chức của Nga và Ukraina, trong đó có 2 cố vấn cấp cao nhất của ông Putin. ·     ·     ·     ·   Tin liên hệ Dùng vn1975.info, vn3000.com, hoặc vn510.com để vào VOA hoặc Facebook nếu bị chặn Phản ứng của cư dân Kyiv sau cuộc trưng cầu dân ý ở Crimea 'Cử tri Crimea ủng hộ việc sáp nhập Nga' Nghị viện Crimea tuyên bố độc lập, xin sáp nhập vào Nga Cử tri Crimea quyết định tách khỏi Ukraina để sáp nhập vào Nga Thủ tướng Crimea: 93% cử tri muốn gia nhập Nga Mỹ, EU hành động sau cuộc trưng cầu dân ý Crimea Crimea tiến hành trưng cầu dân ý về việc sáp nhập Nga TNS McCain: Nga gánh 'hậu quả to lớn' nếu xâm lấn miền đông Ukraina CỠ CHỮ  17.03.2014 Loan báo rằng Mỹ và các nước đồng minh đang vận động để cô lập hóa Nga, Tổng thống Barack Obama đã áp đặt các biện pháp chế tài đối với các nhân vật quan trọng mà Washington coi là có trách nhiệm gây ra vụ khủng hoảng hiện thời tại Ukraina tiếp theo một cuộc trưng cầu dân ý ở Crimea được Nga hậu thuẫn về việc bán đảo này muốn tách khỏi Ukraina. Phát biểu tại Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Obama loan báo đã ra lệnh chế tài nhắm vào 11 giới chức của Nga và Ukraina, trong đó có 2 cố vấn cấp cao nhất của Tổng thống Vladimir Putin, ngoài Tổng thống Ukraina đã bị lật đổ là ông Viktor Yanukovych. Tất cả những người vừa kể sẽ bị phong tỏa tài sản. Trong một sắc lệnh công bố trước đó, Tổng thống Obama cho hay các chính sách và hành động của Liên bang Nga đã tỏ ra là “gây phương hại cho các tiến trình và cơ chế dân chủ ở Ukraina, đe dọa đến hòa bình, an ninh, ổn định, chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraina; và góp phần vào việc phân bổ không đúng các tài sản, do đó gây ra một mối đe dọa bất thuờng đối với an ninh quốc gia và chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ. Xem loan báo của Tổng thống Obama: Tổng thống Obama nói rằng Washington sẵn sàng áp đặt thêm các biện pháp chế tài nếu cần; nếu như Nga quyết định leo thang tình hình. Ông Obama cũng cam kết sự hỗ trợ “vững chắc” của Hoa Kỳ đối với Ukraina, tiếp theo các hành động của Crimea tiến tới việc sát nhập vào Liên bang Nga. Ông Obama cho hay Phó tổng thống Joe Biden sẽ lên đường đi châu Âu vào cuối ngày hôm nay để thảo luận tình hình với các đồng minh NATO. Chính tổng thống cũng dự định đi châu Âu vào tuần tới. Các biện pháp của EU Mặt khác, hôm thứ hai, ngoại trưởng Lithuania cũng cho biết các vị ngoại trưởng của Liên hiệp châu Âu đã đồng ý áp đặt các biện pháp chế tài, trong đó có lệnh cấm du hành và phong tỏa tài sản của 21 giới chức Nga và Ukraina. Sau một cuộc họp kéo dài khoảng 3 tiếng đồng hồ, 28 vị ngoại trưởng của EU đã mau chóng đạt được thỏa thuận về danh sách những người bị chế tài vì vai trò trong việc Nga chiếm đóng Crimea và cuộc trưng cầu dân ý hôm chủ nhật tách vùng này ra khỏi Ukraina và sáp nhập với Nga. Hội đồng Ðối ngoại EU vừa đồng ý về các biện pháp chế tài - gồm hạn chế du hành và phong tỏa tài sản của 21 giới chức Nga và Ukraina. Ông Lina Lindevicius đã viết trong một tin nhắn trên Twitter. Ông nói thêm rằng còn có thêm các biện pháp sẽ tiếp theo trong vài ngày nữa, khi các nhà lãnh đạo EU họp thượng đỉnh tại Brussels. Theo dự kiến các biện pháp này sẽ mở rộng danh sách để bao gồm thêm các nhân vật cấp cao khác thân cận hơn với  Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ngoài các phản ứng của Hoa Kỳ và EU, NATO đã công bố một thông cáo hôm thứ hai gọi cuộc trưng cầu dân ý Crimea là “phi pháp và bát hợp lệ.” Thông cáo nói cuộc trưng cầu vi phạm hiến pháp Ukraina và luật quốc tế, và nói thêm rằng các tình huống trong đó cuộc trưng cầu dân ý được tổ chức “bị khuyết điểm sâu xa và vì thế không thể chấp nhận được.” Bất chấp những phản đối của cộng đồng quốc tế, một phái đoàn các nhà lập pháp Crimea lên đường đi Moscow trong ngày thứ hai để thảo luận thêm các thủ tục cần thiết để trở thành một phần của Liên bang Nga. Có nhiều lời đồn đoán rằng Tổng thống Putin sẽ đọc một bài diễn văn chính thức vào ngày thứ ba về việc sát nhập Crimea với Ng. Hãng tin Reuters trích thuật lời một giới chức Hoa Kỳ cho biết như thế. Biểu quyết ly khai Thủ Tướng lâm thời Ukraina Arseniy Yatsenyuk mô tả cuộc biểu quyết ở Crimea được Nga hậu thuẫn, là 'trò hề' do Moscow đạo diễn dưới họng súng. Trước đó trong ngày thứ hai, nghị viện khu vực Crimea đã tuyên bố độc lập tách khỏi Ukraina và nộp đơn xin làm một phần của  Nga, 1 ngày sau khi cuộc trưng cầu dân ý gây nhiều tranh cãi ở Crimea đồng thanh ủng hộ việc gia nhập Liên bang Nga. Một phái đoàn các nhà lập pháp Crimea sẽ lên đường đi Moscow trong ngày hôm nay để thảo luận thêm các thủ tục cần thiết để trở thành một phần của Liên bang. Hôm chủ nhật, Tổng thống Barack Obama nói với người tương nhiệm Nga Vladimir Putin rằng Washington và “các đối tác Âu châu sẵn sàng áp đặt thêm các giá phải trả” cho Nga vì đã hậu thuẫn cuộc trưng cầu dân ý đòi ly khai ở bán đảo Crimea của Ukraina. Một thông cáo của Tòa Bạch Ốc gọi cuộc trưng cầu dân ý ngày chủ nhật là phi pháp và nói nó vi phạm hiến pháp Ukraina. Thông cáo cũng nói cuộc trưng cầu dân ý này “sẽ không bao giờ được sự thừa nhận của  Hoa Kỳ và cộng đồng quốc tế. Trưởng ban bầu cử Crimea hôm thứ hai laon báo gần 97% cử tri đã đi bỏ phiếu ủng hộ việc ly khai và quyết định sáp nhập với Nga. Tại Kyiv, phát biểu tại một cuộc họp khẩn của nội các, thủ tướng lâm thời Ukraina Arseniy Yatsenyuk gọi cuộc trưng cầu dân ý được Moscow hậu thuẫn là một “trò hề” do Nga điều khiển dưới họng súng. Hôm thứ hai, Quốc hội Ukraina ủng hộ một kế hoạch động viên 40.000 binh sĩ trừ bị để chống lại “hành động xâm lăng trắng trợn” của Nga tại Crimea. Khoàng 20.000 binh sĩ thuộc đội phòng vệ quốc gia cũng đã được động viên. Cũng trong ngày thứ hai, Ukraina triệu hồi đại sứ ở Nga về để tham khảo ý kiến. Bộ Ngoại giao ở Kyiv nói: “Liên quan đến tình hình tại Crimea và sự cần thiết phải thảo luận một số khía cạnh quốc tế của vấn đề, phía Ukraina sẽ triệu hồi đại sứ ở Liên bang Nga Volodymyr Yelchenko.” Viện Duma của Nga sẵn sàng hành động Ông Putin tuyên bố sẽ tôn trọng ý muốn của nhân dân ở Crimea, làm lơ trước các nhà lãnh đạo Tây phương nói rằng cuộc trưng cầu dân ý là bất hợp pháp Trong khi đó, hạ viên Nga sẽ thông qua dự luật cho phép vùng Crimea của Ukraina sáp nhập với Nga “trong tương lai rất gần,” thông tấn xã Interfax của Nga trích lời phó chủ tịch viện Duma nói như thế hôm thứ hai. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tuyên bố ông sẽ tôn trọng ý muốn của nhân dân ở Crimea, làm lơ trước các nhà lãnh đạo Tây phương nói rằng cuộc trưng cầu dân ý là bất hợp pháp bởi vì lực lượng Nga đã chiếm đóng vùng phía nam. Phó chủ tịch Viện Duma, ông Sergei Neverov được trích thuật nói rằng: “Các kết quả cuộc trưng cầu dân ý ở Crimea chứng tỏ rõ ràng là cư dân ở Crimea nhìn thấy tương lai của họ chỉ trong tư cách là một phần của  Nga.” Các giới chức viện Duma tuyên bố bán đảo thuộc Hắc Hải này có thể trở thành một thành viên của Liên bang Nga theo luật lệ hiện hành, cụ thể là theo một bộ luật, “Về thủ tục thu nhận vào Liên bang Nga và giáo dục các đối tượng mới của Liên bang Nga” đã được phê chuẩn vào năm 2001, theo Interfax. Nga bác bỏ báo cáo của Liên Hiệp Quốc Nga biện minh việc xâm nhập Crimea là cần thiết để bảo vệ người sắc tộc Nga sinh sống trên bán đảo. Hôm thứ hai Nga bác bỏ một bản thẩm định của một giới chức Liên Hiệp Quốc là có thành kiến khi nhân vật này nêu thắc mắc rằng khối dân nói tiếng Nga ở Ukraina bị vi phạm nhân quyền một cách có hệ thống. Thông cáo của bộ Ngoại giao Nga chỉ trích Phó Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc đặc trách Nhân quyền Ivan Simonovic, người tuần trước nói rằng đã có những vụ vi phạm nhắm vào người sắc tộc Nga ở Ukraina nhưng cho biết không có bằng chứng những vụ vi phạm này là “tràn lan hay có hệ thống.” Trong một thông cáo, Bộ Ngoại giao Nga nói: “Bản thẩm định đầy thành kiến và thiếu khách quan của ông Simonovic về tình hình nhân quyền trong nước gây kinh ngạc và hiểu lầm.” Nga đã thực sự chiếm quyền kiểm soát khu vực Crimea với khối dân đa số nói tiếng Nga ở Ukraina. Cũng có những khối dân phần lớn nói tiếng Nga ở miền đông nước này. Thông cáo cũng chỉ trích ông Simonovic về một phát biểu tỏ ý quan ngại về tình trạng nhân quyền của người sắc tộc Tatar ở Crimea. Nga đã biện minh việc xâm nhập Crimea là cần thiết để bảo vệ người sắc tộc Nga sinh sống trên bán đảo. Phản ứng tại Kyiv Hàng ngàn người Ukraina đã tụ tập ở trung tâm Kyiv hôm chủ nhật để lên tiếng phản đối cuộc trưng cầu dân ý và điều mà họ coi là các hành động của Moscow nhằm chia rẽ Ukraina. Nhưng bầu không khí rất u uất vào lúc nhiều người Ukraina cảm thấy bất lực trước sức mạnh và ưu thế quân sự của Nga, nhiều người lo ngại sẽ căng thẳng sẽ leo thang thêm. Bà Irina, một chủ nhà hàng nói rằng số phận của Crimea có phần chắc đã do Moscow định đoạt. Bà nói không có điều gì là hợp lý. Theo bà, mọi sự có thể được tiến hành một cách tốt đẹp, lương thiện, theo đúng hiến pháp. Và theo bà, mọi người lẽ ra cũng đều đồng ý như thế. Moscow nói là đang bảo vệ người sắc tộc Nga trước sự ngược đãi của các “phần tử cực đoan” Ukraina, mà Nga nói là đã lên nắm quyền một cách bất hợp pháp sau nhiều tháng biểu tình chống chính phủ. Một cư dân khác ở Kyiv tên là Iran nói bà không có gì phản đối người Nga. Bà nói bà yêu mến và tôn trọng người Nga cũng như người Ukraina, chứ không phải là chính quyền của họ. Bà bày tỏ hy vọng là mọi sự sẽ kết thúc tốt đẹp, mọi người sẽ đoàn kết, và Crimea sẽ ở lại với Ukraina. Can thiệp quân sự có giải quyết được khủng hoảng không ? Minusma, Lực lượng quân sự bảo vệ hòa bình của Liên Hiệp Quốc tại Mali. AFP Trọng Thành Từ khi chiến tranh lạnh kết thúc, để ngăn chặn các vi phạm nhân quyền trầm trọng tại nhiều khu vực cùng nguy cơ khủng bố, Phương Tây đã tiến hành nhiều can thiệp quân sự. Về chủ đề này, Le Figaro có bài nhận định mang tính tổng thuật với hàng tựa « Các can thiệp quân sự có giúp giải quyết khủng hoảng ? ». Các xung đột vũ trang của thời kỳ hậu thực dân và hậu chiến tranh lạnh đã thay đổi sâu sắc về diện mạo. Những đụng độ quân sự giữa các quốc gia ngày càng trở nên hiếm hoi. Cuộc chiến tại một địa điểm nhất định, trong một thời gian nhất định, với một số hoạt động nhất định đã được thay thế bằng nhiều hình thức bạo lực khác. Quân đội của một quốc gia có thể bị hạ gục, nhưng khuất phục một xã hội thì rất khó, đặc biệt nếu như đó là một xã hội nuôi dưỡng khủng bố. Quốc gia bị phá sản là một trong các nhân tố sinh ra bạo lực. Liên Hiệp Quốc thống kê được 26 quốc gia như vậy, và còn 120 quốc gia khác nằm trong danh sách báo động. Một nửa số quốc gia trên hành tinh không kiểm soát được toàn bộ lãnh thổ, và đây có thể là nguồn gốc của hỗn loạn, bất ổn. Đầu thế kỷ 21, ngày càng phổ biến một hình thức chiến tranh mới, can thiệp quốc tế để hỗ trợ các nạn nhân (Libya, Trung Phi) và chống chủ nghĩa khủng bố (ở Afghanistan, Mali). Kể từ cuộc can thiệp ở Rwanda và Srebrenica (Nam Tư cũ), nổi lên một chủ thể mới trong luật pháp quốc tế : nạn nhân của chiến tranh, đàn áp… Nếu như trong các cuộc chiến cổ điển (như Thế chiến thứ nhất 1914-1918), hơn 90% nạn nhân là người lính, thì trong các chiến tranh hiện thời, ngược lại hơn 90% nạn nhân lại là thường dân. Năm 2005, Liên Hiệp Quốc thừa nhận «trách nhiệm bảo vệ » người dân, tức quyền can thiệp vào phạm vi chủ quyền của một quốc gia xẩy ra các vi phạm nghiêm trọng nhân quyền. Le Figaro điểm lại 9 cuộc chiến can thiệp trong 15 năm qua, từ Kosovo (1999), Afghanistan (2001), Irak (2003), Darfour-Sudan (2003) đến các chiến gần đây như Libya (2011), Côte d’Ivoire (2011), Mali (2013) và Trung Phi (2013). Ngoại trừ hai cuộc chiến Kosovo và Irak, tất cả các can thiệp quân sự còn lại đều được sự ủy nhiệm của Liên Hiệp Quốc. Can thiệp quân sự hiếm khi giải quyết được khủng hoảng chính trị Nếu như tại Libya và Mali hay trong một số trường hợp khác, các can thiệp quân sự có thể ngăn chặn các thảm họa, nhưng nhìn chung các chiến dịch can thiệp thường hiếm khi giải quyết được các khủng hoảng chính trị xét về dài hạn. Tại Irak chẳng hạn, can thiệp thậm chí làm nghiêm trọng hơn tình trạng đất nước. Triển vọng hòa bình tại Afghanistan cũng rất khó đạt được, dù Taliban bị lật đổ từ năm 2001… Sử dụng các sức mạnh quân sự như thế nào, dựa trên các tiêu chí nào và nhằm kết quả nào là đúng trong các can thiệp quân sự quốc tế là những câu hỏi mà giới chuyên gia đặt ra. Cựu Thủ tướng Pháp Dominique de Villepin phê phán xu thế "quân sự hóa tinh thần", coi « việc sử dụng sức mạnh tự thân mang ý nghĩa tốt lành » (idée vertueuse de la force) của cánh tân bảo thủ Hoa Kỳ. Bên cạnh đó, một so sánh khác cần được đặt ra là : Tại sao ưu tiên cho một can thiệp quân sự vào Libya chẳng hạn, trong khi lại coi nhẹ sinh mạng của hàng triệu người tại Cộng hòa Dân chủ Congo… hay những nơi khác ?  Trên thực tế, theo giám đốc viện đại học của Liên Hiệp Quốc – có trụ sở tại Tokyo - David Malone (nguyên chủ tịch Viện hàn lâm quốc tế vì hòa bình), trách nhiệm can thiệp để bảo vệ dân chúng như một nghĩa vụ quốc tế thường được giải thích rất khác nhau, và một phần lớn lại phụ thuộc vào quan điểm của năm thành viên thường trực Hội đồng Bảo an. Cựu chủ tịch Viện hàn lâm quốc tế vì hòa bình dự báo, do không thể áp dụng nhất loạt nguyên tắc này (vì lý do chính trị), nguyên tắc này có khả năng sẽ được củng cố bởi những tiến triển trong hệ thống luật pháp hình sự quốc tế. Về phần mình, Tổng giám đốc Unesco Irina Bokova cho rằng có một sự khủng hoảng của «quyền lực cứng », tức của sức mạnh quân sự, và có một sự trở lại mạnh mẽ của ngoại giao và «quyền lực mềm », sau thời kỳ ngự trị của ảo tưởng rằng quân sự giải quyết mọi thứ. Tuy nhiên, Le Figaro kết luận, nên nhắc lại một câu châm ngôn latinh cổ « Si vis pacem, para bellum » (nếu bạn muốn hòa bình, cần phải chuẩn bị cho chiến tranh). Khủng hoảng Ukraina trên báo Pháp « Crimée nhảy vào lòng Matxcơva » (Libération), « Putin tiếp tục huy động binh lực » (Le Figaro), « Nga duy trì đe dọa quân sự với Ukraina » (Le Monde)… Cuộc trưng cầu dân ý tại Crimée hôm qua, được Nga ủng hộ, nhưng bị quốc tế phản đối là chủ đề chính trên trang nhất hầu hết các báo Pháp. « Crimée, sự gia tăng của các hiểm họa » là hàng tựa chính của Le Monde. Libération lớn tiếng khẳng định nguy cơ « Crimée : Dưới chiếc gậy chăn dắt của Nga », bên dưới là hình ảnh người biểu tình giương cờ Nga và cả lá cờ đỏ búa liềm của Liên Xô cũ. Báo Le Figaro ghi nhận các cư dân Crimée đi bỏ phiếu đông đảo trong cuộc trưng cầu dân ý, bị quốc tế coi là bất hợp pháp, và cộng đồng quốc tế sẵn sàng thực hiện các trừng phạt kinh tế chống Nga. Báo L’Humanité lo ngại nguy cơ xu hướng ngả theo Nga sẽ lan rộng ra các vùng khác của Ukraina, đe dọa sự ổn định đất nước này. Nga dùng chiêu bài cực hữu để đả phá tân chính quyền Ukraina Le Monde với phóng sự « Cực hữu Ukraina, đích ngắm ngoài mong đợi của Matxcơva », chú ý đến sự hiện diện của các thành phần cực hữu phát xít mới, tuy có mặt với số lượng hết sức ít ỏi trong cuộc nổi dậy chống chính quyền Ianoukovitch, đã được hệ thống tuyên truyền của Nga sử dụng một cách có dụng ý để bác bỏ tính hợp pháp của tân chính quyền Kiev. Le Monde dẫn lời 21 đại diện cộng đồng Do Thái Ukraina đầu tháng 3 đồng loạt lên án Tổng thống Nga, đã bịa đặt ra tình trạng bài Do Thái trong cuộc cách mạng vừa qua. Putin khinh thường Phương Tây Trong chùm hồ sơ của Libération có bài phân tích đáng chú ý mang tựa đề « Vladimir Putin ở thế mạnh ». Nhà chính trị học Pierre Hassner, Viện chính trị Paris, khẳng định Crimée khác hẳn Kosovo trước đây, đặc biệt vì vùng đất này trên thực tế đã bị Nga chiếm đóng. Libération dẫn lời chuyên gia về nghiên cứu chiến lược François Heisbourg, theo đó, nếu Crimée bị sát nhập vào Nga, « toàn bộ thế cân bằng chiến lược từ 1945 sẽ bị đảo lộn », và bản thân vị thế chiến lược của Phương Tây cũng bị thách thức. Còn nếu như Nga để treo quyết định sát nhập, thì đây sẽ là một thanh gươm Damoclès đối với tân chính quyền Ukraina và một lá bài rất có trọng lượng trong cuộc chơi với Phương Tây. Theo giám đốc Trung tâm nghiên cứu chiến lược (Fondation pour la recherche stratégique) Camille Grand, mục tiêu thực sự của Tổng thống Putin là « duy trì Ukraina trong quỹ đạo lệ thuộc ». Bà nhấn mạnh, do Phương Tây cần Matxcơva trong quan hệ quốc tế, nên Tổng thống Nga « coi Phương Tây như là những kẻ yếu đuối » và ông ta sẽ tiếp tục đường lối cứng rắn này, và coi đây "là một cơ hội để làm suy yếu và hạ nhục một Phương Tây, vốn đã bị Tổng thống Putin coi thường". Thủ tướng Đức : Chìa khóa cho một giải pháp ngoại giao với Nga Trong lúc căng thẳng trong quan hệ giữa Phương Tây và Nga ngày càng tăng cao, tờ Les Echos chú ý đến vai trò trung gian của Thủ tướng Đức Angela Merkel qua bài « Merkel-Putin, những động lực của một quan hệ yêu ghét lẫn lộn ». Les Echos mở đầu bài viết với một chi tiết đáng chú ý : Nữ Thủ tướng Đức rất sợ chó, khi gặp bà vào năm 2006 (khi Angela Merkel mới nhậm chức Thủ tướng), ông Putin tặng Angela Merkel một con chó bông, còn một năm sau đó, khi gặp lại bà tại tư gia ở Crimée, Tổng thống Nga để cho chú chó đen Koni của mình nhảy lên ôm cổ bà Merkel. Bài viết nhấn mạnh : Thủ tướng Đức Angela Merkel chắc chắn là người có vị thế tốt nhất để có thể duy trì được quan hệ với Tổng thống Nga Putin, và giúp cho việc hạ nhiệt các căng thẳng ở Ukraina. Tuy nhiên, công việc của Thủ tướng Đức là hết sức nhạy cảm và hoạt động ngoại giao này cần phải được thực hiện trong hợp tác mật thiết với các đối tác Châu Âu và Hoa Kỳ. Thủ tướng Đức hiện nay được coi là « lãnh đạo Phương Tây duy nhất » mà ông Putin tôn trọng thực sự. Bà lớn lên ở Đông Đức, nói tiếng Nga, ngược lại Tổng thống Nga dùng thạo tiếng Đức, và từng là nhân viên KGB, làm việc tại Đức trước khi bức tường Berlin sụp đổ. Tổng thống Nga nhìn nhận ở Thủ tướng Đức « một đối tác khó chơi, nhưng đáng tin, cho dù quan điểm của họ hoàn toàn đối lập nhau ». Tuy nhiên, Les Echos ghi nhận cho đến nay, các nỗ lực ngoại giao của Thủ tướng Đức chưa có kết quả. Khả năng phương Tây trừng phạt Nga là dường như không thể tránh khỏi, cuộc đọ sức Merkel-Putin chỉ mới bắt đầu. Bình minh của một nền văn minh mới ? Số báo đầu tuần của tờ La Croix hướng cái nhìn đến “Một thế giới mới”, tựa đề trang nhất của báo, trong bối cảnh toàn thế giới hướng cái nhìn vào cuộc khủng hoảng Ukraina, có nguy cơ đe dọa hòa bình thế giới. Tờ báo Công giáo La Croix đặt câu hỏi : “Phải chăng chúng ta đang ở bình minh của một nền văn minh mới ?”. Để trả lời cho câu hỏi này, liên tiếp trong bốn tuần, bắt đầu từ hôm nay, La Croix sẽ giới thiệu với công chúng các góc nhìn khác nhau về những thay đổi lớn trên thế giới trong một loạt lĩnh vực : toàn cầu hóa kinh tế, sự phát triển đột biến của kỹ thuật số, sự phát triển vượt bậc của di truyền học… Trả lời phỏng vấn La Croix, nhà văn, nhà tiểu luận Jean-Claude Guillebaud, phụ trách bộ phận văn học của nhà xuất bản Seuil, chuyên theo dõi về vấn đề này đã hai mươi năm nay, giới thiệu về một “thế giới mới” đang hình thành với nhiều nguy cơ, nhưng cũng không ít hứa hẹn. Người được mệnh danh là nhân vật thúc đẩy “đối thoại giữa các hiểu biết” nhấn mạnh đến hai chuyển biến căn bản cuối thế kỷ XX : Sự đột biến về địa-chính trị với sự thức tỉnh của nước Ba Lan, mở đầu cho sự sụp đổ của hệ thống cộng sản toàn trị, việc bầu lên Giáo hoàng Jean-Paul II (1979), tiếp theo đó là sự tự do lưu chuyển của các dòng vốn vượt qua biên giới quốc gia. Theo nhà quan sát, trong hiện tại sự phát triển của tin học mang lại những thay đổi quan trọng nhất, làm nổi lên “lục địa thứ sáu” – tức Internet, mà hiện tại, ai ai cũng có thể tham gia…. Còn lại một thay đổi lớn khác cần thực hiện, đó là “thay đổi sinh thái”, trong một thế giới mà các nguồn tài nguyên đều không phải là vô giới hạn, nhưng con người là có xu hướng tiêu thụ “vô hạn độ”, điều mà nền văn minh Hy Lạp cổ từng lên án…. Ô nhiễm hiện nay là điều mà khắp nơi mọi người đều lo sợ. Có nhiều thách thức, nhưng cũng có nhiều hy vọng, theo nhà văn Jean-Claude Guillebaud, nếu như thế hệ ông trước đây ngưỡng mộ nhưng người như nhà cách mạng Che Guevara, thì giờ đây giới trẻ hâm mộ Nelson Mandela, Mahatma Gandhi và Marin Luther King, các hình tượng tiêu biểu của cuộc đấu tranh bất bạo động. Trở lại nước Pháp, quy định giới hạn lưu thông xe cộ theo biển số chẵn lẻ tại Paris và vùng phụ cần bắt đầu có hiệu lực từ hôm nay là đề tài được Le Figaro khai thác. Hạn chế lưu thông xe cộ theo biển số tại Pháp : Các phản ứng ? Trở lại nước Pháp, quy định giới hạn lưu thông xe cộ theo biển số chẵn lẻ tại Paris và vùng phụ cận, để hạn chế ô nhiễm không khí, bắt đầu có hiệu lực từ hôm nay là đề tài được Le Figaro khai thác. Tờ báo đặt câu hỏi : « Liệu biện pháp luân phiên giao thông này có hiệu quả gì không ? ». Le Figaro dẫn lời chuyên gia hô hấp nổi tiếng GS Bertrand Daultzenberg, theo ông, biện pháp này không có tác dụng gì xét về mặt y tế, ít ra để có tác dụng, đáng lẽ phải thực hiện từ cách đây 5 hôm, khi không khí bị ô nhiễm nặng nhất. Ngược lại, theo chủ tịch Hiệp hội bảo vệ môi trường Airparif, đây là một biện pháp tốt, vì kinh nghiệm năm 1997 cho thấy, áp dụng biện pháp này cho phép giảm 20% lượng NO2 (dioxyde d’azote) tại trung tâm Paris. Nhật báo đại chúng Le Parisien thì khẳng định tính tích cực của biện pháp, nhưng nhấn mạnh “mọi người trông đợi chính phủ có một chính sách môi trường thực sự cho phép tất cả chúng ta hít thở tốt hơn một chút. Và được đi lại”. Về vấn đề này, Libération dẫn lời một chuyên gia về môi trường, theo đó, nhân dịp chủ trương này được thực hiện trở lại, cần chú ý áp dụng kinh nghiệm “các vùng khí thải thấp” (LEZ – “low emission zones”), đã được thành lập tại khoảng 200 thành phố Châu Âu, nơi xe cộ đi vào phải trả thuế. Cần nhân cơ hội này, để chứng minh là ô nhiễm không phải là kết quả của các áp lực (lobby) của phái bảo vệ môi trường, mà là một cuộc chiến thiết thực. Thực tế cho thấy, các vùng khí thải thấp giúp cho việc giảm đến 40% lượng bụi siêu nhỏ. Bên cạnh biện pháp nói trên, Libération còn nhắc đến một loạt các biện pháp khác như : phối hợp giữa mở rộng thành phố với cải thiện giao thông công cộng, giới hạn tốc độ 30km/giờ… thậm chí mở đường xe lửa cũ xung quanh Paris cho tàu điện… Hồi năm 1997, khi biện pháp luân phiên xe theo ngày chẵn lẻ mới được áp dụng, Bộ trưởng Môi trường thời đó nhận xét đây chỉ là “một biện pháp cùng bất đắc dĩ”. 17 năm sau, Libération kết luận, vẫn chưa có biện pháp gì mới trong cuộc chiến chống ô nhiễm. Mỹ và EU 'trừng phạt' Nga Cập nhật: 16:50 GMT - thứ hai, 17 tháng 3, 2014 Facebook Twitter Google+ chia sẻ Gửi cho bạn bè In trang này Người dân Crimea đổ ra đường mừng kết quả cuộc trưng cầu dân ý Liên minh châu Âu (EU) ra lệnh cấm đi lại và phong tỏa tài sản của 21 quan chức Nga và Ukraine. Mỹ cũng nói áp dụng lệnh trừng phạt tài chính với nhiều quan chức Nga cùng bốn lãnh đạo ở Crimea. Các bài liên quan Khủng hoảng Crimea: khía cạnh pháp lý 'Cử tri Crimea bỏ phiếu thuận' theo Nga Crimea bỏ phiếu về việc sáp nhập Nga Chủ đề liên quan Ukraine,  Nước Nga Lệnh trừng phạt đưa ra sau cuộc trưng cầu dân ý ở Crimea. Giới chức tại đó nói 97% cử tri ủng hộ gia nhập Nga và tách khỏi Ukraine. Tên 21 quan chức chưa được tiết lộ, nhưng họ bị EU xem là đóng vai trò chính trong cuộc trưng cầu. Cùng ngày thứ Hai, trong cuộc họp báo tại Washington, Tổng thống Hoa Kỳ, Barack Obama cho hay Mỹ 'sẵn sàng để áp đặt thêm lệnh trừng phạt' tùy vào thái độ của Nga có làm tăng hay giảm căng thẳng ở Ukraine. Nếu Moscow tiếp tục can thiệp vào Ukraine, ông Obama cảnh báo, thì Nga sẽ "không đạt được gì ngoài sự cô lập". Lực lượng thân Nga đã kiểm soát Crimea từ cuối tháng Hai. Moscow nói đây là lính tự vệ thân Nga chứ không nhận lệnh của Nga. Cùng ngày, Quốc hội Crimea đã chính thức tuyên bố độc lập khỏi Ukraine và yêu cầu được sáp nhập với Liên bang Nga. Đây là diễn biến mới sau khi xảy ra cuộc trưng cầu dân ý gây nhiều tranh cãi, với kết quả đa số ủng hộ rời Ukraine. Theo kết quả bỏ phiếu ở quốc hội Crimea hôm thứ Hai 17/03, luật pháp của Ukraine không còn áp dụng lên vùng này, và toàn bộ các tòa nhà công quyền đều thuộc về Crimea độc lập. "Nếu tiếp tục can thiệp vào Ukraine, Nga sẽ không đạt được gì ngoài sự cô lập" Tổng thống Barack Obama Vùng này sẽ dùng tiền tệ của Nga, đồng rouble, và sẽ chuyển múi giờ theo Moscow - sớm hơn hai tiếng - vào cuối tháng Ba. Văn bản do các dân biểu thông qua cũng kêu gọi "toàn bộ các quốc gia trên thế giới công nhận đây là một quốc gia độc lập". Bán đảo Crimea giáp biên giới với Nga và Ukraine, đã bị các lực lượng ủng hộ Nga kiểm soát từ cuối tháng Hai. Nga chính thức khẳng định rằng các nhóm quân không chịu sự chỉ huy của mình mà là lực lượng tự vệ. Chính quyền ở Kiev nói không công nhận kết quả cuộc trưng cầu dân ý. Hoa Kỳ và châu Âu cũng tuyên bố cuộc bỏ phiếu là phi pháp và sẽ áp dụng cấm vận lên Moscow. Chính quyền lâm thời ở Kiev của ông Arseniy Yatsenyuk gọi cuộc bỏ phiếu là "trò xiếc" được bảo vệ bởi "21.000 quân Nga, cùng với súng ống chứng tỏ tính hợp pháp của cuộc trưng cầu dân ý". Tổng thống Mỹ Barack Obama đã tỏ dấu hiệu cho thấy nước ông sẽ đưa ra thêm các biện pháp trừng phạt nhằm vào Nga, cảnh báo nước này rằng Mỹ và các đồng minh sẽ ‘không bao giờ chấp nhận’ cuộc bỏ phiếu ly khai của Crimea hôm Chủ nhật ngày 16/3. Người Tartar và nhiều dân tộc thiểu số người Ukraine ở vùng Crimea tẩy chay cuộc bỏ phiếu, và quá trình lấy ý kiến người dân bị chỉ trích rộng rãi. Trong khi đó, quốc hội Ukraine ở Kiev đã chính thức thông qua việc thành lập 40.000 quân dự bị, nhằm đáp lại điều mà họ gọi là "tình huống chiến tranh". ‘Sẽ trừng phạt tiếp’ Kiev gọi cuộc bỏ phiếu là 'trò xiếc' và không công nhận kết quả Trong một cuộc điện đàm sau khi có kết quả, Obama nói với người đồng cấp Nga Vladimir Putin rằng cuộc trưng cầu dân ý này ‘vi phạm Hiến pháp Ukraine’. “Tổng thống Obama nhấn mạnh rằng cuộc trưng cầu dân ý ở Crimea, vốn vi phạm Hiến pháp Ukraine và diễn ra dưới sức ép của quân đội Nga, sẽ không bao giờ được Mỹ và cộng đồng quốc tế công nhận,” Nhà Trắng ra thông cáo viết. Obama cảnh báo rằng ‘hành động của Nga là xâm phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine và Hoa Kỳ phối hợp với các đối tác châu Âu chuẩn bị bắt Nga phải trả thêm cái giá cho hành động của họ’. Trước đó, Điện Kremlin đã cho biết cuộc gọi này là do phía Mỹ chủ động trong lúc mối quan hệ giữa Nga và Mỹ đã xuống đến mức thấp nhất kể từ Chiến tranh Lạnh. "Tổng thống Obama nhấn mạnh rằng cuộc trưng cầu dân ý ở Crimea, vốn vi phạm Hiến pháp Ukraine và diễn ra dưới sức ép của quân đội Nga, sẽ không bao giờ được Mỹ và cộng đồng quốc tế công nhận." Thông cáo của Nhà Trắng Về phần mình, Tổng thống Nga Putin nói với Obama rằng cuộc trưng cầu dân ý là ‘hoàn toàn hợp pháp’ và ‘phù hợp với luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hiệp Quốc’. Các lãnh đạo lâm thời Ukraine đã gọi cuộc bỏ phiếu ở Crimea là ‘bất hợp pháp’ bởi vì khu tự trị này trên thực tế đã nằm dưới sự kiểm soát của người Nga kể từ đầu tháng. Obama nhấn mạnh rằng cuộc khủng hoảng này có thể vẫn được giải quyết bằng biện pháp ngoại giao nhưng chỉ chừng nào ‘các lực lượng quân đội Nga không tiếp tục hoạt động trong lãnh thổ Ukraine’ và ‘tập trận quy mô lớn dọc biên giới với Ukraine’. Nhật lên tiếng Hôm thứ Hai ngày 17/3, Nhật Bản lên tiếng rằng họ ‘kêu gọi mạnh mẽ’ Nga ‘đừng sáp nhập Crimea’. “Đất nước chúng tôi không đồng tình với kết quả’ cuộc trưng cầu dân ý,” ông Yoshihidi Suga, chánh văn phòng nội các Nhật, phát biểu trong một cuộc họp báo thường kỳ. “Nhật kêu gọi mạnh mẽ Nga hãy tuân thủ hoàn toàn luật pháp quốc tế, tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine và không sáp nhập Crimea,” ông nói. Ông Suga nói Nhật sẽ hợp tác với các nước khác trong nhóm G7 để xử lý cuộc khủng hoảng ở Crimea. Tokyo đã bắt đầu nghiên cứu các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Nga, nhật báo Nikkei của Nhật dẫn nguồn từ quan chức giấu tên của Chính phủ Nhật đưa tin hôm 16/3. Trước đây, hôm 15/3, Tổng thống Pháp Francois Hollande nói rằng nước ông ‘sẽ không công nhận cuộc trưng cầu dân ý giả hiệu’ này. Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius thì cho rằng cuộc trưng cầu dân ý này ‘càng phi pháp hơn’ vì ‘được tổ chức dưới sự đe dọa của lực lượng chiếm đóng Nga’. "Cuộc trưng cầu dân ý ở Crimea càng phi pháp hơn vì được tổ chức dưới sự đe dọa của lực lượng chiếm đóng Nga." Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius Ngay cả nước Anh, vốn cùng với Đức đã tỏ thái độ thận trọng hơn với Nga, cũng nói rằng ‘đã đến lúc’ đưa ra những biện pháp trừng phạt nghiêm khắc hơn đối với Moscow, theo hãng tin Pháp AFP. Về phần mình, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lý Bảo Đông hôm 17/3 đã lặp lại lời kêu gọi bình tĩnh và kiềm chế ở Ukraine. Phát biểu trước phóng viên trước khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến thăm châu Âu vào cuối tháng này, ông Lý nói rằng ‘đàm phán chính trị’ là cách duy nhất để giải quyết cuộc khủng hoảng ở Ukraine. Ngoại trưởng các nước Liên minh châu Âu sắp nhóm họp vào ngày 17/3 để cân nhắc việc cấm thị thực và đóng băng tài sản một số quan chức hàng đầu của Nga.