Quan xả nợ xấu.
Dân xả rác.
Thói quen xả rác bừa bãi nơi công cộng
Thanh Trúc, phóng viên RFA, Bangkok
2013-02-22
02222013-habit-of-littering.mp3
Hồ Gươm ngập trong rác sau đêm
giao thừa
Courtesy dantri-online
Tải xuống - download
Người
thì mang theo ghế, người cầm theo xấp báo, tràn ra lòng lề đường, ngồi
kín cả dưới chân cầu vượt.
Trong
không khí Tết còn quanh quất, những ngày đầu năm còn đương mới, già trẻ lớn
bé nam thanh nữ tú chắp tay thành kính, khấn nguyện và mong cầu một năm
phúc lộc, nếu nhỡ có bị sao xấu chiếu mạng thì xin ơn trên vuốt ve che chở
cho nhẹ đi chữ tai ương hết ba trăm sáu mươi lăm ngày trước mắt.
Theo lời
giáo sư tiến sĩ Nguyễn Trường Tiến, hội viên ASEAN Academy Of Engineering
And Technology AAET, Viện Hàn Lâm Kỹ Thuật Và Công Nghệ ASEAN, từng dày
công nghiên cứu về thiên văn lý số theo phương pháp khoa học, dâng sao giải
hạn đầu năm là một tục lệ nằm trong truyền thống dân gian và tín ngưỡng
lâu đời của người Việt mà không ai có thể phủ nhận:
Mỗi
một năm là mỗi người có một vì sao chiếu vào người mình. Sao đấy có thể
là sao La Hầu chẳng hạn, thì người đấy bị rất nhiều điều tiếng thị phi.
Người bị sao Thái Bạch chiếu thì năm đấy mất rất nhiều tiền. Sao Kế Đô
chiếu thì hay gặp rủi ro vận hạn và mất tình. Đấy là ba sao chính gây hại
cho con người. Đầu năm mọi người đi dâng sao giải hạn để mong tránh tai họa
của sao đấy chiếu vào mình.
Nhưng
dẫu có đi vái tứ phương để cầu an cầu phước mà thiếu cái tâm hướng thiện
thì không thể có điều lành được:
Tất
nhiên đấy là đức tin của mỗi người, những người đi dâng sao giải hạn mà
ngồi chật ra đường như thế thì người ta tin là người ta giải
được hạn. Niềm tin của mỗi người thì mình không dám bình luận, chỉ có điều
là xin ai giải hạn cho mình? Và thứ hai là mình có thật tử tế hay không?
Bây giờ mình giải hạn mà mình không tử tế không có tâm có đức thì làm gì
có cụ nào Phật với thần thánh nào mà giúp cái người không tử tế. Một ông
ăn trộm ăn cắp thường xuyên, tham lam thường xuyên, tham những thường
xuyên thì chẳng có ai giải hạn cho ông ấy cả mà chắc
Rác thải ở làng Thạch Thất,
ngoại thành Hà Nội. Courtesy dddn
chắn theo qui luật của nhân
quả là ông ấy không thể giải hạn được khi ông ấy vẫn ăn cắp, ăn trộm, nói
láo nói lếu và tham nhũng.
Xây
dựng ý thức giữ vệ sinh chung là cả một quá trình
Thật
ra, trong mục Đời Sống Người Việt Khắp Nơi hôm nay, Thanh Trúc không có ý
đào sâu chuyện sao hạn mà muốn đề cập đến một vấn đề khác, đó là thói xả
rác bừa bãi ngoài đường phố, những chốn tôn nghiêm, những nơi công cộng… tức
những chỗ không phải là nhà của mình.
Báo
chí trong nước cho biết sau buổi lễ dâng sao giải hạn hôm mùng Tám Tết,
dù đã có thông báo đủ lộc phát cho mọi người, hàng ngàn người vẫn ào ào
chen lấn nhau xin lộc rồi ùn ùn kéo nhau ra về mà chẳng buồn nhặt rác hay
giấy báo vương vãi đầy long và lề đường.
Trên
Internet, nhiều người đọc chia sẻ sau khi đọc bài báo rằng đây là hiện tượng
thiếu văn hóa, vô ý thức, dân trí kém quá, từng ấy người với từng ấy rác
bỏ ngỗn ngang là một cảnh tượng khó coi, rằng trong đám đông hàng nghìn ấy
chắc có lắm kẻ từng chê bai kẻ khác vô ý thức nhưng khi đến lượt mình thì
cũng vô ý thức như thế.
Thực
ra trong vấn đề giáo dục ý thức rồi giữ gìn vệ sinh chung là cả một quá
trình. Thông thường mọi người chỉ biết riêng cái phần nào đó của mình và
chưa thật để ý chưa có ý thức cao giữ gìn vệ sinh chung thì cũng là vấn đề
dân trí rồi cuộc sống xã hội ...
Bạn Ánh
Bạn
Ánh, cư dân Hà Nội, hiện làm việc ở Saigon, nhận xét:
Thực
ra trong vấn đề giáo dục ý thức rồi giữ gìn vệ sinh chung là cả một quá
trình.
Thông thường mọi người chỉ biết riêng cái phần nào đó của mình và
chưa thật để ý chưa có ý thức cao giữ gìn vệ sinh chung thì cũng là vấn đề
dân trí rồi cuộc sống xã hội của mình. Song đây mình phải thấy rõ là
trong cả ngàn con người chỉ cần 10% xả rác thôi thì đó cũng là khá nhiều
cũng làm bừa bộn hết rồi, nhưng không thể nói cả ngàn con người đó đều
thiếu văn hóa cả. Hoặc là một thói quen hoặc là lễ hội đó đã không tổ chức
không chuẩn bị đủ thùng rác cho người ta.
Cũng
người Hà Nội, anh Thắng, có mặt và chứng kiến cảnh tượng sau lễ dâng sao
giải hạn trước tổ đình Phúc Khánh, nói rằng chen lấn, xô
Rác được xả rất vô tư, thoải
mái dưới đất. tamnhin.net
đẩy, xả rác bừa là chuyện bình
thường của người mình:
Nếu
mà nhận xét thì cả nước mình cái hiện trang chung đều thế cả, không chỉ
riêng người dân mà cả tầng lớp quan lại. Cách đây ba bốn năm về trước khi
người ta bắt đầu khôi phục lại việc khai ấn đền Trần ngày rằm tháng
Giêng, thì những quan chức chính quyền của tỉnh của trung ương, là những
người được đứng gần khu vực ấy, thì họ đã tranh nhau, giành nhau, dẫm đạp
lên nhau để nhặt những tờ giấy đã đóng ấn đấy. Tức là tầm cỡ quan chức
các ông mà còn tranh nhau như thế huống hồ người dân.
Về
chuyện xả rác tại nơi công cộng hay chốn tôn nghiêm thì sao:
Không
chỉ riêng đền Phúc Khánh mà cả đền Bà Chúa Kho này, đền Cổ Loa này…đại
khái những điểm linh thiêng ở mình, thì cái việc người ta đứng dậy mà
không dọn lại chỗ ngồi thì cũng bình thường, người ta quen rồi.
Ở tất cả
các nơi ở Việt Nam chứ không riêng miền Bắc, không có lễ hội nào mà người
dân lại không bày rác. Mặc dù người ta rất thành kính đến cửa Phật mà ăn
uống xong người ta ném rác xuống hồ, ném rác xuống vị trí mình đang đứng,
và đốt vàng mã thì vô tội vạ.
Cái việc xả rác là hành động vô ý thức của
người dân mà biểu hiện ra ngoài thì đấy là sự vô văn hóa trong suốt một
thời kỳ dài. Cả nước Việt Nam chỗ nào cũng thế, cơ bản là ý thức kém, xưa
giờ vẫn thế và thành thói quen thành rất khó bỏ.
Những
quan chức chính quyền của tỉnh của trung ương, là những người được đứng gần
khu vực ấy, thì họ đã tranh nhau, giành nhau, dẫm đạp lên nhau để nhặt những
tờ giấy đã đóng ấn đấy. Tức là tầm cỡ quan chức các ông mà còn tranh nhau
như thế huống hồ người dân
anh Thắng
Tại
Sài Gòn, nơi có những đền miếu lịch sử như Lăng Ông, tức lăng Tả Quân Lê
Văn Duyệt nổi tiếng mà người người lũ lượt đi lễ giao thừa xin lộc đầu
năm, cảnh tượng chen lấn và xã rác bừa phứa là nỗi khổ tâm mỗi năm của
ban tổ chức.
Theo một
người trong đội nghi lễ thành phố, chị Diễm, giáo viên, thành viên trong
Ban Quí Tế lăng Lê Văn Duyệt và cũng là thành viên trong Ban Quản Lý lăng
Võ Di Nguy, chuyện đừng xả rác nơi tôn nghiêm lẽ ra phải là ý thức cơ bản
mà không phải đợi ai nhắc:
Mía
sâu có đốt, nhà dột có nơi, truyền thống nghi lễ của mình rất tốt đẹp
nhưng vẫn không thoát khỏi tình trạng đó. Không phải riêng lăng Lê Văn
Duyệt riêng lăng Võ Di Nguy mà tất cả Chùa Ông Chùa Bà hay ngoài đường phố
đều có tình trạng đó.
Đó là ý thức văn hóa kém, chưa
hòa nhập được với quốc tế. Họ đứng dậy là rác rưởi tùm lum hết nên mới
phải có những người như Ban Quí Tế tụi mình đứng trực, không phải nhắc
nhở họ lượm rác mà mình lượm rác. Giữ gìn môi trường sạch và xanh là giữ
gìn chung cho mọi người, họ xả rác mình phải cho nhân viên quét liên tục,
lượm rác liên tục. Họ thắp nhang một cách bừa bãi thì mình phải cho nhân
viên nhắc nhở, và mình nhắc nhở họ nơi tôn nghiêm làm ơn đừng xả rác. Nhiều
khi người ta quên người ta liệng cái rụp xuống mình cũng thôi nhẹ nhẹ đi
lượm bỏ thùng rác cho rồi.
Nạn rác ở các thành phố. AFP
Nếu
người ta không thể tìm thấy rác trên đường hoặc đạp dẫm phải rác rưởi ở
những thành phố của Nhật Bản, Thái Lan, Nam Hàn hay Singapore thì đó không
phải là phép lạ mà vì ý thức vệ sinh cao
Sau
buổi lễ là tụi mình còn phải đi nhặt rác hay là nhân viên vệ sinh phải đi
nhặt rác. Buồn dữ lắm, cứ lắc đầu trời người Việt Nam mình chưa hòa nhập
được với thế giới về vấn đề giữ sách môi trường xung quanh. Nói thẳng một
cái lễ hội hoa xuân mà đi trên đường nó rác nhiều dữ lắm.
Không
riêng người Việt bối rối mà có lúc người nước ngoài cũng đôi lúc ngạc
nhiên trước hành động vất xả giấy rác tại chỗ rất chi là vô tư và vô tội
vạ của du khách Việt Nam:
Ở
Bangkok có luật cấm xả rác bừa bãi với qui định hai nghìn baht Thai tiền
phạt đối nếu bị bắt quả tang liệng rác ra đường. Chính vì thế thủ đô
Bangkok của chúng tôi tương đối sạch sẽ, nhất là khu vực trung tâm.
Đó là
lời một người dân Thái Lan, nơi hàng chục ngàn du khách Việt từ trong nước
bay qua đón Tết Quí Tị bên cạnh người Hongkong, Trung Quốc và Đài Loan.
Tại
sao người bạn Thái Lan này phát biểu như vậy? Mời quí vị nghe anh ta kể
tiếp:
Có
lần tại phi trường quốc tế Suvarnabhumi của Thái Lan, tôi và bạn tôi gặp
một nhóm du khách người Việt. Nhìn cách ăn mặc thì biết họ là những người
khá giả. Những người này ăn cái gì đó rồi điềm nhiên thả giấy gói thức ăn
xuống đất không một chút ngại ngùng. Sau đó họ bỏ đi nơi khác.
Nếu
chuyện xả rác lung tung bừa bãi của dân mình khiến người nước ngoài kinh
ngạc và người có ý thức trong nước cau mày khó chịu, thì cũng không ít
người tin tưởng rằng đây là một thói quen có thể dứt bỏ và sửa đổi, chỉ cần
một chút ý thức và khá nhiều chú ý, bên cạnh những qui định những hình phạt
nghiêm khắc.
Nếu
người ta không thể tìm thấy rác trên đường hoặc đạp dẫm phải rác rưởi ở
những thành phố của Nhật Bản, Thái Lan, Nam Hàn hay Singapore thì đó
không phải là phép lạ mà vì ý thức vệ sinh cao. Ý thức này, những người
lên tiếng trong bài hôm nay tin tưởng là người mình cũng có thể đạt được:
Việt
Nam đang áp dụng đấy, thì dụ sang nay mình lên Suối Tiên dự lễ, mình thấy
có những hình thức phạt , người ta ghi rõ rằng là nếu xã rác bừa bãi thì
phạt một trăm ngàn và mình nghĩ rằng trong tương lai vấn đề xả rác bừa
bãi đó ngày một ngày hai sẽ bị phạt nặng giống như là bây giờ phạt về luật
giao thông.
Nhưng
mà Việt Nam mình nó có khác nước ngoài ở chỗ là người nước ngoài khi nói
phạt thì họ biết liền là phạt, còn Việt Nam mình phải ghi câu phạt đó rồi
nhà nước từ từ một thời gian mới bắt đầu phạt.
Trong
lúc chị Diễm nói về hình thức phạt, bạn Ánh ở Hà Nội cũng đồng ý nên phạt
nhưng mặt khác phải chú trọng mặt giáo dục và cần có thời gian:
Từng
gia đình phải cùng nói với nhau, cùng nhắc nhở nhau để giữ gìn vệ sinh và
tạo thành cái ý thức. Cái xây dựng đó phải hàng thập niên chứ cái chuyện
làm theo từng đợt từng phong trào không thì chưa chắc nó đã là thiết thực.
Anh Thắng,
từng có cơ hội đi đến nhiều nước ở Đông Nam Á, cho rằng phạt tiền về tội
xả rác bừa bãi cũng là một hình thức kỹ luật cần thiết:
Mình
chỉ có thể uốn nắn dần dần bằng cách giáo dục và bằng cách phạt. Hạn chế
xả rác không phải tự nhiên người ta làm được mà phải nâng cao ý thức của
người dân và bằng biện pháp chế tài thật mạnh. Singapore chẳng hạn, người
xả rác nơi công cộng có thể bị phạt hoặc lao động công ích. Đánh vào đồng
tiền tức đánh vào dạ dày thì người ta sẽ dè dặt hơn trong việc xả rác về
sau. Chỉ có thế thôi chứ ngay lập tức mà thay đổi được hành động xả rác
thì hơi khó.
Vừa rồi
là câu chuyện rất thường thức về việc không được xả rác nơi công cộng hay
chốn tôn nghiêm hoặc bất cứ nơi nào ngoài đường phố.
Xin
quí vị cho Thanh Trúc biết thay đổi nếp nghĩ về chuyện nên bỏ rác vào
thùng hay vất đại xuống đất là chuyện cấp thiết và dễ dàng hay là khó
khăn quá thành cứ từ từ hãy tính, không đi đâu mà vội, thoải mái xả ra
cho người khác dọn là được rồi?
Mục Đời
Sống Người Việt Khắp Nơi tuần này tạm ngừng ở đây. Thanh Trúc sẽ trở lại
tối thứ Năm tuần tới.
Theo dòng thời sự:
|
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment