Báo chí không phải là công cụ
Hoàng Xuân
gửi cho BBC từ Sài
Gòn
Cập nhật: 07:45
GMT - thứ sáu, 27 tháng 6, 2014
- Facebook
- Twitter
- Google+
- chia sẻ
- Gửi cho
bạn bè
- In trang này
Phóng viên tới dự
tòa phải có thẻ nhà báo và giấy giới thiệu?
Có lẽ khó có một ngày kỷ
niệm nghề báo nào như năm nay, khi ngay trước và sau thời điểm này liên tiếp
những biện pháp làm khó báo chí được đưa ra.
Hết của ngành chức năng
(quy định nhà báo đến dự tòa phải đồng thời có thẻ nhà báo và giấy giới thiệu
của cơ quan báo chí- thông tư 01/2014 của Tòa án nhân dân Tối cao) đến của
chính quyền địa phương (UBND tỉnh Thanh Hóa ra Quy chế quản lý Nhà nước đối với
hoạt động báo chí trên địa bàn tỉnh kèm theo Quyết định số 1276 có hiệu lực từ
ngày 14/6/2014).
Các bài liên quan
- Việt
Nam có tự do báo chí?
- Thách
thức của xã hội dân sự VN
- Ra
mắt hai báo mới mang tên Tiếp thị
Chủ đề liên quan
Ngày mới bước vào nghề
báo, tôi làm phóng viên truyền hình, đi kèm với một phóng viên khác kiêm quay
phim. Có câu chuyện chắc ai là dân truyền hình cũng từng gặp, trong mắt tôi nó
rất hài hước.
Đó là chúng tôi rất hay
được phân công đi đưa tin hội nghị. Nhiều cuộc dài lê thê, đại biểu nhàm chán
ngủ gật hàng loạt.
Thỉnh thoảng thấy ngủ
nhiều quá, nổi cơn nghịch, anh quay phim đưa máy lên rê chầm chậm dọc hàng ghế
đại biểu. Hết sức thú vị: ống kính đưa đến đâu, những cái đầu đang gật gù lập
tức dựng thẳng lên tới đó, gương mặt lập tức tỏ vẻ chăm chú, nhất loạt và chính
xác không thể tin được. Y như chiếc đũa thần lướt qua cánh đồng dựng dậy những
thân cây bị bão!
Để "lên ti
vi", dù chỉ vài giây, dù khán giả không biết mình là ai, nhưng ai cũng hớn
hở sửa soạn bộ cánh đẹp nhất, diện mạo dễ coi nhất, vẻ mặt tươi tắn nhất.
Những cuộc trao thưởng,
tổng kết ngành, nhận bằng khen, huy chương huân chương, đặc biệt khi có vị quan
chức cao cao về dự thì khỏi phải nói, không có truyền hình dứt khoát chưa khai
mạc. Truyền hình được ưu ái tuyệt đối, tha hồ đi tới đi lui trên sân khấu,
trước mặt hàng ghế đại biểu để quay phim, phỏng vấn. Quay xong, có người trong
Ban tổ chức chưa yên tâm còn ra xem xem đã có hình cận vị quan chức A B X chưa,
chưa thì bằng mọi cách bố trí để quay lại, chưa xong chưa về.
Đãi đằng sau cuộc họp,
truyền hình cũng được dành bàn riêng, do công việc đặc thù phải phỏng vấn sau
khi hội nghị kết thúc, off máy, cuốn dây, vân vân. Cách đây gần hai mươi năm,
truyền hình chưa nở rộ nhiều hãng như hiện nay, chỉ duy nhất có truyền hình
quốc gia và các địa phương, nên oách lắm!
Thời "oách" đã
qua, giờ là thời "oải" chăng?
Xếp xó, bỏ kho?
Tại sao lại đòi hỏi nhà
báo phải có giấy giới thiệu mới được dự tòa?
Khi còn trong trường
Luật, thầy cô khuyến khích chúng tôi đến dự tòa, càng nhiều càng tốt. Kiến thức
sách vở chỉ được làm rõ và ghi nhớ khi đối chiếu với thực tiễn xét xử, với muôn
vàn tình huống thực tế phong phú.
"Mang cái mặt nhọ
nhem đến soi gương rồi buộc tội cái gương không biết làm đẹp là việc làm ấu trĩ
và buồn cười."
Với người học luật, trải
nghiệm các cảnh đời vạn dạng ở pháp đình là cách tốt để quan sát và hòa mình.
Hành lang TAND Tối cao ở TP HCM hồi đó (lầu một, TAND TP HCM ở tầng trệt)
thường không khi nào vắng mặt bọn sinh viên Luật trải nilon gặm bánh mì nghỉ trưa
khi chờ phiên xử buổi chiều. Các cô chú thẩm phán xem là chuyện bình thường.
Phiên tòa cung cấp kiến
thức cho sinh viên Luật tốt đến nỗi trong các khóa chúng tôi thời đó (khóa 13,
14...) còn có hẳn sinh hoạt chuyên môn sinh viên rất mê, là Phiên tòa giả định.
Thầy cô cho mượn hồ sơ một vụ án đơn giản, sinh viên chia phe tổ chức hẳn một
phiên tòa đầy đủ bộ sậu, cãi lấy cãi để. Hào hứng, lôi cuốn, bổ ích vô cùng.
Khi trở thành phóng
viên, trong các phiên xử, tôi cũng thường gặp rất nhiều người dân không liên
quan đến vụ án chăm chỉ đến dự các phiên tòa. Kiến thức pháp luật và các tình
huống cuộc sống lọc qua các phiên tòa rất nhẹ nhõm in sâu vào đầu.
Với những nhà báo phụ
trách mảng pháp đình, thông tin không chỉ là tội phạm và mức án, mà là vô vàn
hoàn cảnh, thân phận được giúp rọi sáng, khiến người xét xử và cả xã hội có
thêm góc nhìn nhiều chiều, những cái nhìn nhân bản về người phạm tội, về vụ án.
Khá nhiều thẩm phán,
kiểm sát viên, luật sư vẫn dành thời giờ viết báo, chia sẻ quan sát và suy nghĩ
của mình về thực tiễn nghề nghiệp, những câu chuyện sống động, có khi đau lòng,
có khi hân hoan gặp được trong quá trình hành nghề.
Không chỉ những câu
chuyện số phận mà rất nhiều điều luật, bộ luật đã được chỉnh sửa, bổ sung trong
quá trình cọ xát với thực tiễn xét xử, qua sự phát hiện và giám sát của báo
chí.
Báo chí là tấm gương
phản ánh xã hội. Người ta soi gương để nhìn thấy cái chưa đẹp, nhờ đó chỉn chu
lại mình. Điểm nào đẹp rồi thì nhớ để lần sau cứ vậy mà làm. Mang cái mặt nhọ
nhem đến soi gương rồi buộc tội cái gương không biết làm đẹp là việc làm ấu trĩ
và buồn cười.
Thế nhưng, trong đầu một
số người nào đó, tấm gương không được phản chiếu vết bẩn; báo chí phải là
"công cụ tư tưởng". Chính vì xem báo chí là công cụ, nên mới có cách
nghĩ coi thường: khi cần dùng thì phủi bụi bấm nút, hết cần thì xếp xó bỏ kho.
Bia chủ quyền Trường Sa
thời VNCH
được công nhận di tích quốc gia
được công nhận di tích quốc gia
TTO - Hai bia khẳng định
chủ quyền Trường Sa do Việt Nam Cộng hòa xây dựng tại đảo Song Tử Tây và đảo
Nam Yết năm 1956 (nay thuộc hai xã Song Tử Tây và Sinh Tồn, huyện Trường Sa) đã
là di tích quốc gia.
DUY
THANH
Tuổi Trẻ online
Thao Nguyen post (Facebook):
Bia chủ quyền Việt Nam ở đảo Song Tử Tây do chính phủ VNCH dựng ở đảo Song Tử Tây năm 1956, quần đảo Trường Sa, mới được nhà cầm quyền CSVN công nhận là “di tích lịch sử cấp quốc gia.”
Ðến chất lượng của nền giáo dục, y tế, thành tựu về văn hóa nghệ thuật xét trên tiêu chí tự do sáng tác, sự đa dạng, phong phú, hiện đại trong các tác phẩm. Quan trọng hơn là một môi trường sống tự do dân chủ được thể hiện từ tự do biểu tình phản đối Mỹ và chính quyền Sài Gòn, tự do báo chí, lập hội, lập đảng, tiếp nhận thông tin...
Trí thức miền Bắc nhận ra sự khác biệt này khi tiếp xúc với kho báo chí, sách vở, tư liệu, dịch thuật mênh mông đa chiều của chế độ miền Nam. Trước đó, người dân miền Bắc luôn được nghe đảng và nhà nước tuyên truyền rằng cuộc sống của đồng bào miền Nam vô cùng khốn khổ vì bị Mỹ ngụy kìm kẹp, đồng bào miền Nam đang rên xiết dưới gót giày ngoại xâm, phải hy sinh tất cả để giải phóng miền Nam...
Trước thực tế rành rành sau đất nước thống nhất, những “cái loa” của đảng lại tìm cách ngụy biện rằng đó chỉ là phồn vinh giả tạo, miền Nam giàu là do Mỹ viện trợ, chứ còn đời sống xã hội thì thối nát, toàn đĩ điếm, xì ke, tham nhũng...
Mặc dù vậy, trong lòng nhiều người, chắc chắn niềm tin vào đảng, vào nhà nước cộng sản đã giảm sút khá nhiều, thậm chí có những người thực sự thức tỉnh vì nhận ra mình, cha ông mình đã bị lừa.
Theo thời gian, những giá trị của VNCH đã từ từ, lặng lẽ hoặc công khai được phục hồi. Từ việc chuyển đổi mô hình từ kinh tế quốc doanh, tập trung quan liêu bao cấp sang kinh tế thị trường dù vẫn còn cái đuôi “định hướng xã hội chủ nghĩa,” bỏ ngăn sông cấm chợ, bỏ các mô hình làm chủ tập thể như hợp tác xã, nông trường...trở lại với tư nhân, tư hữu.
Từ việc một số lượng không nhỏ sách của miền Nam trước năm 1975 được cho in ấn, tái xuất bản, một số lượng lớn các ca khúc của miền Nam được phổ biến, trình diễn công khai (cần phải nói thêm rằng âm nhạc miền Nam chưa bao giờ hoàn toàn chết trong suốt 40 năm qua, ngay cả trong thời kỳ đầu khi bị lên án là đồi trụy, phản động... thì người dân vẫn lén lút nghe).
Trong đời sống hàng ngày nhiều thứ cũng dần dần xuất hiện trở lại. Chẳng hạn, việc cho phép cô giáo tiểu học, trung học rồi đến nữ sinh trung học lại được mặc áo dài, trang phục công sở nam mặc veston thắt cravate đi giày, nữ ăn mặc đẹp, lịch sự thay vì cung cách xuề xòa một thời được đề cao.
Cách xưng hô trong cơ quan công sở hành chính thay vì gọi “sếp,” gọi cấp trên là anh Hai, Chị Ba, chú Tư... thân mật theo kiểu gia đình đã trở lại thành ông/bà lịch sự.
Những từ ngữ trong giao dịch công sở, giấy tờ hành chính, trong giáo dục, bằng cấp... một thời cứ Việt hóa một cách thô thiển như “xưởng đẻ,” chiến sĩ gái, bài nói (diễn văn), các bạn nghe đài (quý thính giả), hát đôi (song ca), hát tốp hoặc tốp ca (hợp ca)... từ từ biến mất, “đổi mới thành cũ,” kể cả CMND cũng trở lại là thẻ căn cước...
Nhưng cái án nặng nề nhất mà chế độ VNCH bị đảng và nhà nước cộng sản “đóng đinh” bao năm là một chế độ ngụy quyền, tay sai bán nước, đã hằn thành nếp nghĩ trong đầu óc bao thế hệ người Việt sinh ra và lớn lên ở miền Bắc trước đây cũng như người dân cả nước thời hậu chiến.
Ðối với những người dân lặng lẽ tìm cách mở mắt cho mình qua báo chí tư liệu “lề trái” trong và ngoài nước, từ lâu đã nhận ra nhiều sự thật phía sau “hào quang” chiến thắng và tính chính danh, chính nghĩa của đảng cộng sản trong cả hai cuộc chiến tranh với Pháp, Mỹ, sự thật về mối quan hệ Việt-Trung trong suốt bao nhiêu năm...
Thật ra, thông qua đường lối chính trị ngoại giao cho tới cách hành xử của phần lớn các thế hệ lãnh đạo đảng và nhà nước cộng sản, người dân VN cũng như thế giới không khó khăn gì để nhận ra đảng cộng sản hèn nhát, bạc nhược trước Trung Cộng như thế nào, thật sự là một cái đảng bán nước ra sao. Nhưng muốn thuyết phục tất cả những ai còn mơ hồ, hoặc vẫn còn chút niềm tin vào nhà cầm quyền VN thì phải có bằng chứng giấy trắng mực đen.
Bia chủ quyền Việt Nam ở đảo Song Tử Tây do chính phủ VNCH dựng ở đảo Song Tử Tây năm 1956, quần đảo Trường Sa, mới được nhà cầm quyền CSVN công nhận là “di tích lịch sử cấp quốc gia.”
Ðến chất lượng của nền giáo dục, y tế, thành tựu về văn hóa nghệ thuật xét trên tiêu chí tự do sáng tác, sự đa dạng, phong phú, hiện đại trong các tác phẩm. Quan trọng hơn là một môi trường sống tự do dân chủ được thể hiện từ tự do biểu tình phản đối Mỹ và chính quyền Sài Gòn, tự do báo chí, lập hội, lập đảng, tiếp nhận thông tin...
Trí thức miền Bắc nhận ra sự khác biệt này khi tiếp xúc với kho báo chí, sách vở, tư liệu, dịch thuật mênh mông đa chiều của chế độ miền Nam. Trước đó, người dân miền Bắc luôn được nghe đảng và nhà nước tuyên truyền rằng cuộc sống của đồng bào miền Nam vô cùng khốn khổ vì bị Mỹ ngụy kìm kẹp, đồng bào miền Nam đang rên xiết dưới gót giày ngoại xâm, phải hy sinh tất cả để giải phóng miền Nam...
Trước thực tế rành rành sau đất nước thống nhất, những “cái loa” của đảng lại tìm cách ngụy biện rằng đó chỉ là phồn vinh giả tạo, miền Nam giàu là do Mỹ viện trợ, chứ còn đời sống xã hội thì thối nát, toàn đĩ điếm, xì ke, tham nhũng...
Mặc dù vậy, trong lòng nhiều người, chắc chắn niềm tin vào đảng, vào nhà nước cộng sản đã giảm sút khá nhiều, thậm chí có những người thực sự thức tỉnh vì nhận ra mình, cha ông mình đã bị lừa.
Theo thời gian, những giá trị của VNCH đã từ từ, lặng lẽ hoặc công khai được phục hồi. Từ việc chuyển đổi mô hình từ kinh tế quốc doanh, tập trung quan liêu bao cấp sang kinh tế thị trường dù vẫn còn cái đuôi “định hướng xã hội chủ nghĩa,” bỏ ngăn sông cấm chợ, bỏ các mô hình làm chủ tập thể như hợp tác xã, nông trường...trở lại với tư nhân, tư hữu.
Từ việc một số lượng không nhỏ sách của miền Nam trước năm 1975 được cho in ấn, tái xuất bản, một số lượng lớn các ca khúc của miền Nam được phổ biến, trình diễn công khai (cần phải nói thêm rằng âm nhạc miền Nam chưa bao giờ hoàn toàn chết trong suốt 40 năm qua, ngay cả trong thời kỳ đầu khi bị lên án là đồi trụy, phản động... thì người dân vẫn lén lút nghe).
Trong đời sống hàng ngày nhiều thứ cũng dần dần xuất hiện trở lại. Chẳng hạn, việc cho phép cô giáo tiểu học, trung học rồi đến nữ sinh trung học lại được mặc áo dài, trang phục công sở nam mặc veston thắt cravate đi giày, nữ ăn mặc đẹp, lịch sự thay vì cung cách xuề xòa một thời được đề cao.
Cách xưng hô trong cơ quan công sở hành chính thay vì gọi “sếp,” gọi cấp trên là anh Hai, Chị Ba, chú Tư... thân mật theo kiểu gia đình đã trở lại thành ông/bà lịch sự.
Những từ ngữ trong giao dịch công sở, giấy tờ hành chính, trong giáo dục, bằng cấp... một thời cứ Việt hóa một cách thô thiển như “xưởng đẻ,” chiến sĩ gái, bài nói (diễn văn), các bạn nghe đài (quý thính giả), hát đôi (song ca), hát tốp hoặc tốp ca (hợp ca)... từ từ biến mất, “đổi mới thành cũ,” kể cả CMND cũng trở lại là thẻ căn cước...
Nhưng cái án nặng nề nhất mà chế độ VNCH bị đảng và nhà nước cộng sản “đóng đinh” bao năm là một chế độ ngụy quyền, tay sai bán nước, đã hằn thành nếp nghĩ trong đầu óc bao thế hệ người Việt sinh ra và lớn lên ở miền Bắc trước đây cũng như người dân cả nước thời hậu chiến.
Ðối với những người dân lặng lẽ tìm cách mở mắt cho mình qua báo chí tư liệu “lề trái” trong và ngoài nước, từ lâu đã nhận ra nhiều sự thật phía sau “hào quang” chiến thắng và tính chính danh, chính nghĩa của đảng cộng sản trong cả hai cuộc chiến tranh với Pháp, Mỹ, sự thật về mối quan hệ Việt-Trung trong suốt bao nhiêu năm...
Thật ra, thông qua đường lối chính trị ngoại giao cho tới cách hành xử của phần lớn các thế hệ lãnh đạo đảng và nhà nước cộng sản, người dân VN cũng như thế giới không khó khăn gì để nhận ra đảng cộng sản hèn nhát, bạc nhược trước Trung Cộng như thế nào, thật sự là một cái đảng bán nước ra sao. Nhưng muốn thuyết phục tất cả những ai còn mơ hồ, hoặc vẫn còn chút niềm tin vào nhà cầm quyền VN thì phải có bằng chứng giấy trắng mực đen.
Thao Nguyen
No comments:
Post a Comment
Thanks for your Comment