5
chính quyền và 5 công ty là kẻ thù của Internet
RFA 12.03.2013
- In trang này
- Chia sẻ
- Ý kiến của Bạn
- Email
Phúc trình của RSF về tình trạng đàn áp các tiếng nói trên mạng
tại 5 quốc gia "Kẻ thù của Internet" là Trung Quốc, Việt Nam, Syria,
Iran, Bahrain.
AFP photo
Hôm nay, ngày 12 tháng 3, ngày Thế giới Chống
Kiểm duyệt Online, Phóng viên Không Biên giới phát hành một báo cáo đặc biệt về
giám sát Internet, xem tại surveillance.rsf.org / en. Nó đưa ra cách mà các chính
phủ đang ngày càng sử dụng nhiều công nghệ theo dõi hoạt động trực tuyến và
chặn truyền thông điện tử để bắt giữ các nhà báo, công dân làm nhà báo và những
người bất đồng chính kiến. Khoảng 180 cư dân mạng trên toàn thế giới hiện đang
ở trong tù vì cung cấp tin tức và thông tin online.
Đối với năm nay, báo
cáo “Kẻ thù của Internet” của Phóng viên Không Biên giới đã xác định Năm chính
quyền là kẻ thù của Internet, năm chính quyền “gián điệp” đang tiến hành một
cách hệ thống giám sát trực tuyến, gây ra các vi phạm nhân quyền nghiêm trọng.
Họ là Syria, Trung Quốc, Iran, Bahrain và Việt Nam. Sự giám sát tại các quốc
gia này nhắm vào những người bất đồng chính kiến đã tăng mạnh trong những
tháng gần đây. Các cuộc tấn công mạng và xâm nhập, bao gồm cả việc sử dụng các
phần mềm độc hại chống lại những người bất đồng chính kiến và các mạng lưới
của họ, đang gia tăng.
Trung Quốc, Bức Trường
Thành Điện tử (Electronic Great Wall) có lẽ là hệ thống kiểm duyệt tinh vi nhất
thế giới, đã tăng cường cuộc chiến về việc sử dụng các công cụ ẩn danh và đã
tranh thủ được các công ty Internet của khu vực tư nhân để giúp theo dõi người
dùng Internet. Iran đã thực hiện giám sát trực tuyến đến một cấp độ mới bằng
cách phát triển Internet quốc gia của họ, hoặc “Internet Halal”. Liên quan đến
Syria, Phóng viên Không Biên giới đã thu được một tài liệu chưa được công bố –
một lời mời năm 1999 thành lập Viễn thông Syria để đấu thầu cho một mạng Internet
quốc gia Syria – qua đó cho thấy rằng mạng Internet này được thiết kế ngay từ
đầu bao gồm sàng lọc và giám sát rộng rãi.
Nếu không có công nghệ
tiên tiến, các chế độ độc tài sẽ không thể do thám công dân của họ. Phóng viên
Không Biên giới đã lần đầu tiên biên soạn một danh sách năm “Công ty là Kẻ thù
của Internet“, năm công ty tư nhân bị xem như “lính đánh thuê thời đại kỹ thuật
số” bởi vì họ bán sản phẩm được sử dụng bởi các chính phủ độc tài vi phạm nhân
quyền và tự do thông tin. Đó là Gamma, Trovicor, Hacking Team, Amesys và Blue
Coat.
Sản phẩm giám sát và
đánh chặn của Trovicor đã cho phép gia đình hoàng gia Bahrain do thám những
người đưa tin và bắt giữ họ. Ở Syria, sản phẩm kiểm tra Deep Packet được phát
triển bởi Blue Coat đã làm cho chế độ này có thể giám sát những người bất đồng
chính kiến và cư dân mạng trong cả nước, và bắt giữ và tra tấn họ. Sản phẩm
Eagle được cung cấp bởi Amesys đã được phát hiện trong các văn phòng cảnh sát
mật vụ của Muammar Gaddafi. Phần mềm độc hại được thiết kế bởi Hacking Team và
Gamma đã được sử dụng bởi các chính phủ để hack các mật khẩu của các nhà báo và
cư dân mạng.
“Giám sát trực tuyến
là một mối nguy hiểm ngày càng tăng đối với các nhà báo, công dân làm báo, các
blogger và những người bảo vệ nhân quyền,” Phóng
viên Không Biên giới, Tổng thư ký Christophe Deloire nói. “Các chế độ
tìm cách kiểm soát tin tức và luồng thông tin ngày càng thích hành động kín
đáo, hơn là thực hiện biện pháp ngăn chặn nội dung vốn tạo ra tiếng xấu và sớm
bị phá vỡ, họ thích hình thức kiểm duyệt và giám sát tinh tế mà các mục tiêu
của họ thường không biết”.
“Khi phần cứng và phần
mềm giám sát được cung cấp bởi các công ty có trụ sở ở các quốc gia dân chủ
đang được sử dụng để thực hiện vi phạm nghiêm trọng quyền con người. Là những
người lãnh đạo của các nước này, họ hãy nói rằng hộ lên án các hành vi vi phạm
tự do ngôn luận online, đây là lúc cần phải thực thi các biện pháp cứng
rắn. Trên tất cả, họ nên đặt một kiểm soát chặt chẽ lên việc xuất khẩu vũ khí
kỹ thuật số đến những quốc gia chế nhạo các quyền cơ bản của con người”.
Các cuộc đàm phán giữa
các chính phủ trong tháng 7 năm 1996 đã đạt Thoả thuận Wassenaar, nhằm mục đích
thúc đẩy “tính minh bạch và trách nhiệm lớn hơn trong chuyển giao vũ khí quy
ước và các hàng hóa và công nghệ sử dụng kép [(dual-use) dùng cho mục tiêu
dân sự nhưng cũng có thể cho cả quân sự - ND], do đó ngăn ngừa sự mất ổn
định tiềm tàng”. Bốn mươi quốc gia, trong đó có Pháp, Đức, Vương quốc Anh và
Hoa Kỳ hiện nay là thành viên của Thỏa thuận này.
Qua minh chứng tầm
quan trọng của thông tin trực tuyến, Mùa xuân Ả Rập đã tăng cường sự hiểu biết
của các chính phủ độc tài về những lợi thế của giám sát và kiểm soát dữ liệu
Internet và truyền thông. Các nước dân chủ dường như cũng ngày càng sẵn sàng
nhượng bộ sự hấp dẫn nhưng đầy rủi ro về sự cần thiết để giám sát và an ninh
mạng bằng bất cứ giá nào. Cơ sở cho việc này là tất cả các dự luật có tính áp
chế tiềm tàng như FISAA và CISPA tại Hoa Kỳ, luật Dữ liệu Truyền thông
(Communications Data Bill) ở Anh và Wetgeving Bestrijding Cybercrime ở Hà Lan.
Phóng viên Không Biên
giới đã thực hiện một “bộ công cụ sống sót trong kỹ thuật số” (digital survival
kit) có sẵn trên trang web WeFightCensorship.org để giúp những người cung cấp tin
tức trực tuyến tránh được hoạt động giám sát xâm nhập ngày càng tăng.
Những vi phạm nghiêm
trọng về quyền tự do thông tin
Đối với chính quyền,
cộng đồng blog là mục tiêu chính. Các blog đem đến cả một thế giới thông tin và
quan điểm mới – thứ khơi dậy mối quan tâm lớn từ những người sử dụng Internet.
Vì lý do đó mà các blog trở thành mục tiêu của những chế tài hà khắc.
Blogger Huỳnh Ngọc
Chênh (người vừa được trao giải Công Dân Mạng 2013 – Netizen of the Year for
2013) đúc kết tình hình: “Nhà nước kiểm soát mọi kênh thông tin. Những ý kiến
phản đối nhà nước không được phổ biến. Trên thực tế, tự do ngôn luận không tồn
tại ở Việt Nam. Vì thế, nhiều người sử dụng blog để thể hiện quan điểm của
mình. Song chính phủ lại đóng cửa các blog này. Và nhiều blogger bị bắt. Họ bị
sách nhiễu, cùng với gia đình của mình.”
Tháng 9/2012, Công văn
7169/VPCP-NC trực tiếp nhằm vào các blog có ảnh hưởng nhất của đất nước này:
Dân Làm Báo, Quan Làm Báo và Biển Đông. Chủ nhân của chúng, vốn sử dụng bút
danh dưới các bài viết, phải đối mặt với những án tù dài hạn nếu Đảng khám phá
ra nhân thân thực của họ. Ẩn danh là tình trạng phổ biến trong cộng đồng blog ở
Việt Nam. Song Đảng lại không để cho điều đó cản trở mình, mà sử dụng các công
cụ theo dõi để tìm ra tên thực của các blogger mục tiêu. Nếu bị bắt, họ phải
đối mặt với sự trừng phạt nặng nề.
Đó chính là số phận
của Lê Nguyên Sang và Huỳnh Nguyên Đạo năm 2006. Mặc dù ký tên giả dưới các bài
viết của mình (Nguyễn Hải Sơn và Nguyễn Hoàng Long), họ vẫn bị an ninh mạng
nhận diện và bị tuyên án tù người 4 năm và người hai năm rưỡi.
Trần Huỳnh Duy Thức bị
bắt năm 2009 và Lữ Văn Bảy năm 2011, mặc dù cả hai đều sử dụng bút danh khi
đăng bài. Trần Huỳnh Duy Thức hiện đang thụ án 16 năm, còn Lữ Văn Bảy, người
dùng đến 4 tên giả, bị kết án 4 năm.
Blogger Phan Thanh Hải
và nhà văn Phạm Chí Dũng, nguyên cán bộ của UBND Tp Hồ Chí Minh và là người
đóng góp bài viết cho các trang mạng “không được phép” như Phía Trước và Quan
Làm Báo, cũng bị bắt bất chấp việc họ sử dụng tên giả.
Các nhà hoạt động
trong lĩnh vực thông tin thường xuyên bị theo dõi. Các phương thức bao gồm theo
dõi hành tung và đe doạ đối với những ai mà nhân thân đã bị lộ. Phishing (thủ
đoạn đánh cắp thông tin cá nhân của người dùng mạng) và gián điệp số được nhằm
vào các blogger ẩn danh.
Một nhà hoạt động,
người từng thụ án tù và yêu cầu không nêu tên, cho Phóng Viên Không Biên Giới
(RWB) biết rằng sau khi anh bị bắt: “Trong tù, họ cho tôi xem các bài
mà tôi đã viết và ký với tên giả, những emails mà tôi đã gửi cho đồng nghiệp và
thậm chí cả các cuộc trao đổi điện thoại của tôi.”
Đó không phải là
trường hợp cá biệt. Công an mạng sử dụng mọi phương thức khả thi, kể cả việc
truy cập mật khẩu thông qua phương tiện trung gian (Man In the Middle password
retrieval), hack, và theo dõi điện thoại di động. Mục đích của công an không
chỉ là khám phá tên thật của các blogger mà còn nhận diện từng người trong mạng
lưới của họ. Lời biện hộ chính thức cho tất cả những trường hợp này luôn luôn là:
“cấu kết với các tổ chức phản động ở nước ngoài”, “âm mưu lật đổ chính quyền”,
hay “tuyên truyền chống phá nhà nước”. Những cáo buộc về tham nhũng hay trốn
thuế cũng thường xuyên được sử dụng nhằm vào các nhà báo và blogger. Năm 2008,
Điếu Cày – một blogger nổi tiếng – bị kết án 10 năm tù dựa trên những cáo buộc
này. Chiến dịch đàn áp nhằm vào cả các blog cá nhân cũng như blog tập thể. Nhóm
blog cá nhân là những blogger như Nguyễn Văn Đài, Phạm Thanh Nghiên, Lê Công
Định, Đinh Đăng Định, JB Nguyễn Hữu Vinh, Người Buôn Gió và Nguyễn Quang Lập.
Nhóm blog tập thể bao gồm Bạch Đằng Giang, Quan Làm Báo, Bauxite Việt Nam, Dòng
Chúa Cứu Thế và Nữ Vương Công Lý.
Danh sách nêu trên vẫn
không ngừng dài ra. Ngày 9/1/2013, 14 nhà hoạt động, trong đó có 8 blogger và công
dân mạng, đã bị kết án tù từ 3 đến 13 năm – tổng cộng 113 năm tù. Họ bị cáo
buộc theo khoản 1 và 2 Điều 79 Bộ Luật Hình sự với “tham gia tổ chức nhằm lật
đổ chính quyền nhân dân” và “thành lập tổ chức nhằm lật đổ chính quyền nhân
dân”.
Tình trạng bị theo dõi
thường xuyên tạo ra áp lực “tự kiểm duyệt” cho những nhà hoạt động nào mà gia
đình của họ phải chịu áp lực từ phía công quyền. Song bất chấp tất cả, cộng
đồng mạng Việt Nam vẫn hoạt động rất mạnh mẽ. Một trong những lý do ở đây là
Đảng không đủ khả năng theo dõi toàn bộ thế giới mạng. Và các cơ quan hữu trách
cũng không thể ngăn cản việc các blog ra đời. Một số blogger sử dụng các công
cụ chống theo dõi, chẳng hạn như proxy, nhằm duy trì hoạt động của mình. Nhiều
người thậm chí còn ngang ngạnh đăng bài với tên thật của mình, hay công khai
lên án chiến dịch mà nhà cầm quyền nhằm vào họ. Theo lời của một quản trị viên
trang Dân Làm Báo: “Không ai có thể bịt miệng chúng tôi hay ngăn chặn quyền tự
do ngôn luận của chúng tôi. Đó là sứ mạng của chúng tôi, chúng tôi sẽ tiếp tục
bất chấp tất cả.”
(Source: Defend the
Defenders)
__._,_.___
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment