Khi chưa có luật có thể tổ chức
biểu tình được không?
Anh Vũ, thông tín viên RFA
2015-03-05
2015-03-05
- In
trang này
- Chia sẻ
- Ý kiến của Bạn
- Email
Khi chưa có luật có
thể tổ chức biểu tình được không? 
Người dân biểu tình
chống Trung Quốc tại Hà Nội hôm 03-07-2011.
AFP PHOTO
Hiến pháp Việt Nam đã quy định biểu tình là một quyền của công
dân, song Nhà nước tìm mọi cách trì hoãn việc xây dựng luật biểu tình. Tuy vậy,
theo Nghị định 38/2005/NĐ-CP quy định rằng công dân có thể thực hiện quyền này.
Vậy, trong lúc chưa có Luật Biểu tình thì công dân có thể thực hiện quyềnbiểu
tình hay không?
Biểu tình không có nghĩa là chống đối
Biểu tình là hình thức đấu tranh bằng cách tụ họp đông đảo quần
chúng để bày tỏ ý chí, nguyện vọng để ủng hộ hoặc phản đối về một vấn đề công cộng
nào đấy.
Biểu tình hoàn toàn không có nghĩa là chống đối, vì trước chủ
trương, hành động đúng đắn của Nhà nước, người dân có thể xuống đường để bày tỏ
thái độ ủng hộ. Và ngược lại, những vấn đề người dân không đồng tình thì họ sẽ
biểu tình để phản đối.
Ở VN, theo Hiến pháp 2013 biểu tình là một quyền của công dân theo
Điều 25 quy định: “Công dân có quyền
tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu
tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định”
Pháp luật nào quy định thì cái Luật Biểu tình cũng chưa có. Cho
nên có thể nói là, hiện nay pháp luật VN quy định về cái quyền biểu tình là chưa
rõ ràng, chính vì thế nên nó không đảm bảo quyền công dân về quyền biểu tình
như Hiến pháp quy định.
-LS Hà Huy Sơn
-LS Hà Huy Sơn
Tuy vậy, trong khuôn khổ pháp luật hiện tại ở VN đã không đảm bảo
đủ điều kiện cho công dân thực hiện quyền của mình. Luật sư Hà Huy Sơn khẳng
định:
“Theo
tôi ngay trong Hiến pháp VN đã quy định không rõ, cái cho rằng Luật Biểu tình
theo quy định của pháp luật, nhưng pháp luật nào quy định thì cái Luật Biểu
tình cũng chưa có. Cho nên có thể nói là, hiện nay pháp luật VN quy định về cái
quyền biểu tình là chưa rõ ràng, chính vì thế nên nó không đảm bảo quyền công
dân về quyền biểu tình như Hiến pháp quy định.”
Theo Báo Đại biểu Nhân dân, nói về ý nghĩa và tầm quan trọng của
quyền biểu tình, ĐBQH Dương Trung Quốc nhận định:
“Quyền
biểu tình không chỉ là nhu cầu thực tiễn của xã hội mà nó gần như là chuẩn mực
của thế giới về quyền tự do con người tức là quyền hội họp, trong đó có quyền
biểu tình. Nếu loại quyền tự do này ra khỏi hiến pháp thì chúng ta trở thành
bất bình thường. Nếu chúng ta bên cạnh việc nâng cao hơn nữa việc quản lý bộ
máy công quyền cộng với việc có Luật biểu tình thì tôi nghĩ sẽ có tác dụng tích
cực cho xã hội.”
Nhưng trên thực tế từ nhiều chục năm qua Nhà nước nhiều lần, tìm
mọi cách trì hoãn việc xây dựng và đưa luật biểu tình ra Quốc hội để thông qua.
Nhận định về khả năng Luật biểu tình sẽ tiếp tục có thể bị kéo dài khá lâu, TS.
Phạm Chí Dũng cho biết:
“Tôi
cũng nghe một số thông tin cho rằng dù Quốc hội cuối năm 2014 định đưa vào nghị
trình tháng 5 trình ra quốc hội luật biểu tình và đến cuối năm 2015 sẽ thông
qua, nhưng luật biểu tình có khả năng bị hoãn một lần nữa và có thể đến năm
2016, 2017, thậm chí có ý kiến cho rằng tốt nhất đến năm 2020 mới cho ra luật
biểu tình.“
Theo báo VNN online, tại phiên thảo luận tại Quốc hội, Bộ trưởng
TT & TT Nguyễn Bắc Son đã cho rằng: “Để
giữ gìn trật tự công cộng, góp phần bảo đảm quyền tự do dân chủ của công dân
khi chưa có điều kiện ban hành Luật Biểu tình thì Chính phủ đã có Nghị định
38/2005/NĐ-CP quy định một số biện pháp bảo đảm trật tự công cộng. Trong
đó, việc tập trung đông người ở nơi công cộng phải đăng ký trước với UBND có
thẩm quyền nơi diễn ra các hoạt động đó và phải thực hiện đúng nội dung đăng
ký.”
Sinh viên biểu tình chống Trung Quốc tại TPHCM hôm 05/06/2011. RFA
file photo.
Đánh giá về ý kiến này, nhà văn Nguyễn Xuân Nghĩa người đã từng
cùng bà Phạm Thanh Nghiên nhờ luật sư xin phép UBND TP. Hà nội tổ chức biểu tình
vào năm 2008 và không được chấp nhận. Sau đó họ đã bị bắt và phạt án tù, cho
chúng tôi biết nhận xét của ông. Ông nói:
“Đấy
là một trở ngại rất lớn, bởi vì Nghị định 38 họ lại coi biểu tình là tập trung
đông người thì đấy là một khó khăn, cái thứ 2 là Nghị định này rất khắt khe, họ
bắt phải xin phép. Vậy khi người biểu tình làm đơn xin phép thì cấp nhận đơn có
quyền bác cái đơn ấy, thì rõ ràng đấy là một cái cửa rất hẹp và rất khó khăn
như chúng tôi đã làm năm 2008. Vậy thì nếu là biểu tình chính trị thì chắc chắn
đến thời điểm này sẽ vẫn không được, do đó cái Nghị định 38 là cái Nghị định
tước bỏ hết cái quyền biểu tình của người dân. ”
Mặc dù về nguyên tắc là có thể thực hiện một cuộc tụ tập đông
người đúng theo quy định, tuy nhiên quy định pháp luật này lại được ban hành theo
hướng nhằm để ngăn trở người dân thực hiện quyền của mình. LS. Hà Huy Sơn nhận
định:
“Hiện nay cái nghị định 38/2005/NĐ –CP thì nó lại là cái hạn chế cái
quyền biểu tình của công dân. Vì trong trường hợp công dân xin phép mà bị từ
chối thì việc biểu tình của công dân sẽ bị cho là trái với pháp luật.”
Được phép làm những gì mà pháp luật không cấm
Theo một nguyên tắc chung là công dân được phép làm những gì mà pháp
luật không cấm, do vậy công dân hoàn toàn có quyền xin phép. Nhưng cái việc
đăng ký ấy phải được UBND tỉnh đồng ý, tuy vậy điều kiện để UBND tỉnh họ có
đồng ý hay không thì không quy định rõ ràng.
-LS Hà Huy Sơn
-LS Hà Huy Sơn
Trả lời câu hỏi, khi chưa có Luật Biểu tình thì công dân có thể tụ
họp để biểu thị ý chí và nguyện vọng của mình hay không?
Theo Nghị định 38/2005/NĐ-CP, việc tập trung đông người là hoàn
toàn có thể, nhưng phải xin phép trước bảy ngày, kèm theo đó là danh sách thành
phần tham gia cũng như địa điểm tập trung, lộ trình đoàn biểu tình đi qua… LS.
Hà Huy Sơn khẳng định:
“Theo
một nguyên tắc chung là công dân được phép làm những gì mà pháp luật không cấm,
do vậy công dân hoàn toàn có quyền xin phép. Nhưng cái việc đăng ký ấy phải
được UBND tỉnh đồng ý, tuy vậy điều kiện để UBND tỉnh họ có đồng ý hay không
thì không quy định rõ ràng.”
Không bao giờ nhà nước tự trao quyền cho dân, cho dù là quyền đó
đã được quy định trong Hiến pháp và chỉ có bằng cách người dân thực hiện nhiều
lần và liên tục các cuộc biểu tình để đòi Nhà nước ban hành Luật Biểu tình.
Nhà văn Nguyễn Xuân Nghĩa nhận định:
“Bây
giờ thì tôi nghĩ tiến hành được, mặc dầu nhà nước có những biện pháp để ngăn
chặn. Thế nhưng nếu người dân cương quyết thì vẫn có thể biểu tình được, bởi vì
theo tôi Hiến pháp đã quy định rõ là người dân có quyền biểu tình, cho dù Luật
Biểu tình chưa được thông qua. Tuy vậy, nêu người dân biểu tình liên tục, nhiều
lần thì nhà nước thấy cái nhu cầu ấy thì nhà nước và Quốc hội phải nhanh chóng
thông qua Luật Biểu tình.”
Theo nguyên tắc, pháp luật cần phải đáp ứng kịp thời những nhu cầu
khách quan của xã hội, nếu pháp luật đáp ứng và phù hợp với nhu cầu của xã hội,
thì pháp luật sẽ là những nhân tố thúc đẩy các tiến bộ xã hội. Còn ngược lại,
nếu pháp luật đi ngược lại những đòi hỏi khách quan này, bởi sự can thiệp của ý
chí nhà nước, thì pháp luật sẽ trở thành nhân tố cản trở sự phát triển của xã
hội. Luật Biểu tình ở VN hiện nay cũng không nằm ngoài nguyên tắc ấy.
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment