Đảng đang khủng hoảng?
Việt Hà, phóng viên RFA
2013-03-04
03042013-vietha.mp3
Bên ngoài địa điểm tổ chức
Đại hội toàn quốc lần thứ 11 của Đảng Cộng sản Việt Nam hôm 17 tháng 1
năm 2011.
Nghe bài này
Tải xuống - download
Bài
viết được đăng tải trên http://yaleglobal.yale.edu/content/vietnam-reform-economy-reorient-foreign-policy
sau đó đã được dịch sang tiếng Việt với tựa khủng hoảng liên quan đến sự
tồn vong của Đảng, và được lan truyền rộng rãi trên mạng. Theo nhận định
của tác giả, hiện Đảng cộng sản Việt nam đang gặp nhiều khó khăn, thách
thức lớn hơn so với những giai đoạn trước kia.
Khủng hoảng kinh tế và lòng tin
Việt
Hà:
Thưa ông, trong bài viết mới đây, ông nói khủng hoảng liên quan đến
sự tồn vong của Đảng, trong đó ông có nói về khủng hoảng kinh tế, khủng
hoảng lòng tin, khủng hoảng nào là đáng sợ nhất cho sự tồn vong của Đảng
vào lúc này và vì sao?
David
Brown:
Hai vấn đề này có liên quan với nhau. Khi kinh tế phát triển, rất ít
người phàn nàn về sự độc tài chính trị của Đảng. Bây giờ khó khăn kinh
tế động chạm tới gần như tất cả mọi người, đến mức mà người dân cho rằng
nền kinh tế đã không được điều hành tốt. Bởi vì đảng chịu trách nhiệm
toàn bộ trong việc lãnh đạo đất nước nên dân đổ lỗi cho Đảng. Lạm phát,
sự sụp đổ của thị trường bất động sản và chứng khoán, khó khăn trong việc
nhận vốn vay kinh doanh hoặc thu tiền nợ là những vấn đề đụng chạm hầu
hết mọi người và làm suy giảm lòng tin vào Đảng.
Việt
Hà:
Đảng cũng đã gặp nhiều những khó khăn trước kia, trong hai cuộc chiến
tranh, trước thời kỳ đổi mới. Thời kỳ nào Đảng cũng có những người bất
đồng chính kiến, nhưng dường như chưa bao giờ những khó khăn lại như
lúc này, đến mức lãnh đạo Đảng phải thừa nhận. Những nhân tố nào đã dẫn
đến tình hình này?
David
Brown:
Năm 1986, Đảng nhận thấy chủ nghĩa xã hội theo kiểu Liên Xô không đáp ứng
được nhu cầu kinh tế của Việt Nam và đã đưa ra những điều chỉnh có tính
quyết định. Bây giờ rõ ràng là quản lý kinh tế cần phải được điều chỉnh
nữa để đáp ứng với đòi hỏi gia nhập hệ thống thương mại toàn cầu. Tuy
nhiên, dường như đảng không thể có được một sự nhất trí về những đổi mới.
Có lẽ bởi vì những bất đồng giữa các phe nhóm trung thành với các lãnh
đạo cấp cao, hoặc có thể bởi vì những hành động cần thiết này sẽ làm ảnh
hưởng tới những mối quan hệ mang lại lợi lộc, ví dụ giữa các lãnh đạo
công ty nhà nước và các quan chức cấp cao điều hành họ.
Lạm phát, sự sụp đổ của thị
trường bất động sản và chứng khoán, khó khăn trong việc nhận vốn vay
kinh doanh hoặc thu tiền nợ là những vấn đề đụng chạm hầu hết mọi người
và làm suy giảm lòng tin vào Đảng.
- David Brown
Việt
Hà:
Trong bài viết của mình, ông đề cập đến cuộc đấu đá nội bộ trong đảng,
thời gian gần đây dường như cuộc đấu đá này có vẻ hơi lắng xuống so với
trước kia, theo ông có phải vì Đảng lo ngại điều này sẽ ảnh hưởng đến
uy tín của Đảng hay còn vì một nguyên nhân nào khác?
David
Brown:
Tôi đã đề cập đến thách thức của Chủ tịch nước với Thủ tướng chỉ để nói
rằng việc đó không phản ánh những bất đồng cơ bản giữa họ về việc có
nên có đổi mới hay không. Hội nghị Trung ương 6 thống nhất với những điều
chỉnh nhỏ nhưng quan trọng trong việc cân bằng quyền lực nội bộ nhưng
tôi chưa thấy Đảng tiến gần hơn tới sự nhất trí trong nội bộ về những đổi
mới kinh tế hay chính trị so với 1 năm trước kia.
Hy vọng đổi mới mong manh
Một buổi họp trực tuyến lấy
ý kiến sửa đổi hiến pháp. Photo courtesy of gdtd.vn
Việt
Hà:
Mới đây, Việt Nam cũng kêu gọi dân góp ý dự thảo hiến pháp. Đã có
nhiều ý kiến đóng góp, hưởng ứng đợt kêu gọi này. Tuy nhiên cũng có ý
kiến cho rằng đây chỉ là một cách làm của Đảng để đáp lại sự bất mãn
trong dân chúng, để lấy lại lòng tin trong dân nhưng không thực chất,
ông nhận định thế nào?
David
Brown:
Đúng vậy, đã có một sự tranh luận sôi nổi, như đã thấy ở Quốc hội, trên
báo chí lề phải và trên các diễn đàn internet, các trang blog. Điều này
đã nâng cao nhận thức cho mọi người về những thay đổi có thể. Tuy
nhiên, đặc biệt là sau bài phát biểu cứng rắn của Tổng Bí Thư Nguyễn
Phú Trọng tại tỉnh ủy Vĩnh PHúc, dường như có nhiều người nhận ra rằng
những thay đổi đáng kể trong hiến pháp có thể là rất hiếm. Có lẽ điều
này phản ánh vẫn chưa có sự thống nhất về đổi mới trong Đảng. Những người
ở trong và ngoài Đảng đang hy vọng vào những đổi mới rất có thể sẽ bị vỡ
mộng.
Việt
Hà:
Thưa ông, gần đây Tổng Bí Thư và Chủ tịch Quốc hội đều lên tiếng phê
phán những người tham gia đóng góp ý kiến vào hiến pháp, kêu gọi bỏ điều
4 hiến pháp, theo ông tại sao họ lại làm vậy?
David
Brown:
Tổng Bí Thư dường như đã hướng bình luận của mình đặc biệt vào các đảng
viên, những người đang nuôi ý tưởng về việc giới hạn quyền lực độc tôn
của Đảng, hoặc cho phép thành lập các Đảng đối lập, hoặc làm cho nhánh
tư pháp được độc lập hơn, hoặc phi chính trị hóa quân đội. Dường như
ông ta và Chủ tịch quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đều đang cảnh giác vì nhiều
người đã lên tiếng ủng hộ những ý tưởng cấp tiến như vậy. Họ đưa ra tín
hiệu rằng sẽ không có thỏa hiệp đối với những ý kiến này.
Việt
Hà:
Liên quan đến hiến pháp mới, các trang blog, trang mạng (ngoài luồng)
đóng vai trò quan trọng trong việc lan tỏa thông tin, theo ông điều này
có gây sức ép lên báo chí chính thống?
Sau bài phát biểu cứng rắn
của Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng tại tỉnh ủy Vĩnh PHúc, dường như có
nhiều người nhận ra rằng những thay đổi đáng kể trong hiến pháp có thể
là rất hiếm.
- David Brown
David
Brown:
Trên cái gọi là diễn đàn blog (blogosphere), tất cả mọi ý kiến đều được
trình bày, không quan trọng đó là ý kiến quá cấp tiến hay vô vọng. Đối
thoại tự do này đã giúp cho việc hình thành các ý tưởng có tính triết học
và xây dựng niềm tin của những người tham gia rằng những gì họ tin được
chia sẻ bởi nhiều người khác và vững chắc về đạo đức, không phải là suy
thoái.
Tranh
luận trên truyền thông đại chúng, đặc biệt trên báo chí, thực tế hơn.
Nó thử sự sẵn sang của chế độ trong việc xem xét những đổi mới cụ thể
và cũng giúp cho thấy những suy nghĩ như thế nào về những đề nghị sửa đổi
hiến pháp được đưa ra. Trên truyền thông lề phải, cũng có một đối thoại
giữa các quan chức cấp cao với công dân, bao gồm cả những chuyên gia,
những nhà cách mạng lão thành và các đại diện của ‘xã hội dân sự’.
Cuối
cùng, có một đối thoại bên trong nhà nước và đảng. Các công dân bình
thường chỉ có một cái nhìn rất mờ về đối thoại tại diễn đàn này. Họ chỉ
có thể hy vọng là những người tham gia đã đặt sự chú ý vào tranh luận đại
chúng và sẽ đưa ra quyết định thực sự tôn trọng ý kiến của công chúng.
Việt
Hà:
Xin cảm ơn ông đã dành cho chúng tôi buổi phỏng vấn.
Theo
dự kiến ban đầu, việc lấy ý kiến của người dân cho hiến pháp sửa đổi sẽ
kéo dài cho đến ngày 31 tháng 3, tuy nhiên sau những phát biểu của Tổng
Bí Thư và Chủ tịch Quốc hội về các ý kiến đòi bỏ điều 4 hiến pháp và
phi chính trị hóa quân đội, vào ngày 27 tháng 2 vừa qua, lãnh đạo thành
phố Hà Nội cho biết sẽ kết thúc quá trình lấy ý kiến người dân trước thời
hạn 1 tháng. Một số bloggers trong nước cho rằng việc lấy ý kiến người
dân cho hiến pháp trong một thời gian quá ngắn như vậy là không hợp lý.
Tin, bài liên quan
|
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment