Bài Học
Nào? – Kami
Mary's Boy - Boney M Christmas song
Preview by Yahoo
|
|||||||
Bài đọc suy gẫm: Bài học nào cho phong trào Dân
chủ Việt Nam từ biểu tình Hồng Kông, bài phân tách giá trị của Kami. Hình
ảnh chỉ có tính minh họa.
Gióng
lên hồi trống báo động nền Dân chủ Hồng Kông đang bị độc tài tàu cộng uy hiếp.
Phù Đổng Joshua Wong từ chối bắt tay
với đặc khu trưởng Hống Kông Lương Chấn Anh nhân dịp ông này đến thăm các
em sinh viên, học sinh biểu tình tuyệt thực. Hình
dưới: Nhóm sinh viên được cử ra đối thoại trực tiếp với chính
quyền. Tin mới nhất cho biết cuộc đàm phán đã thất bại do sự thiếu thiện
chí của phía chính quyền. Alex Chow, (thứ 3 từ trái) lãnh tụ sinh viên,
cho biết :”họ rất mơ hồ”.
Cuộc biểu tình đòi tự do
bầu cử của Sinh viên Hong Kong được một số đông người ở Việt nam chăm chú theo
dõi và cổ vũ. Mọi người yêu mến và cổ vũ Dân chủ ở Việt Nam đều hướng về Hong
kong, với khẩu hiệu “Today’s Hong Kong, Tomorrow’s Vietnam” – “Hôm nay
của Hồng Kông, ngày mai của Việt Nam”. Phải thừa nhận, đây cũng chính là
ước vọng của không ít người.
Không chỉ truyền thông
(kể cả truyền thông nhà nước), mà trên các mạng xã hội cũng ngập tràn các tin
tức, hình ảnh diễn biến biểu tình ở Hong kong được người ta chia sẻ, cập nhật.
Có lẽ cũng bởi nguyên nhân và cũng là động lực của cuộc xuống đường ở Hong kong
rất giống như ở Việt Nam trong hàng chục năm nay. Đó là một thứ bầu cử dân chủ
giả hiệu, theo công thức “Đảng cử, Dân bầu” mà thực chất là một sự cưỡng đoạt
quyền tự do bầu cử, ứng cử của người dân đã được Hiến pháp bảo hộ. Vì đối với
một bộ phận người Việt Nam, một cuộc xuống đường để phản kháng chính trị nhằm
tạo áp lực cần thiết buộc chính quyền hiện tại ở Việt Nam phải thay đổi thể chế
chính trị độc đảng toàn trị như hiện nay là một điều cấp bách và cần thiết.
Vài nét về cuộc biểu
tình ở Hong kong
Bắc Kinh từ trước đến
nay vẫn chủ trương ngăn chặn phổ thông đầu phiếu trong bầu cử, đồng thời muốn
duy trì tính chất các cuộc bầu cử trên lãnh thổ Trung Quốc ở tình trạng “Chúng
tôi chọn, các anh bầu” như họ đã từng làm trong suốt mấy chục năm cầm
quyền ở Trung quốc. Ban lãnh đạo Trung Quốc biết rằng việc bầu cử tự do dân chủ
kiểu phương Tây nếu tiếp tục để diễn ra tại Hong Kong là điều hết sức nguy
hiểm. Nếu không nhanh chóng được loại bỏ thì nó sẽ trở thành tấm gương cho
những người ủng hộ dân chủ tại Trung Quốc sẽ noi theo.
Cho dù, tại thời điểm
trước khi tiếp nhận Hong Kong, chính quyền Trung Quốc đã từng hứa hẹn sẽ từng
bước chuyển đổi sang một chính quyền dân cử. Điều đó đã được lãnh đạo Trung
quốc khẳng định vào năm 1993, nghĩa là trước thời điểm Trung Quốc tiếp nhận chủ
quyền Hong Kong bốn năm, theo đó Đảng CS Trung Quốc đã khẳng định rằng “Việc
Hong Kong xây dựng nền dân chủ thế nào trong tương lai hoàn toàn nằm trong
quyền tự quyết của Hong Kong.
Chính quyền trung ương sẽ không can thiệp.” Không
chỉ thế, phía Trung Quốc cũng đã cam kết sẽ tổ chức một cuộc bầu cử dân chủ vào
năm 2017, bằng hình thức phổ thông đầu phiếu để người Hong Kong có thể tự lựa
chọn nhà lãnh đạo cho riêng mình.
Tuy vậy Trung Quốc cũng
đã nuốt lời, đến ngày 24.3.2013 ông Kiều Hiểu Dương, Chủ tịch Đại hội đại biểu
Nhân dân toàn quốc (Quốc hội) Trung quốc tuyên bố rằng các ứng cử viên Trưởng
Đặc khu Hành chính phải có lòng yêu nước đối với cả Trung Quốc đại lục và Hồng
Kông, không đối đầu với chính quyền trung ương và không chấp nhận các ứng cử
viên theo trường phái ủng hộ dân chủ đối lập. Và đến cuối tháng 8.2014 vừa qua,
Quốc hội Trung Quốc đã thông qua một nghị quyết đưa ra những quy định để áp
dụng cho cuộc bầu cử chức vụ Trưởng Đặc khu Hành chính Hong Kong sẽ được tổ
chức vào năm 2017.
Theo đó chính quyền Trung Quốc sẽ tiến hành sàng lọc ứng cử
viên cho vị trí Trưởng Đặc khu Hành chính Hong Kong và sẽ ấn định danh sách
cuối cùng từ hai đến ba ứng cử viên để cho cử tri lựa chọn. Nghĩa là cử tri vẫn
có quyền bỏ phiếu để lựa chọn người đảm nhiệm chức vụ Trưởng Đặc khu Hành chính
Hong Kong, nhưng họ chỉ có thể bỏ phiếu cho một trong vài chọn lựa đã đưọc sàng
lọc sẵn bởi chính quyền Trung Quốc. Mà thực chất là bầu cử theo lối bầu cử giả
hiệu mà dân chúng Hồng Kong gọi một cách mỉa mai là “Chúng tôi cử, các
anh bầu”.
Đây là sự thách thức của
chính quyền Bắc kinh và tầng lớp sinh viên học sinh ở Hong Kong, đồng thời cũng
là nguyên nhân dẫn đến cuộc biểu tình của Sinh viên Hong Kong với mục đích đòi
chính quyền Bắc kinh phải tôn trọng quyền bầu cử tự do của dân chúng.
Nhiều băng rôn vàng yểm trợ Dân chủ
được cột vào hàng rào tòa nhà chính quyền Hồng Kông
Một
số vị lãnh tụ cạo đầu để phản đối cái gọi là “đảng cử dân bầu” áp đặt lên Hồng
Kông.
Câu chuyện ở Đoàn Luật
sư TP. HCM
Việc Đại hội Đoàn luật
sư TP. Hồ Chí Minh diễn ra chậm trễ hạn theo dự kiến hơn nửa năm trời và là
Đoàn luật sư cuối cùng trên cả nước tiến hành đại hội là một vấn đề bất thường
khiến cho chính quyền phải đau đầu. Một trong những nguyên nhân chính khiến cho
Liên đoàn Luật sư Việt Nam chưa thể tiến hành đại hội lần thứ II, vì phải chờ
kết quả đại hội Đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh.
Tất cả xuất phát từ lý
do mà theo Đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh cho rằng: Công văn số 74/LĐLSVN ngày
10.4.2014 do ông Lê Thúc Anh – Chủ tịch Liên đoàn luật sư Việt Nam ký, về việc
bổ xung tiêu chuẩn đối với chức danh Chủ nhiệm Đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh đã
không bảo vệ được một nguyên tắc cao nhất của Đoàn Luật sư. Đó là sự kết hợp
giữa quản lý Nhà nước với chế độ tự quản của Đoàn Luật sư. Điều đã được quy
định trong Luật Luật sư, đồng thời đã vi phạm nguyên tắc thượng tôn Pháp luật
(Rule of Law) đó là sự độc lập của Đoàn Luật sư.
Trong thông báo 135E/ĐLS
về việc “Làm rõ thêm về sự áp đặt không dân chủ, can thiệp trái pháp luật đối với
Đại hội Đại biểu Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh nhiệm kỳ VI (2013-2018)”,
ký ngày 01.8.2014, ông Nguyễn Đăng Trừng – Chủ nhiệm Đoàn luật sư TP.HCM đã khẳng định: “Đội ngũ luật sư
trên cả nước, trong đó có luật sư của Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh đều
hiểu rất rõ rằng Đảng Cộng sản Việt Nam “là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và Xã
hội” (Điều 4, khoản 1, Hiến pháp). Nhưng lãnh đạo không phải là đứng ra làm
thay công việc của một tổ chức xã hội nghề nghiệp như của Đoàn Luật sư Thành
phố Hồ Chí Minh, không phải áp đặt không dân chủ, can thiệp trái pháp luật đối
với Đại hội nhiệm kỳ của Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh. Tất cả các luật sư
trên cả nước cũng hiểu rất rõ rằng: “các tổ chức Đảng và Đảng viên Đảng Cộng
sản Việt Nam hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và Pháp luật” (Điều 4, khoản
3, Hiến pháp)”.
Và kết quả mang lại là,
Ban Thường vụ Thành ủy TP.HCM đã
kết luận ông Nguyễn Đăng Trừng đã vi phạm qui chế làm việc của Đảng đoàn Đoàn
Luật sư TP, vi phạm nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt của tổ chức Đảng do điều lệ
Đảng qui định, vi phạm điều lệ Đoàn Luật sư TP và qui chế làm việc của Ban Chủ
nhiệm Đoàn Luật sư TP, gây mất đoàn kết trong nội bộ Đảng đoàn. Và đã thi hành
kỷ luật khai trừ ra khỏi đảng đối với ông Nguyễn Đăng Trừng. Nên nhớ LS Nguyễn
Đăng Trừng là đại biểu Quốc hội khóa XII.
Dù rằng toàn bộ kế họach
thành lập Liên đòan Luật sư Việt Nam thuộc khuôn khổ dự án “Hỗ trợ cải cách tư
pháp và pháp luật tại Việt Nam” do Đan Mạch và Thụy Điển hỗ trợ cho Bộ Tư pháp
Việt Nam. Nhưng cũng không thể cứu vãn dược tình thế.
Và sau cùng, ngày
12.10.2014 thì Đại hội đoàn luật sư TP.HCM cũng
vẫn “thành công tốt đẹp” sau một ngày làm việc vội vã tại Hội trường Thành ủy
TP. HCM. Điều đáng nói là đại hội được tiến hành chỉ có 547/799 luật sư tham dự
đại hội đại diện cho hơn 4.000 luật sư ở TP. HCM, đạt tỷ lệ 68,45% và không có
sự tham dự của đương kim Chủ nhiệm LS. Nguyễn Đăng Trừng.
Được biết, trước khi
khai mạc và ngay trong ngày đại hội, LS. Nguyễn Đăng Trừng đã bị công an mời
làm việc để làm rõ một số vấn đề liên quan đến cá nhân ông. Sự vắng mặt
của luật sư Nguyễn Đăng Trừng làm cho đại hội diễn ra khá căng thẳng, ngột
ngạt…
LS Nguyễn Đăng Trừng là đại biểu Quốc hội khóa XII bị
kỷ luật khai trừ khỏi đảng, sự việc này nói lên nhiều điều…
Những bài học nào?
Nếu so sánh cuộc cách
mạng Dù ở Hong kong với câu chuyện vừa xảy ra ở Đòan Luật sư TP. HCM về quy mô
thì người ta sẽ cho rằng là sự khập khiễng, nhưng nếu hiểu Đòan Luật sư TP. HCM
– một xã hội Việt nam thu nhỏ sẽ thấy phần nào sự tương đồng. Đó là sự can
thiệp của nhà nước đối với quyền tự do bầu cử của người dân trong xã hội cộng
sản, ở đó tất cả mọi sinh hoạt liên quan đến chính trị của người dân đều phải
có sự sắp đặt sẵn, trên quan điểm có lợi cho chính quyền hơn là vì quyền lợi
của người dân.
Đã có nhiều bài viết và
nhiều ý kiến phân tích các nguyên nhân vì sao Việt nam chưa thể có một cuộc
cách mạng Dù như ở Hong Kong. Nhìn chung các ý kiến đều cho rằng ý thức chính
trị của người dân nói riêng và giới Sinh viên học sinh Hong kong cao hơn hẳn
khi so với Việt Nam. Với lý do giải thích cho rằng họ được tiếp xúc với một nền
Dân chủ thực sự khi Hong Kong còn là thuộc địa của Anh quốc. Và họ cho rằng, ở
Việt nam cần có một thời gian dài nữa để phát triển nhận thức chính trị cho
người dân, và chỉ khi nào “dân trí” của người Việt nam đạt đến mức như dân Hong
Kong hiện nay thì mới có thể hy vọng có một cuộc xuống đường đông người.
Vậy sự bất lực của Đoàn
Luật sư TP. HCM trước việc chính quyền can thiệp thô bạo vào tính độc lập của
Đoàn Luật sư TP. HCM cũng do “dân trí” của hơn 4.000 luật sư thuộc Đoàn Luật sư
TP. HCM thấp hay sao? Và nguyên nhân do đâu? Điều đó cho thấy lập luận đổ lỗi
cho vấn đề dân trí ở Việt Nam thấp dẫn đến không có các cuộc xuống đường như
Hong Kong là một sự biện hộ thiếu thuyết phục.
Một trong những ấn tượng
mà cuộc biểu tình của sinh viên, học sinh Hồng Kông là hình ảnh của nhân vật
lãnh đạo sinh viên Hồng Kông Joshua Wong chỉ mới 17 tuổi. Cũng như vai trò đấu
tranh rất quyết liệt, triệt để đến cùng của LS. Nguyễn Đăng Trừng, khi còn ở
cương vị Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP. HCM để đòi quyền độc lập của Đoàn Luật sư
và không cho phép nhà nước can thiệp để thao túng một hội nghề nghiệp của mình.
Tuy vậy hành động phản kháng của LS. Nguyễn Đăng Trừng cũng đã bị quyền lực nhà
nước dập tắt. Trong khi ấy, cuộc biểu tình ở Hong Kong đã bước sang tuần thứ 4
và đến lúc này vẫn có dấu hiệu vẫn đứng vững. Điều đó cho thấy vai trò của một
lãnh tụ nếu thiếu tính tổ chức, sự liên kết giữa các tổ chức và thành viên thì
cũng sẽ thất bại.
Một câu hỏi được đặt ra
là: Các tổ chức XHDS ở Việt Nam đã đứng ở đâu trong lúc xảy ra câu chuyện ở
Đoàn Luật sư TP. HCM và tại sao họ không có bất cứ hành động gì để bày tỏ sự
ủng hộ trong cuộc đấu tranh đơn độc của LS. Nguyễn Đăng Trừng?
Cuộc biểu tình ở Hong
Kong được tổ chức dưới sự lãnh đạo của 3 tổ chức XHDS: Chiếm lĩnh Trung Hoàn
(Occupy Central), Học dân tư triều (Scholarism) và Liên đoàn sinh viên Hồng
Kông (Hong Kong Federation of Students, HKFS). Với các lãnh tụ như Linh Mục
Châu Diệu Minh, nhà hoạt động nhân quyền, Đới Diệu Đình, phó Giáo sư luật, Trần
Kiện Dân, cựu Giáo sư Xã hội học. Và nổi bật bằng hai lãnh đạo của sinh viên và
học sinh: Hoàng Chi Phong (Joshua Wong), lãnh đạo nhóm Học dân tư triều
(Scholarism) và Chu Vĩnh Khang (Alex Chow), sinh viên Xã hội học, Tổng thư ký
Liên đoàn Sinh viên Hồng Kông. Điều đáng nói cuộc biểu tình này đã được chuẩn
bị một cách kỹ càng, có bài bản trước đây khá lâu, cho dù chưa thật sự hoàn hảo
như người ta muốn. Đó là chưa kể họ còn được sự ủng hộ về tài chính của giới
tài phiệt ủng hộ cho Dân chủ ở Hong Kong.
Còn nhìn lại Việt Nam
thì trong thời gian gần đây, sự xuất hiện của 22 tổ chức XHDS ở Việt Nam cũng
đã được đánh giá là sự phát triển của công cuộc đấu tranh cho Dân chủ ở Việt
Nam. Tuy vậy đó chỉ được coi là thành công vè mặt bề nổi, nhưng còn thiếu chiều
sâu, việc một cá nhân có mặt trong hầu hết các tổ chức XHDS còn là phổ biến cho
thấy điều đó. Trên thực tế, đến lúc này ở Việt nam còn quá ít các tổ chức XHDS
độc lập hoạt động có hiệu quả và đặc biệt là thiếu sự liên kết hỗ trợ lẫn nhau.
Nhiều tổ chức và cá nhân trong các tổ chức XHDS chưa hiểu rằng các tổ chức XHDS
phải giữ vai trò kết nối các cá nhân trong xã hội lại với nhau, thông qua các
tổ chức XHDS sẽ tạo ra sự kết nối toàn xã hội để có thể hành động theo một mục
tiêu chung đã được thống nhất. Chỉ khi nào tạo ra sự lớn mạnh và hoạt động có
hiệu quả của các tổ chức XHDS, thì mới có thể có được một cuộc cách mạng
đường
phố.
Tuy nhiên cần thấy rằng,
với đặc thù của phong trào đấu tranh cho Dân chủ ở Việt nam là trong điều kiện
phong trào hoạt động của các tổ chức XHDS còn yếu và mỏng như hiện nay thì sự
đàn áp, vô hiệu hóa thậm chí là triệt tiêu các nhân tố thủ lĩnh của chính quyền
là điều không thể tránh khỏi. Do vậy sự liên kết và tương tác giữa các tổ chức
XHDS để gây dựng một thủ lĩnh Dân chủ là điều hết sức quan trọng và các tổ chức
XHDS sẽ đóng vai trò là bệ đỡ cho sự xuất hiện một thủ lĩnh của phong trào Dân
chủ. Song quan trọng hơn cả, bên cạnh việc thiếu một thủ lĩnh thực thụ có đầy
đủ bản lĩnh và uy tín để đảm nhận trọng trách như hiện nay, thì việc phải làm
gì và bắt đầu từ đâu để thống nhất hành động vẫn là một câu hỏi còn bị bỏ ngỏ.
Và có lẽ đây là lời giải thích về lý do vì sao truyền thông của nhà nước Việt
Nam vẫn khá “cởi mở” với những tin tức về biểu tình ở Hong Kong, hầu như chính
quyền không mảy may ngần ngại về nguy cơ này xảy ra ở Việt Nam?
Một hình thức Xã Hội Dân Sự…
Kết
Không chỉ đối với giới
trẻ, mà đa số những người ủng hộ cho công cuộc đấu tranh cho Dân chủ ở Việt Nam
đều có một ý kiến thống nhất và cho rằng nguyên nhân chính là do phong trào Dân
chủ không thu hút được sự ủng hộ của quần chúng vì chưa nó đủ tầm, và thiếu một
cương lĩnh cụ thể.
Vấn đề thủ lĩnh cũng là vấn đề quan trọng không thể bỏ qua,
mà cho đến lúc này hoàn toàn chưa xuất hiện. Sự thất bại của các hoạt động
chính trị đông người của các tổ chức XHDS ở Việt nam trong những ngày gần đây
nhất, như: Biểu tình phản đối bắn pháp hoa hay Trao Kiến nghị Yêu cầu Quốc hội
Bạch hóa vấn đề Hội nghị Thành Đô, đã cho thấy các hoạt động này chủ yếu mang
tính hình thức, a dua nhằm gây tiếng vang và thiếu sáng tạo. Đặc biệt là vấn đề
nắm bắt các sự kiện để liên kết hỗ trợ và thúc đẩy, như bài học ở Đoàn Luật sư
TP. HCM nêu trên là một ví dụ điển hình.
Tất cả những cái đó cho
thấy, công cuộc đấu tranh cho Dân chủ ở Việt Nam hiện nay còn thiếu qua nhiều
yếu tố cần thiết. Đây chính là một thách thức, đồng thời là một câu hỏi đòi hỏi
những người tranh đấu ở Việt Nam phải tìm câu trả lời.
Ngày 16 tháng 10 năm
2014
© Kami
*Nội dung bài viết không
phản ảnh quan điểm của RFA.
Hình ảnh và bài đọc do
nhóm Paltalk tổng hợp từ Nam California, Hoa Kỳ.
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment